Ελληνική υπεροχή. Ο Ερατοσθένης και η ακτίνα της γης

Ερατοσθένης: Ο Πατέρας της Γεωγραφίας

Σημ. ΓΕΝ.ΕΛ. : Σύμφωνα με τις σύγχρονες μετρήσεις το μήκος του κύκλου της Γης είναι 40.008 χιλιόμετρα. Οι μετρήσεις του Ερατοσθένη , οι οποίες έγιναν στην Αλεξάνδρεια την ημέρα του Θερινού Ηλιοστασίου, μας δίνουν το αποτέλεσμα των 250.000 σταδίων, δηλ. 39.250.000 μέτρα (1 στάδιο = 157μέτρα). Αυτό το εκπληκτικό για την εποχή του Ερατοσθένη αποτέλεσμα των 39.250 χιλιομέτρων θεωρείται ακόμα και στην εποχή μας στα πλαίσια του επιτρεπτού ορίου λάθους στις μετρήσεις της...
γήινης σφαίρας.
Ωστόσο σήμερα σε κανέναν νουνεχή άνθρωπο δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η (ψευτο)παιδεία και η (ψευτο)επιστήμη προβάλλει το ραββίνο Κοπέρνικο από την Πολωνία ως τον «πρώτο επιστήμονα ο οποίος ισχυρίστηκε ότι η Γη δεν είναι επίπεδη». ..... Oι «περιούσιοι» τα θέλουν όλα δικά τους .....

Οι αρχαίοι Έλληνες, αντίθετα με όσα πιστεύει ο μέσος πολίτης σήμερα, γνώριζαν από την εποχή του Αριστοτέλη, ότι η Γη είναι σφαιρική και όχι επίπεδη. Ο Ερατοσθένης μάλιστα, με ένα πείραμα που έχει μείνει στην Ιστορία, μπόρεσε να μετρήσει την ακτίνα της Γης με ακρίβεια απρόσμενη για τα μέσα της εποχής εκείνης. Οι μεταγενέστεροι αστρονόμοι και γεωγράφοι όμως συντάχθηκαν με την άποψη του Πτολεμαίου ότι η Γη είναι 30% μικρότερη από όσο είχε μετρήσει ο Ερατοσθένης. Το λάθος αυτό παρέμεινε για 15 αιώνες και ήταν η αιτία να αποφασίσει ο Κολόμβος το ταξίδι για την Ινδία, το οποίο κατέληξε στην ανακάλυψη της Αμερικής.

Υδρόγειος σφαίρα του Μαρτίνου της Βοημίας, γερμανού χαρτογράφου στην υπηρεσία του βασιλιά της Πορτογαλίας, 1492

Στον τροπικό του Καρκίνου
Το πείραμα του Ερατοσθένη βασίστηκε στη μέτρηση του ύψους του Ηλίου την ίδια ημερομηνία σε δύο διαφορετικές τοποθεσίες, καθώς και στην πεποίθηση του μεγάλου έλληνα μαθηματικού ότι ο Ήλιος είναι πολύ μακριά από τη Γη, τόσο ώστε οι ακτίνες του να φθάνουν στον πλανήτη μας σχεδόν παράλληλα. Από διηγήσεις ταξιδιωτών ο Ερατοσθένης έμαθε ότι στις 21 Ιουνίου, την ημέρα του θερινού ηλιοστασίου, ο Ήλιος καθρεφτίζεται στην επιφάνεια του νερού των πηγαδιών της πόλης Συήνης, αυτής που σήμερα οι Αιγύπτιοι ονομάζουν Ασουάν. Από την πληροφορία αυτή ο Ερατοσθένης συμπέρανε ότι η Συήνη βρίσκεται πάνω στον τροπικό του Καρκίνου, δηλαδή στον παράλληλο κύκλο με γεωγραφικό πλάτος 23,5 μοίρες. Το χαρακτηριστικό των τόπων που βρίσκονται στον τροπικό του Καρκίνου είναι ότι το μεσημέρι της 21ης Ιουνίου ο Ηλιος βρίσκεται στο ζενίθ, δηλαδή ακριβώς κατακόρυφα προς τα πάνω. Ετσι οι ακτίνες του διαδίδονται κατά μήκος των κατακόρυφων τοιχωμάτων των πηγαδιών, ανακλώνται στην επιφάνεια του νερού και επιστρέφουν προς την επιφάνεια, κάνοντας ορατό το είδωλό του σε έναν παρατηρητή που κοιτάζει από το στόμιο του πηγαδιού.
Το μεσημέρι της ημέρας του θερινού ηλιοστασίου ο Ερατοσθένης μέτρησε το ύψος του Ηλίου στην πόλη στην οποία κατοικούσε, την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Η μέτρηση έγινε με τη βοήθεια ενός οβελίσκου, ο οποίος είναι το αρχαιότερο αστρονομικό όργανο στην ιστ