Κομισιόν: σχέδιο δράσης για τη στήριξη της ευρωπαϊκής χαλυβουργίας

Με στόχο την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας και τη στήριξη της ευρωπαικής χαλυβουργίας, η Κομισιόν υιοθέτησε ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης υπέρ το κλάδου, το πρώτο από το 1997.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, η ευρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα έχει πληγεί από τις ταυτόχρονες επιπτώσεις της χαμηλής ζήτησης και της παγκόσμιας πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας, ενώ συγχρόνως είναι αντιμέτωπη με υψηλές τιμές στον τομέα της ενέργειας και έχει ανάγκη για επενδύσεις, ώστε να προσαρμοστεί στην πράσινη οικονομία παράγοντας καινοτόμα προϊόντα με βιώσιμο τρόπο.

Η ζήτηση του χάλυβα στην Ευρώπη είναι επί του παρόντος 27 % κάτω από τα επίπεδα προ κρίσης. Η απασχόληση στον τομέα μειώθηκε κατά 10 % από το 2007 έως το 2011. Παρά το γεγονός αυτό, η ΕΕ εξακολουθεί να είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός χάλυβα στον κόσμο, με παραγωγή μεγαλύτερη από 177 εκατ. τόνους χάλυβα τον χρόνο, που αποτελεί το 11 % της παγκόσμιας παραγωγής και απασχολεί πάνω από 360 000 άτομα.

Οπως επισημαίνει η Κομισιόν, η σημερινή κατάσταση απαιτεί μια νέα πολιτική στρατηγική για τον τομέα του χάλυβα. Κατά συνέπεια, προτείνει τα εξής:

-Αξιολόγηση έως το τέλος του 2013 του συνολικού ρυθμιστικού φορτίου για τη βιομηχανία χάλυβα από διάφορες πολιτικές και τον αντίκτυπό της στην ανταγωνιστικότητα.

-Μέτρα για την ανάπτυξη δεξιοτήτων και μέτρα υπέρ της απασχόλησης των νέων στον τομέα με διερεύνηση της δυνατότητας χρήσης σχετικών κονδυλίων της ΕΕ για να βοηθήσει τους εργαζομένους να βρουν εναλλακτική απασχόληση σε περιπτώσεις που κλείνει μια εγκατάσταση παραγωγής. Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση αναμένεται να συνεχίσουν να συμβάλλουν στην προσπάθεια αυτή. Όλα τα ταμεία της ΕΕ θα ακολουθήσουν την αρχή της περιφερειακής έξυπνης εξειδίκευσης λαμβάνοντας υπόψη τη βιωσιμότητα των επενδύσεων για τη δημιουργία και τη διατήρηση θέσεων εργασίας σε μια συγκεκριμένη περιοχή.

-Εφαρμογή στοχευμένων ενεργειών για την τόνωση της ζήτησης χάλυβα στους κλάδους των αυτοκινήτων και των βιώσιμων κατασκευών.

-Βελτίωση της πρόσβασης στις ξένες αγορές και εξασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού έτσι ώστε να υποστηρίξει τις εξαγωγές χάλυβα της ΕΕ, να καταπολεμήσει τις αθέμιτες πρακτικές και να διασφαλίσει την πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας πρώτες ύλες. Οι αγορές παλαιοσιδήρου θα αποτελέσουν αντικείμενο παρακολούθησης προκειμένου να ενισχυθεί η ασφάλεια του εφοδιασμού των παραγωγών χάλυβα της ΕΕ που χρησιμοποιούν παλαιοσίδηρο (scrap) ως πρώτη ύλη.

-Εξασφάλιση προσιτού ενεργειακού κόστους μέσω της διαφοροποίησης του εφοδιασμού .Η Επιτροπή είναι πρόθυμη να παράσχει καθοδήγηση σχετικά με τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις ηλεκτρισμού μεταξύ προμηθευτών και πελατών, ώστε να αυξηθεί η προβλεψιμότητα του εν λόγω κόστους. Στο άμεσο μέλλον η μείωση του ενεργειακού κόστους για την ενεργοβόρο βιομηχανία θα εξαρτηθεί από τα κράτη μέλη, ενώ η Επιτροπή δεσμεύεται να εργαστεί προς την κατεύθυνση αυτή.

-Προώθηση τεχνολογιών φιλικών προς το περιβάλλον μέσω της ανάπτυξης νέων τύπων χάλυβα, και ενεργοποίηση καινοτόμων έργων έρευνας και ανάπτυξης, ιδίως για τα πολύ ακριβά στάδια δοκιμών και επίδειξης. Για την περίοδο 2014-2020, η έρευνα και η καινοτομία θα χρηματοδοτούνται κυρίως μέσω του προγράμματος «Ορίζοντας 2020», το οποίο δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη βιομηχανική υπεροχή στην καινοτομία. Η χαλυβουργία επωφελείται επίσης από την ευρωπαϊκή σύμπραξη καινοτομίας για τις πρώτες ύλες και με 280 εκατ. ευρώ κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου προγραμματισμού από το Ταμείο Έρευνας για τον Άνθρακα και τον Χάλυβα.

Η Επιτροπή προτείνει να δημιουργηθεί επισήμως μια ομάδα υψηλού επιπέδου, η οποία θα επιβλέπει την εφαρμογή του σχεδίου, ενώ θα προβεί σε απολογισμό της προόδου που σημειώθηκε σε 12 μήνες.

Με προσωπικό 360.000 άτομα, κύκλο εργασιών περίπου 170 δισ. ευρώ και παρουσία στην αλυσίδα αξίας στον τομέα της μεταποίησης πολλών συναφών κλάδων, η βιομηχανία χάλυβα έχει στρατηγική θέση στην οικονομία.

Ο χάλυβας συνδέεται στενά με πολλούς άλλους συναφείς βιομηχανικούς κλάδους, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, οι κατασκευές, η ηλεκτρονική, η μηχανολογία και η ηλεκτρολογία. Έχει πολύ σημαντική διασυνοριακή διάσταση: εντός της ΕΕ 500 μονάδες παραγωγής κατανέμονται σε περίπου 23 κράτη μέλη, γεγονός που τον καθιστά καθαρά ευρωπαϊκό κλάδο παραγωγής τόσο στο παρελθόν όσο και σήμερα. Ο χάλυβας ήταν μέρος της γέννησης του ευρωπαϊκού σχεδίου με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα.

Σύμφωνα με την Κομισιόν, η Ευρώπη χρειάζεται τους βασικούς της βιομηχανικούς κλάδους, ώστε να βοηθήσει άλλους κλάδους με τη διαδικασία επανεκβιομηχάνισης. Υλικά όπως ο χάλυβας, τα χημικά προϊόντα, το γυαλί και το τσιμέντο είναι σημαντικά στοιχεία της βιομηχανικής αλυσίδας αξίας για τον οικολογικό προσανατολισμό της οικονομίας. Ο χάλυβας είναι κατά 100 % ανακυκλώσιμος και είναι το πιο βασικό υλικό στην αλυσίδα αξίας στον τομέα της μεταποίησης.

«Με το σημερινό σχέδιο στρατηγικής για την αναβίωση της χαλυβουργίας στέλνουμε ένα καθαρό μήνυμα στον κλάδο αυτό ότι αποτελεί έναν τομέα σημαντικό από στρατηγικής άποψης», δήλωσε ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής αμόδιος για τη βιομηχανία Αντόνιο Ταγιάνι, προσθέτοντας ότι η ΕΕ έχει περισσότερο από ποτέ ανάγκη από την πραγματική της οικονομία, ώστε να στηρίξει την ανάκτηση της οικονομικής μεγέθυνσης πως στόχος είναι ο κλάδος να αποτελεί το 20 % του ΑΕΠ έως το 2020.