Σε κινούμενη άμμο η Premier League: Πλούσιες ιστορικές ομάδες οδεύουν στο χάος

Πρόσφατα ο υπουργός Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Τζέρεμι Χαντ, εξήρε την αγγλική Πρέμιερ Λιγκ για τη βοήθεια του κορυφαίου πρωταθλήματος ποδοσφαίρου ώστε «να σταθεί ψηλά στην παγκόσμια σκηνή» ο βρετανικός  αθλητισμός.

Αλλά, μέσα σε λίγους μήνες, τα πράγματα έχουν πάρει μια περίεργη τροπή στην αγλλική λίγκα. H Εβερτον, ένας από τους πλέον ιστορικούς συλλόγους του πρωταθλήματος, παλεύει να κρατηθεί στη ζωή. Ο σύλλογος του Μέρσεϊσαϊντ βρίσκεται σε συνομιλίες με συμβούλους αναδιάρθρωσης μετά

το «πάγωμα» της προτεινόμενης εξαγοράς του από την 777 Partners με έδρα το Μαϊάμι, μεταδίδει το Bloomberg.

Κατά καιρούς, οι κυβερνήσεις στη Βρετανία έχουν εκθειάσει το πιο ξακουστό ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα στον κόσμο ως πολιτιστικό εξαγώγιμο προϊόν που συνεισφέρει δισεκατομμύρια λίρες στην οικονομία της χώρας και προσφέρει χιλιάδες θέσεις εργασίας. Εντούτοις, η κατάσταση δεν είναι ακριβώς έτσι εσχάτως.

Η ιδιοκτησία των συλλόγων, τα οικονομικά τους και ο τρόπος που διοικείται το πρωτάθλημα βρίσκονται στο μικροσκόπιο. Καθώς η φετινή σεζόν πλησιάζει στο τέλος της, όλο και περισσότεροι άνθρωποι στο αγγλικό ποδόσφαιρο λένε ότι η Πρέμιερ Λιγκ υπνοβατεί προς το χάος.

Οι ιδιοκτήτες συλλόγων διαφωνούν και διαπληκτίζονται για τα πάντα, από το πώς θα βγάλουν χρήματα έως την υποστήριξη μικρότερων ομάδων σε χαμηλότερες κατηγορίες σε συνδυασμό με μια πρόσφατη απόφαση της Premier League να επιβάλει αλλαγές στην ιστορική διοργάνωση του FA Cup (Κύπελλο Αγγλίας).

Υπάρχει, επίσης, έντονη διαμάχη σχετικά με την επιβολή κυρώσεων σε συλλόγους που παραβιάζουν τους οικονομικούς κανόνες, ενώ η επί σειρά ετών πρωταθλήτρια  Μάντσεστερ Σίτι αντιμετωπίζει κατηγορίες για περισσότερες από 100 παραβιάσεις σε βάθος 10ετίας, τις οποίες πάντως ο σύλλογος αρνείται.

Τώρα οι πολιτικοί της χώρας παρεμβαίνουν δημιουργώντας μια ρυθμιστική αρχή, κάτι στο οποίο αντιτίθεται εδώ και χρόνια η 20μέλης λίγκα. Εφόσον πραγματοποιηθεί, η Πρέμιερ Λιγκ θα γίνει το μόνο μεγάλο πρωτάθλημα στον κόσμο που έχει τη δική του ειδική ρυθμιστική αρχή. 

Σύμφωνα με στελέχη συλλόγων και χρηματοοικονομικούς αναλυτές ποδοσφαίρου, τα όποια προβλήματα δεν θα λυθούν από ένα δυσλειτουργικό επιχειρηματικό μοντέλο σε μια διοργάνωση που υπολογίζεται ότι συνεισφέρει τουλάχιστον 8 δισεκατομμύρια λίρες ετησίως στη βρετανική οικονομία.

Κάθε Ιανουάριο, η εταιρεία συμβούλων Deloitte καταγράφει τις ποδοσφαιρικές ομάδες με τα μεγαλύτερα έσοδα στην Ευρώπη. Οι ομάδες της Πρέμιερ Λιγκ κυριαρχούν, με έξι συλλόγους να συμμετέχουν φέτος στο ευρωπαϊκό top 10. Αυτό που δεν δείχνει, όμως, ο πίνακας της Deloitte είναι οι μεγάλες απώλειες των περισσότερων ομάδων της Premier League, σύμφωνα με το επίμαχο δημοσίευμα του Bloomberg.

Συλλογικά, τα έσοδα της Premier League έχουν εκτιναχθεί σε σχεδόν 7 δισεκατομμύρια λίρες ετησίως, κυρίως λόγω των τηλεοπτικών δικαιωμάτων, ωστόσο οι πιο πρόσφατοι υπολογισμοί δείχνουν ότι μόνο τέσσερις σύλλογοι κατέγραψαν λειτουργικά κέρδη.

Οι επίμονες απώλειες οδήγησαν στο πρωτάθλημα να θεσπίσει οικονομικούς κανόνες με σκοπό να περιορίσει τις δαπάνες για αμοιβές παικτών και μεταγραφές. Μέχρι στιγμής, μετά από 11 χρόνια εφαρμογής των κανόνων, μόνο η Εβερτον και η Νότιγχαμ Φόρεστ -και οι δύο κατά τη διάρκεια της τρέχουσας σεζόν- έχουν τιμωρηθεί με αφαίρεση βαθμών επειδή δεν τους τήρησαν.

Αλλά και όσα κλαμπ έχουν χρήματα να ξοδέψουν δεν είναι ευχαριστημένα. Στελέχη όπως η Αμάντα Στέιβλι, αφεντικό της Νιουκάστλ, λένε ότι οι σύλλογοι είναι πολύ περιορισμένοι οικονομικά και πως η Premier League περνάει μια «δύσκολη περίοδο».

«Πρέπει να θυμάστε ότι έχουμε μια επιχείρηση ψυχαγωγίας», είπε η Στέιβλι σε πρόσφατη εκδήλωση του Bloomberg. «Ξεχάσαμε ότι πρέπει να αναπτύξουμε αυτή την επιχείρηση», σημείωσε, προσθέτοντας «δεν είναι εύκολο» στο τρέχον κλίμα, δεδομένων όλων των περιορισμών.

Στην πραγματικότητα, κάθε σύλλογος θα μπορούσε να τηρήσει τους κανόνες. Ομως, δεκαετίες χαλαρής ρύθμισης από την Πρέμιερ Λιγκ έχει δημιουργήσει μια κουλτούρα «μεγάλων δαπανών τώρα και ανησυχίας αργότερα». Οι τρέχοντες κανόνες δαπανών εισήχθησαν στο πρωτάθλημα μόλις το 2013, εν μέρει για να προσπαθήσουν να περιορίσουν τις υπερβολικές δαπάνες της Τσέλσι του Ρομάν Αμπράμοβιτς και στη συνέχεια της Μάντσεστερ Σίτι που υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Φυσικά, απέτυχαν μεγαλοπρεπώς.

Τα τελευταία χρόνια, ένα αυξανόμενο μερίδιο των εσόδων δαπανήθηκε σε παίκτες και ατζέντηδες. Οι συνολικοί μισθοί έχουν εκτοξευθεί στα 3,6 δισεκατομμύρια λίρες τη σεζόν 2021-22 από περίπου 2 δισεκατομμύρια στερλίνες το 2014-15.

Ο Αλαν Σούγκαρ, πρώην ιδιοκτήτης της Tottenham, περιέγραψε εύγλωττα μια τηλεοπτική συμφωνία ύψους 5,1 δισεκατομμυρίων λιρών το 2015 ως παρόμοια με τον χυμό δαμάσκηνου, καθώς «έμπαινε από τη μια μεριά και έβγαινε από την άλλη», εξηγώντας ότι τα χρήματα θα κατέληγαν σχεδόν εξ ολοκλήρου σε παίκτες και ατζέντηδες.

Τέτοιες τεράστιες δαπάνες για μισθούς παικτών και μεταγραφές στην Πρέμιερ Λιγκ -το καλοκαίρι του 2022, η Νότιγχαμ Φόρεστ ξόδεψε περισσότερα σε μεταγραφές από ό,τι ευρωπαϊκοί γίγαντες όπως η Μπαρτσελόνα, η Παρί Σεν Ζερμέν και η Μπάγερν Μονάχου– έρχεται σε αντίθεση με την απροθυμία από τους ίδιους ιδιοκτήτες συλλόγων να αναδιανείμουν μερικά από τα πλούτη τους στις άλλες 72 ομάδες που αποτελούν τις τέσσερις πρώτες κατηγορίες ποδοσφαίρου.

Η Εβερτον είναι ενδεικτικό παράδειγμα του προβλήματος: Θεωρητικά, ο σύλλογος με έδρα το Λίβερπουλ θα πρέπει να είναι ένα ελκυστικό πακέτο για επενδυτές και δισεκατομμυριούχους πρόθυμους να εμπλακούν στο ποδόσφαιρο. Μία από τις πιο ιστορικές ομάδες της Αγγλίας, πρόκειται σύντομα να ολοκληρώσει την κατασκευυή ενός σταδίου υψηλής τεχνολογίας αξίας 800 εκατομμυρίων λιρών ενώ διαθέτει μια μεγάλη και πιστή βάση φιλάθλων.

Παρόλα αυτά, τα «ζαχαρωτά» είναι κοντά στην κατάρρευση. Ο επενδυτής 777 Partners με έδρα το Μαϊάμι, ο οποίος προσπαθεί να συγκεντρώσει κεφάλαια για να αποκτήσει τον σύλλογο, του έχει δανείσει πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια τους τελευταίους μήνες για να τον κρατήσει στη ζωή. Ανήκει στον Φαράντ Μοσίρι, έναν σχετικά άγνωστο λογιστή μέχρι που άρχισε να συνεργάζεται με τον Ρώσο δισεκατομμυριούχο Αλίσερ Ουσμάνοφ.

Αλλά η Εβερτον έχει δυσκολευτεί τόσο εντός όσο και εκτός γηπέδου. Ο Ουσμάνοφ έχει υποστεί κυρώσεις και ακυρώσεις προσοδοφόρων χορηγιών, ενώ ο Μοσίρι έχει δημιουργήσει τεράστια χρέη. Η αγορά παικτών υψηλού προφίλ, η χρηματοδότηση των εξόδων του σταδίου, σε συνδυασμό με χρόνια κακής απόδοσης, ανάγκασαν τον Μοσίρι να πουλήσει το μερίδιό του.

Η 777 Partners περιμένει από τον Σεπτέμβριο την Premier League να εγκρίνει την εξαγορά. Ενώ πολλοί Αμερικανοί επενδυτές θεωρούνται πιθανοί σωτήρες για τους ποδοσφαιρικούς συλλόγους του Ηνωμένου Βασιλείου που κινδυνεύουν, η 777 Partners έχει αντιμετωπίσει κριτική για τις δικές της επενδύσεις, οι οποίες εκτείνονται από αεροπλάνα έως άλλους ποδοσφαιρικούς συλλόγους.

Τον Μάρτιο, το διοικητικό συμβούλιο της Πρέμιερ Λιγκ είπε ότι θα μπορούσε να αποδεχτεί τη συμφωνία της 777 Partners εάν πληρούσε μια σειρά από προϋποθέσεις. Αν τώρα καταρρεύσει, η Εβερτον μπορεί να τεθεί υπό καθεστώς διαχείρισης, κάτι που σημαίνει ποινή αφαίορεσης εννέα βαθμών - και θα γίνει μόλις η δεύτερη ομάδα της Premier League που θα αντιμετωπίσει χρεοκοπία, μετά την Πόρτσμουθ το 2010.

Η Premier League έχει προσπαθήσει να επιβάλει τους κανόνες της και να φέρει νέους, βασισμένους περισσότερο στους κανόνες της UEFA που περιορίζουν το κόστος των παικτών σε ένα ποσοστό των εσόδων. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, οι σύλλογοι συμφώνησαν να προωθήσουν σχέδια για περιορισμό των δαπανών στις ομάδες, αν και δεν έχουν εγκριθεί ακόμη.

Αλλοι, ωστόσο, ανησυχούν ότι αυτό απλώς οδηγεί στο να βρίσκονται οι μεγαλύτεροι σύλλογοι πάντα στην κορυφή και να καταρρίπτουν τα όνειρα των φιλόδοξων ομάδων, των οποίων οι ιδιοκτήτες είναι έτοιμοι να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗΗ Ρέξαμ «ματώνει» τον Ράιν Ρέινολντς: Η ομάδα χρωστάει στους ιδιοκτήτες 11 εκατ. δολάριαPremier League: Νεαρό ταλέντο εντοπίστηκε και υπέγραψε σε ομάδα μέσω τεχνητής νοημοσύνηςΟλυμπιακοί Αγώνες με πιάτα για μετάλλιο: Οι αθλητές θα φάνε σαν βασιλιάδες στο Παρίσι (Εικόνες)