Το εξάμηνο που θα κρίνει το μέλλον των τραπεζών

Του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Για νέες προκλήσεις, τις οποίες καλείται να αντιμετωπίσει μέσα στους επόμενους μήνες το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έκανε λόγο ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιώργος Προβόπουλος, από το βήμα της Βουλής.

Η διαχείριση των νέων δομών με στόχο την επίτευξη των μεγαλύτερων δυνατών συνεργειών, η εφαρμογή των σχεδίων αναδιάρθρωσης,

η αποτελεσματικότερη διαχείριση των τραπεζικών δανείων σε καθυστέρηση και οι ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, αποτελούν, σύμφωνα με τον κεντρικό τραπεζίτη, τα βασικά “στοιχήματα” για την επόμενη ημέρα.

Οι προκλήσεις αυτές είναι λίγο πολύ γνωστές, ωστόσο όταν γίνονται εκτενείς αναφορές για τα συγκεκριμένα ζητήματα στην έκθεση της ΤτΕ για τη νομισματική πολιτική ή ακούγονται από τα χείλη του διοικητή της κεντρικής τράπεζας αποκτούν ιδιαίτερη σημασία. Και αυτό γιατί πολλοί ίσως φαντάζονται ότι με την ολοκλήρωση των αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου οι τράπεζες “καθαρίζουν” από τα προβλήματα του παρελθόντος και απερίσπαστες... φεύγουν διακοπές.

Η αλήθεια είναι ότι η δουλειά τώρα αρχίζει για τους πιστωτικούς ομίλους που θέλουν να κρατήσουν μία θέση στην επόμενη ημέρα του εγχώριου κλάδου. Η Alpha Bank, ανακουφισμένη από το αποτέλεσμα της ΑΜΚ, καλείται να διαχειριστεί το αύριο, εκμεταλλευόμενη τα θετικά οικονομικά της στοιχεία, ωστόσο σε ένα περιβάλλον έντονης μεταβλητότητας και υψηλού πολιτικού ρίσκου –όπως αποδεικνύεται τις τελευταίες ημέρες. Ταυτόχρονα, το επόμενο εξάμηνο θα είναι περίοδος ενοποίησης με την Εμπορική, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Η Εθνική δείχνει να “κλειδώνει” μία μεγάλη επιτυχία, όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα με την αναστολή του deal με την Eurobank, καλύπτοντας ποσοστό ίσως και άνω του 10%. Νέος στόχος της διοίκησης –και όλων των διοικήσεων των τραπεζών – η αντιμετώπιση των “κόκκινων” δανείων, η πώληση θυγατρικών και μη τραπεζικών δραστηριοτήτων και η σωστή διαχείριση του μεγάλου asset που λέγεται Finansbank.

Από την πλευρά της, η Τρ. Πειραιώς καλείται να διαχειριστεί το κολοσσιαίο έργο ενοποίησης επτά τραπεζών και σε αυτό συμπεριλαμβάνονται θέματα από την λειτουργική ενοποίηση έως τη διαχείριση του προσωπικού. Θα έλεγε κανείς ότι ολόκληρο το οικοδόμημα της Τρ. Πειραιώς αποτελεί ένα μεγάλο “στοίχημα” για τη διοίκηση. Η ομαλή της μετάβαση στη νέα “ταυτότητα” του τραπεζικού κλάδου θα είναι επιτυχία τεραστίων διαστάσεων και σε αυτό πρωταγωνιστικό ρόλο αναμένεται να παίξει η ικανότητα απορρόφησης κραδασμών από πλευράς διοίκησης.

Η Eurobank λειτουργεί με βασικό μέτοχο το ΤΧΣ και σε περίπτωση που και τυπικά τελειώσει η ιστορία με την Εθνική, θα κινηθεί ακόμη πιο επιθετικά για την εξεύρεση αγοραστή που θα καλύψει μέρος ή και το σύνολο των μετοχών του Ταμείου. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι πρώτες επαφές –ουσιαστικές και όχι διερευνητικές– έχουν ήδη γίνει και τα πρώτα μηνύματα είναι θετικά. Το κόστος της Eurobank, το τίμημα δηλαδή που θα ορίσει το ΤΧΣ είναι αυτό που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις, αφού η τιμή στην οποία έχει αγοράσει είναι ιδιαίτερα υψηλή σε σύγκριση με την τρέχουσα της μετοχής.

Μέσα στον Ιούλιο, οι εγχώριες τράπεζες θα πρέπει να καταθέσουν στην Τράπεζα της Ελλάδος προς έγκριση τα νέα συνολικά, αναθεωρημένα και αναπροσαρμοσμένα πλάνα αναδιάρθρωσης. Τα εν λόγω σχέδια θα κληθούν να τα εφαρμόσουν κατά γράμμα, υπό την εποπτεία της ΤτΕ αλλά και τη στενή παρακολούθηση των ελεγκτικών οίκων που λειτουργούν ως monitoring trustees.

Τι θα περιλαμβάνουν τα αναθεωρημένα business plans; Ένα από τα βασικά σημεία είναι η πώληση θυγατρικών και συμμετοχών που εμπίπτουν στο μη τραπεζικό κομμάτι των πιστωτικών ομίλων. Πρόκειται για θυγατρικές και τμήματα τα οποία η Τρόικα έχει ζητήσει να “αποδεσμευτούν” περιορίζοντας το ρίσκο σε... στενότερα τραπεζικά πλαίσια.

Επίσης, η σωστή διαχείριση των λειτουργικών εξόδων, κυρίως για τις τράπεζες που απορρόφησαν άλλες μικρότερες αναμένεται να αποτελέσει έναν ακόμη γρίφο για... δυνατούς λύτες. Σε αυτό το πλαίσιο, οι τράπεζες έχουν ήδη καταστρώσει τα σχέδιά τους τα οποία προβλέπουν τη μείωση του λειτουργικού κόστους με τις μικρότερες δυνατές απώλειες σε προσωπικό, όμως όλα αυτά πριν την έγκριση της ΤτΕ και της Τρόικας.

Όπως είπε ο κ. Προβόπουλος, έχει ολοκληρωθεί ένας σημαντικός αριθμός εξαγορών και συγχωνεύσεων. Ωστόσο δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχουν κάποιες τράπεζες που...αναζητούν στέγη, με πρώτο και καλύτερο το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο. Κατά συνέπεια θα πρέπει να περιμένουμε νέα “μικρά” deals, ενώ την ίδια ώρα η κυβέρνηση ανοίγει ξανά το ζήτημα των συγχωνεύσεων μεταξύ των τεσσάρων “μεγάλων”, μέσω της επιστολής του εκπροσώπου της Ελλάδας στο ΔΝΤ Θ. Κατσάμπα. Στην επιστολή αναφέρεται ότι η στρατηγική για τις τράπεζες που θα ανακοινωθεί στις 15 Ιουλίου, θα εξετάσει «το θέμα της πιθανής περαιτέρω συγχώνευσης μεταξύ των τεσσάρων συστημικών τραπεζών».

Τέλος, ο μεγάλος “πονοκέφαλος” ακούει στο όνομα “κόκκινα” δάνεια, με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να ζητά την έγκαιρη αντιμετώπιση του φαινομένου, μέσω της βελτίωσης των μέσων αναδιάρθρωσης που διαθέτουν οι τράπεζες. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, κυβέρνηση και Τρόικα έχουν ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας και μέσα στον Ιούνιο θα ξεκινήσουν οι συζητήσεις. Στόχος είναι μέχρι το τέλος του καλοκαιριού οι τράπεζες σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, την κυβέρνηση και την Τρόικα να έχουν καταλήξει στο μοντέλο που θα ακολουθήσουν για την αντιμετώπιση των προβληματικών δανείων.