Γιατί είναι αθέατη: Ο λόγος που δεν μπορούμε να δούμε την «άγνωστη» πλευρά της Σελήνης

Πολλοί την αποκαλούν «σκοτεινή», ωστόσο δεν είναι «σκοτεινή», μα αθέατη: Η άλλη πλευρά της Σελήνης δεν είναι ορατή από τη Γη, καθώς το φεγγάρι είναι «κλειδωμένο» παλιρροιακά στον πλανήτη μας. Αυτό σημαίνει πως χρειάζεται για να περιστραφεί γύρω από τον άξονά του τόσο χρόνο όσο χρειάζεται για να περιστραφεί γύρω από τη Γη- δηλαδή περίπου έναν μήνα.

Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του LiveScience, το «κλείδωμα» αυτό λαμβάνει χώρα λόγω της βαρυτικής έλξης μεταξύ δύο

ουρανίων σωμάτων. Η έλξη μεταξύ Γης και Σελήνης επηρεάζει και τα δύο σώματα, με αποτέλεσμα να «τραβιούνται» λίγο το ένα προς το άλλο, με τον Ρόμπερτ Τάιλερ, φυσικό ωκεανογράφο του Goddard Space Flight Center της NASA να παρομοιάζει το σχήμα με μπάλα του αμερικανικού ποδοσφαίρου: «Αυτό θα ήταν το σχήμα αν όλα τα υγρά και στερεά μπορούσαν να ανταποκριθούν άμεσα» είπε σχετικά στο Live Science.

Ωστόσο τα υγρά και τα στερεά από τα οποία αποτελούνται τόσο η Γη όσο και η Σελήνη δεν μπορούν να ανταποκριθούν άμεσα. Όταν τα δύο σώματα έλκουν το ένα το άλλο, δημιουργείται τριβή που επιβραδύνει την περιστροφή και των δύο αντικειμένων. Για παράδειγμα, «η Σελήνη τραβάει τον ωκεανό, οπότε μέρος του ωκεανού προσπαθεί να επεκταθεί με έναν τρόπο που, ιδανικά, θα δημιουργούσε ένα εξόγκωμα που θα παρέμενε κάτω από τη Σελήνη» είπε ο Τάιλερ. Ωστόσο τα ρεύματα αυτά κινούνται κατά μήκος του πυθμένα και προσπαθούν να κινηθούν γύρω από ηπείρους και χρειάζεται χρόνος και ενέργεια για να κινηθεί το παλιρροιακό εξόγκωμα- η άκρη της μπάλας- ως αντίδραση στην κίνηση της Σελήνης γύρω από τον πλανήτη μας.

Το ίδιο συμβαίνει όταν βράχοι στη Σελήνη αντιδρούν στην έλξη της Γης. «Οι βράχοι δεν είναι ελαστικοί. Όταν ασκείται δύναμη πάνω τους, η ενέργεια θα χρησιμοποιηθεί» είπε ο Ματίγια Τσουκ, ειδικός σε θέματα τροχιακής δυναμικής από το Ινστιτούτου SETI. «Η ενέργεια πρέπει να έρθει από κάπου, οπότε έρχεται από την περιστροφή του σώματος». Η περιστροφή του φεγγαριού σε σχέση με τη Γη επιβραδύνεται μέχρι να εκμηδενιστεί.

Το φεγγάρι επίσης επιβραδύνει και την περιστροφή της Γης. Μισό δισεκατομμύριο χρόνια πριν, η Γη ίσως είχε ημέρα 21 ωρών, είπε ο Τάιλερ. Σε (πολύ μεγάλο) βάθος χρόνου, η Σελήνη θα μπορούσε να επιβραδύνει την περιστροφή αρκετά ώστε η Γη να «κλειδώσει» με τη Σελήνη, έτσι ώστε μόνο μια πλευρά του πλανήτη μας να βλέπει το φεγγάρι. Αυτό, ωστόσο, αναμένεται να συμβεί σε 50 δισεκατομμύρια χρόνια- πολύ μετά το τέλος του Ήλιου, που αναμένεται σε 5 δισεκατομμύρια χρόνια.

Σε κάθε περίπτωση, διαστημόπλοια την έχουν φωτογραφήσει: Το σοβιετικό Luna 3 είχε τραβήξει τις πρώτες φωτογραφίες το 1959 και έκτοτε πολλά άλλα σκάφη έχουν τραβήξει εικόνες από εκεί, μεταξύ των οποίων το Lunar Reconnaissance Orbiter της NASA και το Chang’e 4 της Κίνας- το πρώτο σκάφος που προσεδαφίστηκε στην αθέατη πλευρά.