Ισραηλινά άρματα μάχης στη Ράφα: Τι σημαίνει αυτό για τους Παλαιστίνιους της περιοχής

Τα ισραηλινά άρματα μάχης που εισήλθαν στην περιφέρεια της Ράφα νωρίς την Τρίτη πυροδότησαν διεθνή ανησυχία πως μια επίθεση στη νοτιότερη πόλη της Γάζας θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο πάνω από ένα εκατομμύριο Παλαιστίνιους που έχουν καταφύγει εκεί.

Η χερσαία επίθεση μειώνει τις ελπίδες για άμεση συμφωνία κατάπαυσης πυρός για την οποία πιέζουν οι ΗΠΑ, η Αίγυπτος και το Κατάρ εδώ

και μήνες. Τις ώρες πριν αρχίσει η επιχείρηση, η παλαιστινιακή ισλαμιστική οργάνωση Χαμάς συμφώνησε σε μια πρόταση κατάπαυσης του πυρός την οποία η ισραηλινή κυβέρνηση απέρριψε.

Περίπου 1,3 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι- πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού της Γάζας- συνωστίζονται στη Ράφα και είναι αντιμέτωποι με την προοπτική αναγκαστικής εκκένωσης χωρίς σοβαρό σχέδιο για το πού θα καταφύγουν.

Ακολουθούν όσα έχουν γίνει γνωστά για την επιχείρηση και το σχέδιο εκκένωσης.

Πού θα πάνε οι Παλαιστίνιοι

Το Ισραήλ διατάσσει τους Παλαιστίνιους να εκκενώσουν τμήματα της Ράφα, στέλνοντάς τους σε μια περιοχή για την οποία οι παρόντες κάτοικοί της λένε πως είναι σε γενικές γραμμές ένας καταυλισμός με κακές συνθήκες. Τη Δευτέρα το Ισραήλ έβγαλε εντολή εκκένωσης περιοχής της ανατολικής Ράφα όπου βρίσκονται περίπου 100.000 Παλαιστίνιοι. Το Ισραήλ τους κάλεσε να μετακινηθούν στο Μουάσι, το οποίο έχει ανακηρυχθεί ασφαλής ζώνη, για την οποία οι ισραηλινές δυνάμεις είπαν ότι έχει επεκταθεί και θα εξοπλιστεί με νοσοκομεία εκστρατείας και άλλα εφόδια και εγκαταστάσεις. Τα Ηνωμένα Έθνη και οργανισμοί αρωγής λένε πως το Μουάσι δεν είναι έτοιμο να δεχτεί τις δεκάδες χιλιάδες που ίσως ζητήσουν καταφύγιο εκεί.

Το Μουάσι εκτείνεται περίπου 8 χλμ κατά μήκος της ακτής από τη Ράφα ως την άλλη μεγάλη πόλη του νοτίου τμήματος της Γάζας, τη Χαν Γιούνις. Το Ισραήλ κήρυξε μονομερώς την περιοχή «ανθρωπιστική ζώνη» κατά τι αρχές του πολέμου, λέγοντας στους κατοίκους πως θα είναι ασφαλείς εκεί. Σύμφωνα με την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες, UNRWA, το Μουάσι φιλοξενεί πάνω από 450.000 εκτοπισμένους Παλαιστίνιους, περιλαμβανομένων πολλών που κατέφθασαν τους τελευταίους μήνες καθώς το Ισραήλ ενέτεινε τις χερσαίες επιχειρήσεις στην κεντρική και τη νότια Γάζα. Η UNRWA δεν βοήθησε στις προετοιμασίες στο Μουάσι, καθώς δεν θέλει να προσελκύσει κόσμο σε μια περιοχή που δεν είναι έτοιμη να τον υποδεχτεί, υποστήριξε ο Σκοτ Άντερσον, διευθυντής της υπηρεσίας για τη Γάζα. Ωστόσο, πρόσθεσε, θα δοθεί βοήθεια σε νεοαφιχθέντες που καταφθάνουν ενώ κινούνται προς άλλους προορισμούς. Κάτοικοι της περιοχής λένε πως οι τουαλέτες είναι ελάχιστες και το τρεχούμενο νερό λίγο. Κάποιοι πάγκοι πουλάνε εξοπλισμό κατασκήνωσης, κονσέρβες με τρόφιμα και λαχανικά όπως ντομάτες και πατάτες σε φουσκωμένες τιμές: Ένα κιλό πατάτες κοστίζει περίπου 6 δολάρια, η κατασκευή μιας μεγάλης σκηνής από ξύλο και νάιλον κοστιζει 500 δολάρια ενώ η αγορά μιας προκατασκευασμένης περίπου τα διπλά, λένε κάτοικοι.

Τι σημαίνει μια επιχείρηση στη Ράφα για την ανθρωπιστική βοήθεια

Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε πως μια επίθεση στη Ράφα θα γκρεμίσει την επιχείρηση αρωγής που κρατά ζωντανό τον πληθυσμό ανά τη Λωρίδα της Γάζας και ενδεχομένως θα ωθήσει τους Παλαιστίνιους σε ακόμα περισσότερο λιμό και θανάτους.

Από το πέρασμα της Ράφα διέρχεται μια διαδρομή για την είσοδο της αρωγής στον θύλακα και αποτελεί τη μόνη έξοδο για όδους μπορούν να διαφύγουν στην Αίγυπτο. Νωρίς την Τρίτη το Ισραήλ πήρε τον έλεγχο της πλευράς του περάσματος που είναι στη Γάζα, λέγοντας πως ένοπλοι είχαν εξαπολύσει επιθέσεις από την περιοχή. Τόσο η Ράφα όσο και το Κερέμ Σαλόμ, το άλλο σημείο εισόδου, είχαν κλείσει μετά από επίθεση της Χαμάς που σκότωσε τέσσερις Ισραηλινούς στρατιώτες- αν και το Ισραήλ ανακοίνωσε την Τετάρτη πως το Κερέμ Σαλόμ άνοιξε και πάλι. Οι ΗΠΑ επίσης έχουν υποσχεθεί πως ανθρωπιστική βοήθεια θα αρχίσει να καταφθάνει από τη θάλασσα.

Γιατί το Ισραήλ θεωρεί κρίσιμης σημασίας τη Ράφα

Στόχος το Ισραήλ είναι η καταστροφή των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Χαμάς και η Ράφα θεωρείται το τελευταίο προπύργιό της στη Γάζα, μετά την καταστροφή 18 από τα 24 τάγματα της ισλαμιστικής οργάνωσης. Ωστόσο η Χαμάς έχει ανασυνταχθεί σε κάποιες περιοχές και εξαπολύει επιθέσεις.

Το Ισραήλ λέει πως η Χαμάς έχει τέσσερα τάγματα στη Ράφα και πρέπει να στείλει χερσαίες δυνάμεις για την εξόντωσή τους. Υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι θεωρείται επίσης πως κρύβονται εκεί, ενώ η Χαμάς συνεχίζει να εκτοξεύει ρουκέτες και όλμους από τη Ράφα. Η ισλαμιστική οργάνωση εκτόξευσε ξανά ρουκέτες και όλμους προς το Κερέμ Σαλόμ την Τρίτη. Την ίδια ημέρα λάμβαναν χώρα και ισραηλινά πλήγματα, κυρίως στο ανατολικό της τμήμα.

Ποιες είναι οι διεθνείς αντιδράσεις

Το αιγυπτιακό υπουργείο Εξωτερικών είπε την Τρίτη πως η επικίνδυνη κλιμάκωση απειλεί τις ζωές άνω του ενός εκατ. Παλαιστινίων που βασίζονται κυρίως στο πέρασμα για τον εφοδιασμό τους. Το Κάιρο έχει διαμηνύσει πως αν το Ισραήλ καταλάβει τα σύνορα Αιγύπτου- Γάζας (που έχουν οριστεί ως αποστρατιωτικοποιημένα) ή αν λάβει χώρα κίνηση για να προωθηθούν Παλαιστίνιοι στην Αίγυπτο, τότε θα ετίθετο υπό κίνδυνο η τεσσάρων δεκαετιών ειρηνευτική συμφωνία με το Ισραήλ.

Οι ΗΠΑ έχουν καλέσει το Ισραήλ να μην κάνει επιχείρηση χωρίς αξιόπιστο σχέδιο εκκένωσης και λένε ότι δεν έχουν δει κάτι τέτοιο- ενώ ζητούν επιχειρήσεις ακριβείας εντός της Ράφα χωρίς γενικευμένη χερσαία επίθεση. Αργά την Τρίτη στέλεχος της κυβέρνησης Μπάιντεν είπε πως οι ΗΠΑ είχαν «παγώσει» την αποστολή ενός φορτίου βομβών την προηγούμενη εβδομάδα λόγω προβληματισμών πως το Ισραήλ ήταν κοντά σε απόφαση να εξαπολύσει επίθεση.

Πολιτικοί παράγοντες

Η παρούσα, πιο περιορισμένης κλίμακας επιχείρηση, θα μπορούσε να είναι κίνηση τακτικής από τον Νετανιάχου για εξευμενισμό των πιο συντηρητικών και υπερεθνικιστών μελών της κυβέρνησής του, που έχουν απειλήσει ότι θα αποσυρθούν από τον κυβερνητικό συνασπισμό αν δεχτεί κατάπαυση πυρός χωρίς επιχείρηση στη Ράφα. Οι επικριτές του λένε πως τον ενδιαφέρει πιο πολύ να παραμείνει στην εξουσία από το εθνικό συμφέρον, κάτι που ο ίδιος αρνείται. Από την άλλη, η επιχείρηση στη Ράφα εμπεριέχει τον κίνδυνο περαιτέρω αποξένωσης με τις ΗΠΑ. Οι αρνήσεις του να καμφθεί από τις διεθνείς πιέσεις και οι υποσχέσεις του για επιχείρηση θα μπορούσαν να έχουν στόχο να ικανοποιήσουν τους πολιτικούς του συμμάχους, ενώ ταυτόχρονα ισραηλινή διαπραγματευτική ομάδα είναι στο Κάιρο για συνομιλίες περί κατάπαυσης του πυρός.

Με πληροφορίες από Associated Press