Βρυξέλλες: Συμφωνήσαν ότι δεν συμφωνούν σε τίποτα

Κατά τον συνήθη ευρωπαϊκό τρόπο, η συμφωνία που φαινόταν ανέφικτη μέχρι τα μεσάνυχτα, ανακοινώθηκε θριαμβευτικά στις 04:00 τα ξημερώματα.

Η συμφωνία δεν αντιμετωπίζει τα βασικά προβλήματα που έχει η ευρωζώνη – και ενδεχομένως να μην σκόπευε να τα....
αντιμετωπίσει. Υπάρχει ακόμη η επείγουσα ανάγκη να ανακτηθεί η ανάπτυξη στις οικονομίες που πλήττονται από τη συνεχιζόμενη λιτότητα. Ο κίνδυνος ύφεσης παραμένει, ειδικότερα για τις οικονομίες του ευρωπαϊκού νότου.

Στόχος της συμφωνίας ήταν να παράσχει επαρκή μεσοπρόθεσμη χρηματοδότηση για κράτη και τράπεζες που αντιμετωπίζουν επείγοντα προβλήματα ρευστότητας. Σε αυτό το σημείο, είναι αξιοσημείωτο ότι η σύνοδος δεν προχώρησε σε συγκέντρωση νέων κεφαλαίων, εκτός από την αύξηση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στο κούρεμα του ελληνικού χρέους κατά περίπου 80 δισ. ευρώ.

Όλα τα εναπομείναντα «νέα» κεφάλαια, εκ των οποίων τα 106 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τα περίπου 800 δισ. ευρώ που θα προστεθούν στο οπλοστάσιο του EFSF μέσω μόχλευσης, μένουν να αντληθούν από τον ιδιωτικό τομέα, από κράτη εκτός ευρωζώνης και ενδεχομένως από την ΕΚΤ.

Δεν υπάρχει καμία εξασφάλιση ότι αυτά μπορούν να γίνουν. Το τελικό αποτέλεσμα αυτής της συνόδου θα εξαρτηθεί από το εάν θα αντληθεί αυτό το 1 τρισ. ευρώ που λείπει.

Προ της συνόδου, είχα απαριθμήσει ορισμένα κριτήρια που θα καθορίσουν εάν τα μέτρα που θα υιοθετηθούν θα αντιστοιχούν στο «μεγάλο μπαζούκα» που είχαν υποσχεθεί οι ηγέτες στις αγορές. Θεωρητικά, οι στόχοι έχουν, σε γενικές γραμμές, επιτευχθεί. Πρακτικά όμως, ο κίνδυνος εφαρμογής είναι ακόμη μεγαλύτερος από ότι θα περίμενε κανείς. Ιδού μία εκτίμηση για τους τρεις βασικούς πυλώνες της συμφωνίας:

1. Το κούρεμα του ελληνικού χρέους

Το κούρεμα του 50% του ελληνικού χρέους που βρίσκεται στα χέρια ιδιωτών περνά το τεστ, αλλά δεν υπάρχει καμία συμμετοχή των θεσμικών φορέων. Στόχος είναι η μείωση του χρέους από 152% του ΑΕΠ στο 120% του ΑΕΠ μέχρι το 2020, λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι, εν τω μεταξύ, όλη η δημοσιονομική αναπροσαρμογή θα εφαρμοστεί (κάτι που είναι εξαιρετικά απίθανο). Τα νούμερα αυτά είναι υψηλότερα από ότι αναμενόταν και μπορεί να αποδειχθούν, για μία ακόμη φορά, μη διατηρήσιμα. Κατά συνέπεια, ο ελληνικός πονοκέφαλος μπορεί να μην έχει τελικά επιλυθεί και ενδεχομένως να μην υπάρξει λύση μέχρις ότου αποφασιστεί σημαντικό κούρεμα και στο χρέος που βρίσκεται στα χέρια θεσμικών φορέων.

Θα ακολουθήσει μία αγωνιώδης συζήτηση για το εάν αυτή η αναδιάρθρωση θα γίνει σε «εθελοντική» βάση και εάν θα γίνει λόγος για χρεοκοπία στην αγορά των CDS.

Οι συμμετέχοντες στην ευρωπαϊκή σύνοδο, που συχνά διατυμπανίζουν ότι το ποτάμι δεν μπορεί να γυρίσει πίσω, υποστηρίζουν ότι αυτή θα είναι πράγματι μία εθελοντική διαδικασία. Η λογική λέει ότι δεν είναι.

2. Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών

Αρχικά θεωρούσαμε ότι ανακεφαλαιοποίηση της τάξεως των 300 δισ. ε