Ψάξτε συντεχνίες στα πανεπιστήμια

Για ένα από τα λίγα πράγματα που ο κοινοβουλευτικός πολιτισμός στην χώρα μας μπορεί να υπερηφανεύεται μεταπολιτευτικά, είναι η σχεδόν καθολική αποδοχή και υπερψήφιση του νέου νόμου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Τα 4/5 των μελών της Εθνικής μας Αντιπροσωπείας εψήφισαν τον συστατικό για την ανώτατη εκπαίδευση αυτόν νόμο, σε μια ατμόσφαιρα πρωτοφανούς υπερκομματικής συναίνεσης και «ιδεολογικής ανιδιοτέλειας». Για όποιον έχει μπει στον κόπο να διαβάσει, έστω.....
και βιαστικά, τον νόμο, θα καταλάβαινε αμέσως ότι συνιστά κείμενο άρτια ευθυγραμμισμένο με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές πρακτικές, χωρίς όμως να παραμερίζει και τις ελληνικές ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν γύρω από την Δημόσια Παιδεία και τον ρόλο που πρέπει αυτή να παίζει στα πλαίσια της κοινωνίας.

Παρόλα αυτά, ο νέος νόμος που καθορίζει την εσωτερική οργάνωση των πανεπιστημίων, την διοικητική τους αυτοτέλεια και την θεσμική τους διαμόρφωση, παρά την καθολική του υπερψήφιση, φαίνεται να οδεύει και αυτός μοιραία προς τον κάλαθο των αχρήστων, όπως έχει ήδη συμβεί τόσες και τόσες φορές σε αυτήν την χώρα με φιλόδοξα και πρωτοποριακά νομικά εγχειρήματα. Και αυτό συμβαίνει για έναν και μόνο λόγο που δεν έχει να κάνει με την ουσία του νόμου αλλά με την «ετσιθελική» άρνηση αποδοχής και εφαρμογής του από αυτούς που υποχρεώνονται να τον εφαρμόσουν.

Για να εντοπίσουμε την μεγαλύτερη θεσμοθετημένη συντεχνία στην χώρα, δεν χρειάζεται να ψάξουμε στις εθνικές οδούς, στα λιμάνια, στα δικηγορικά γραφεία ή σε κίτρινα αυτοκίνητα, αλλά στην καρδιά της Δημόσιας Παιδείας, εκεί που υποτίθεται ότι δίνεται ο παλμός της γνώσης και της έρευνας. Η συντεχνία αυτή θα μπορούσε να βαφτιστεί και «πανεπιστημιακό κατεστημένο», ένα σύστημα το οποίο συναπαρτίζεται από διάφορες υπο-συντεχνίες, η κάθε μια εκ των οποίων δραστηριοποιείται για τα δικά της συμφέροντα, αλλά όλες μαζί συμβάλλουν στην ισχυροποίηση και την διαιώνιση του όλου συστήματος. Υπο-συντεχνία είναι οι φοιτητοπατέρες και τα κομματικά δεκανίκια τους που καταλύουν κάθε έννοια δημοκρατίας και ελεύθερης έκφρασης ιδεών εντός του πανεπιστημίου. Που προτιμούν την βίαιη διάλυση μιας γενικής συνέλευσης φοιτητών προς τέρψιν των αιμοσταγών οπαδών τους παρά την ομαλή ολοκλήρωση μιας δημοκρατικής διαδικασίας που θα μπορούσε να βγάλει συμπεράσματα και κρίσιμες αποφάσεις για την καθημερινότητα των φοιτητών. Υπο-συντεχνία είναι οι Καθηγητές (όχι όλοι φυσικά), όσοι πλέον κάνουν τον σταυρό τους που πρόλαβαν να ενταχθούν στο επιστημονικό προσωπικό των σχολών και που προστατεύονται από την μονιμότητα και την μη αξιολόγηση που ο νέος νόμος προσπαθεί να εισάγει. Που περίτεχνα κρύβουν τις δομικές αδυναμίες του ακαδημαϊκού τους έργου και της γνωστικής τους ανεπάρκειας πίσω από καθηγητικές έδρες και αξιώματα σε δημόσιες λειτουργίες. Που συνεχίζουν να προτείνουν τα δικά τους συγγράμματα ενώ αυτά έχουν κριθεί παρωχημένα και ξεπερασμένα από την ίδια την ακαδημαϊκή κοινότητα. Που αποφασίζουν για το ποιος θα προσληφθεί ως λέκτορας ή ειδικό επιστημονικό προσωπικ