Νέες διαστάσεις στη γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσο

Η γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος εμφανίζεται στο 25% του πληθυσμού τουλάχιστον μία φορά το μήνα, αλλά πρόσφατες έρευνες υποδεικνύουν την ανάγκη επαναξιολόγησης της κατάλληλης φαρμακευτικής αντιμετώπισης, λέει ο κος Μανώλης Συμβουλάκης, Γαστρεντελόγος.

Η γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος , ή ΓΟΠΝ, εμφανίζεται στο ένα τέταρτο του πληθυσμού τουλάχιστον μία φορά μηνιαίως,1 γεγονός που την αναδεικνύει σε ένα από τα πιο κοινά προβλήματα που συναντώνται στα φαρμακεία.

Σύμφωνα με έναν αλγόριθμο που χρησιμοποιήθηκε πρόσφατα, ο επαγγελματίας υγείας στον οποίο απευθύνονται πρώτα τα άτομα που πάσχουν από ΓΟΠΝ είναι συνήθως ο φαρμακοποιός.2 Το ίδιο διαφαίνεται και από έρευνα αγοράς σύμφωνα με την οποία 45% των ασθενών στο Ηνωμένο Βασίλειο συμβουλεύονται ένα φαρμακοποιό για βοήθεια [εισαγωγή τοπικών δεδομένων],3 σε σύγκριση με μόλις 3,4% που συμβουλεύονται έναν γενικό ιατρό.

Είναι προφανές ότι το φαρμακείο μπορεί να παίξει βασικό ρόλο στην αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτής της πάθησης. Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχουν νέοι παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τη θεραπεία της ΓΟΠΝ, έτσι ίσως είναι η κατάλληλη στιγμή να επανεξετάσουν οι φαρμακοποιοί τις γνώσεις τους για μια κοινή πάθηση.

Ορισμός της ΓΟΠΝ

Ο ορισμός της ΓΟΠΝ, σύμφωνα με την ομάδα Montreal Consensus το 2006 είναι: «Μια πάθηση που αναπτύσσεται όταν η παλινδρόμηση του στομάχου προκαλεί δυσάρεστα συμπτώματα ή/και επιπλοκές»». Η συμπτωματολογία της ΓΟΠΝ χωρίζεται επιπλέον σε οισοφαγική και εξωοισοφαγική.

Ο ορισμός αυτός επισημαίνει ορισμένα αξιοσημείωτα στοιχεία:

το κατά πόσο τα συμπτώματα είναι δυσάρεστα καθορίζεται περισσότερο από τον ασθενή παρά από τον επαγγελματία του τομέα της υγείας η διάγνωση της ΓΟΠΝ μπορεί, στις περισσότερες περιπτώσεις, να βασιστεί αποκλειστικά στα συμπτώματα. Επομένως, εφόσον δεν υπάρχουν ανησυχητικές ενδείξεις (βλ. Πλαίσιο 1), δεν [απαιτείται] ενδοσκόπηση.
Η ΓΟΠΝ είναι ένα σύνολο νόσων που μπορεί να κυμαίνεται από συμπτωματική ΓΟΠΝ έως διάφορες επιπλοκές. Σε ορισμένους ασθενείς, επομένως, είναι πιθανό η νόσος να εξελίσσεται αργά.

Στο φαρμακείο, το ενδιαφέρον θα πρέπει να εστιάζεται στα συμπτωματικά σύνδρομα, ιδίως το τυπικό σύνδρομο παλινδρόμησης το οποίο χαρακτηρίζεται από την παρουσία δυσάρεστου αισθήματος οπισθοσθερνικού καύσου ή/και αναρροής, σε συνδυασμό με συμπτώματα όπως ο επιγαστρικός πόνος ή οι διαταραχές του ύπνου. Το αίσθημα καύσου είναι το πιο κοινό σύμπτωμα της [ΓΟΠΝ,7 που εμφανίζεται ως κάψιμο πίσω από το στέρνο που αντανακλά στο φάρυγγα. Το αίσθημα καύσου εμφανίζεται συχνότερα μετά από γεύματα –εντός 30-60 λεπτών μετά το φαγητό– ή το βράδυ, όταν οι ασθενείς βρίσκονται σε ύπτια θέση.

Οι ασθενείς που εμφανίζουν οποιοδήποτε από τα προειδοποιητικά συμπτώματα που περιγράφονται στο Πλαίσιο 1 θα πρέπει να απευθύνονται στο γιατρό τους για περαιτέρω διερεύνηση.

Σημαντικό φορτίο

Η επίδραση της ΓΟΠΝ δεν περιορίζεται στα κλινικά συμπτώματα, αλλά επηράζει αρνητικά τη