«Ζητείται λύση» για τη ρατσιστική βία

του Αριστείδη Αποστόλου ([email protected])

Σήμα κινδύνου εκπέμπει η κοινωνία για την έξαρση της ρατσιστικής βίας, την οποία – μεταξύ άλλων – καταγράφει ειδική έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα. Η δολοφονία του Παύλου Φύσσα αποτέλεσε την σπίθα για να ξεκινήσουν αλυσιδωτές αντιδράσεις και να έρθει στο προσκήνιο της επικαιρότητας το θέμα της αποτελεσματικής αντιμετώπισης του φαινομένου, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να ασχοληθεί σοβαρά με το ζήτημα και να μην εθελοτυφλεί

όπως γινόταν μέχρι σήμερα. Μεταξύ άλλων, επανήλθε το ενδεχόμενο ενός νέου αντιρατσιστικού νόμου, ενώ η Δικαιοσύνη ανέλαβε επιτέλους δράση, ερευνώντας εάν υπάρχει στερεή βάση στήριξης της υπόθεσης πως η Χρυσή Αυγή αποτελεί εγκληματική οργάνωση.

Την ίδια στιγμή, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έδωσαν βροντερό «παρών» στις αντιφασιστικές διαδηλώσεις που διοργανώθηκαν σε πολλές μεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Η μαζική συμμετοχή του κόσμου δείχνει τη θέληση του λαού για εξάλειψη αυτού του φαινομένου, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τη μεγάλη πτώση της δημοτικότητας της Χρυσής Αυγής, όπως καταγράφεται στα γκάλοπ που έγιναν μετά τη δολοφονική επίθεση κατά του Παύλου Φύσσα.

Κατακόρυφη πτώση στις δημοσκοπήσεις

Η αποδοκιμασία της Χρυσής Αυγής, μετά τη δολοφονική επίθεση, ήταν κάτι παραπάνω από ορατή στις δημοσκοπήσεις που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας. Πιο χαρακτηριστική αυτή της εταιρείας Alco για το χρονικό διάστημα 20-23 Σεπτεμβρίου. Στη δημοσκόπηση καταγράφεται πτώση της Χρυσής Αυγής κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες, μετά τη δολοφονία στο Κερατσίνι.

Ειδικότερα, η ΧΑ εμφανίζεται να συγκεντρώνει ποσοστό 6,8%, σε σχέση με το 10,8%, που είχε καταγραφεί σε αντίστοιχη δημοσκόπηση της ίδιας εταιρείας τον Ιούνιο. Επιπλέον, οι ερωτηθέντες σε ποσοστό 81% εκτιμούν ότι δεν πρόκειται περί δημοκρατικού κόμματος. Σε ποσοστό δε 69% διατυπώνουν την πεποίθηση ότι είναι κόμμα που κομίζει ναζιστική ιδεολογία. Μάλιστα, σε ποσοστό 74% οι ερωτηθέντες εκτιμούν πως τα περιστατικά βίας του τελευταίου χρονικού διαστήματος αποτελούν τμήμα οργανωμένου σχεδίου. Όπως προκύπτει από τη δημοσκόπηση, 39 στους εκατό ερωτηθέντες - ψηφοφόρους της ΧΑ δήλωσαν ότι κριτήριο για την επιλογή τους ήταν η οργή προς το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα. Πλέον των 20 στους εκατό (21%), ωστόσο, δήλωσαν πως εκτιμούν ότι η ΧΑ είναι ναζιστικό κόμμα και πως συνειδητά την ψήφισαν ως τέτοιο.

Για τη συγκεκριμένη δημοσκόπηση, η Χρυσή Αυγή, με σχετική της ανακοίνωση, περιορίστηκε να σημειώσει πως παραμένει «η τρίτη πολιτική δύναμη της χώρας και διατηρεί τα υψηλά ποσοστά της». Παράλληλα, υποστήριξε ότι «η διενέργεια δημοσκοπήσεων σε περίοδο πολιτικής κρίσης είναι αδόκιμη και αντιεπιστημονική», ενώ απέδωσε το αποτέλεσμα στο «κλίμα τρομοκρατίας» και στις «συκοφαντίες καναλιών και κομμάτων», που «αναγκάζουν κάποιους συμπολίτες μας να διστάζουν να εκφράσουν την κομματική τους προτίμηση τηλεφωνικά»».

Επανέρχεται το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο

Η λαϊκή κατακραυγή του φασισμού επανέφερε στο προσκήνιο την ανάγκη ενός νέου αντιρατσιστικού νομοσχεδίου, το οποίο θα είναι προσαρμοσμένο στη σύγχρονη πραγματικότητα. Ήδη για το θέμα αυτό μίλησε ο υπουργός Δικαιοσύνης, Χαράλαμπος Αθανασίου, ο οποίος παραδέχθηκε ότι υπάρχει καθυστέρηση στο συγκεκριμένο ζήτημα, ανέλαβε προσωπικά την ευθύνη, ενώ δεσμεύτηκε ότι θα είναι ένα από τα αμέσως επόμενα νομοσχέδια που θα καταθέσει.

Από την πλευρά της, ο τέως κυβερνητικός εταίρος, η ΔΗΜΑΡ, εμμένει στην ψήφιση του «αντιρατσιστικού νόμου» που είχε προτείνει ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Αντώνης Ρουπακιώτης, στο πλαίσιο της τρικομματικής κυβέρνησης, το οποίο είχε ματαιωθεί τελικά, με την ευθύνη να πέφτει στη Νέα Δημοκρατία και τον πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά. Η ΔΗΜΑΡ, με σχετική της ανακοίνωση, τονίζει πως η δολοφονία του Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι από νεοναζιστή μέλος της Χρυσής Αυγής, επιβάλλει τη μεγαλύτερη θεσμική θωράκιση της δημοκρατίας, συμπληρώνοντας πως εκκρεμεί στη Βουλή, η σχετική πρόταση νόμου που έχει κατατεθεί εδώ και μήνες. Σε ανάλογο μήκος κύματος και το ΠΑΣΟΚ, με τον αρμόδιο τομέα του Κινήματος να σημειώνει, μεταξύ άλλων, ότι «χωρίς καμία καθυστέρηση θα πρέπει να προωθηθεί και να ψηφιστεί ο αντιρατσιστικός νόμος».

Ασφυκτική πίεση κατά της Χρυσής Αυγής

Η δολοφονία του Παύλου Φύσσα ώθησε την κυβέρνηση να ξεκινήσει μια διαδικασία ελέγχου της Χρυσής Αυγής, διερευνώντας την υπόθεση σύστασης εγκληματικής οργάνωσης, ενώ για πρώτη φορά εξετάστηκε το ενδεχόμενο διασύνδεσής της με τον στρατό και την αστυνομία.

Την πρώτη υπόθεση (περί σύστασης εγκληματικής οργάνωσης) εξετάζει ο αντιεισαγγελέας Αρείου Πάγου Χαράλαμπος Βουρλιώτης, στο γραφείο τού οποίου συνεχίζονται οι καταθέσεις μαρτύρων σχετικά με τις 32 δικογραφίες στις οποίες εμπλέκονται μέλη της Χρυσής Αυγής. Στο πλαίσιο των καταθέσεων και υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, εξετάστηκαν δύο προστατευόμενοι μάρτυρες, οι οποίοι φέρονται να είναι πρώην μέλη της Χρυσής Αυγής και να κατέθεσαν εγγράφως όσα γνωρίζουν για τον τρόπο δράσης και λειτουργίας της οργάνωσης.

Παράλληλα, στο πλαίσιο τυχόν σχέσεων της Χρυσής Αυγής με τη αστυνομία, υψηλόβαθμα στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. παραιτήθηκαν (επικαλούμενα «προσωπικούς λόγους») ή μετακινήθηκαν, ενώ έγιναν έρευνες σε αστυνομικά τμήματα στα περίχωρα της Αθήνας. Σύμφωνα με ανθρωπιστικές οργανώσεις, μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση και το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής κοινής γνώμης επεδείκνυαν μια αξιοσημείωτη ανοχή έναντι της εκστρατείας εκφοβισμού κατά των μεταναστών από τη Χρυσή Αυγή. Την ίδια στιγμή, υπήρχε πλήθος δημοσιευμάτων που κατέγραφαν τους δεσμούς μεταξύ της αστυνομίας και της Χρυσής Αυγής, καθώς και καταγγελίες πως οι αρχές κάνουν «τα στραβά μάτια» στις συστηματικές επιθέσεις των χρυσαυγιτών κατά μεταναστών.

Ταυτόχρονα, οι αρχές ξεκίνησαν σχετική έρευνα ύστερα από τις καταγγελίες ότι τα μέλη της Χρυσής Αυγής εκπαιδεύονταν από εν ενεργεία αστυνομικούς και στρατιωτικούς που διάκεινται φιλικά προς το εν λόγω κόμμα. Φαίνεται ότι η δολοφονική επίθεση αποτέλεσε τη «λεπτή, κόκκινη γραμμή», την οποία δεν έπρεπε να διαβεί η Χρυσή Αυγή, καθώς άλλαξε τις ισορροπίες και την έφερε σε δεινή θέση να απολογείται ενώπιον του πολιτικού κόσμου και της κοινωνίας.

Γεγονός η οπισθοχώρηση της δημοκρατίας...

Η πτώση των δημοκρατιών αξιών είναι εμφανής στην Ελλάδα. Μία πρόσφατη μελέτη για τη δημοκρατία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ήταν ιδιαιτέρως επικριτική για τη χώρα μας, καθώς κατέγραψε «ανησυχητική οπισθοδρόμηση» σε ό,τι αφορά τις δημοκρατικές αξίες.

Η συγκεκριμένη μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από το think tank Demos για την ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αναφέρει πως η τρέχουσα οικονομική κρίση έχει αυξήσει τις αντιδημοκρατικές τάσεις, όμως αυτός δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας. Μεταξύ άλλων, η έκθεση αναφέρει πως υπάρχουν σοβαρά σημεία δημοκρατικής «οπισθοδρόμησης», όπως είναι η απώλεια εμπιστοσύνης στην παραδοσιακή πολιτική, που τονίζεται από την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων (π.χ. η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα), καθώς και η άνθηση της διαφθοράς, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, την οποία η έκθεση αποκαλεί ως το πιο διεφθαρμένο κράτος μέλος της Ε.Ε. «Η Ελλάδα συνεχίζει να πλήττεται από πίεση στην δημοκρατία της: υψηλή ανεργία, διαφθορά, κοινωνική αναταραχή, άνοδος του εξτρεμισμού και μια βαθειά λαϊκή δυσφορία», σημειώνεται στην έκθεση.

...και η έξαρση της ρατσιστικής βίας

Η έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη περί ρατσιστικής βίας, ήρθε ως το «κερασάκι στην τούρτα», αναφορικά με τις τελευταίες εξελίξεις και τις αλυσιδωτές αντιδράσεις που επέφερε η δολοφονική επίθεση κατά του Παύλου Φύσσα.

Η ιδιαίτερη έξαρση της ρατσιστικής βίας, η ατιµωρησία των δραστών και η εν γένει ολιγωρία των αρµόδιων κρατικών αρχών υπονοµεύουν την κοινωνική συνοχή και τα θεµέλια του κράτους δικαίου, υποστηρίζεται στη συγκεκριμένη έκθεση – η οποία καταγράφει το φαινόµενο της ρατσιστικής βίας από τον Ιανουάριο του 2012 έως και τον Απρίλιο του 2013 και επισηµαίνει τη ραγδαία κλιµάκωση των επιθέσεων σε ένταση και αριθµό καθ’ όλη τη διάρκεια του 2012, ιδιαίτερα µετά τις εθνικές εκλογές.

Ο Συνήγορος επισηµαίνει µια διαφαινόµενη αδράνεια ή και απροθυµία της πολιτείας και ειδικότερα της αστυνοµίας να αντιµετωπίσει µε αποφασιστικό τρόπο τις ρατσιστικές επιθέσεις, αλλά και να ερευνήσει µε ταχύτητα και διαφάνεια καταγγελίες κατά αστυνοµικών οργάνων. Καταγράφεται επίσης η εκδήλωση του φαινοµένου στον χώρο του σχολείου και η αντιµετώπισή του από τη σχολική διοίκηση και αξιολογούνται τα θεσµικά εργαλεία που παρέχει η σχετική ευρωπαϊκή εµπειρία και το ισχύον νοµικό πλαίσιο αντιµετώπισης της ρατσιστικής βίας. Η έκθεση καταλήγει σε συγκεκριµένες προτάσεις του Συνηγόρου προς τα αρµόδια υπουργεία για τη λήψη άµεσων και αποτελεσµατικών µέτρων.

«Το πλήθος και η ένταση των ρατσιστικών επιθέσεων και η ολιγωρία αντιµετώπισής τους από τις αρµόδιες κρατικές αρχές διαρρηγνύουν την κοινωνική συνοχή και ειρήνη και υπονοµεύουν την αξία και τα θεµέλια του ίδιου του κράτους δικαίου, αλλά και αποτελούν σοβαρή δυσφήµιση για τη χώρα στη διεθνή κοινή γνώµη», τονίζει η Συνήγορος του Πολίτη, Καλλιόπη Σπανού και προσθέτει: «Η δηµοκρατία δεν µπορεί να ανέχεται και η κοινωνία δεν µπορεί να συνηθίζει τη µισαλλοδοξία και το ρατσιστικό έγκληµα».

Ο Συνήγορος του Πολίτη επισηµαίνει ότι οι καταγγελίες για 281 ρατσιστικές επιθέσεις από την 1η Ιανουαρίου 2012 έως την 30η Απριλίου 2013 αποτελούν απλώς την κορυφή του παγόβουνου καθώς το φαινόµενο έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις, ιδίως από τις εκλογές του 2012 και µετά. Στις καταγγελίες αυτές περιλαµβάνονται 71 περιστατικά όπου οι δράστες φέρονται να έχουν σχέση µε τη Χρυσή Αυγή και 47 περιστατικά µε φερόµενη συµµετοχή µελών των σωµάτων ασφαλείας, ασκώντας καταχρηστικά τα καθήκοντά τους.

Στην έκθεσή της η ανεξάρτητη αρχή ζητά από τις αρµόδιες αρχές:

• να δηµιουργήσουν έναν συστηµατικό, ολοκληρωµένο τρόπο καταγραφής περιστατικών ρατσιστικής βίας και να δηµοσιοποιούν τακτικά τα ευρήµατα,

• να διερευνούν πλήρως, µε διαφάνεια και µε ταχύτητα τις καταγγελίες κατά αστυνοµικών για ρατσιστική συµπεριφορά ή συµµετοχή σε ρατσιστικές επιθέσεις,

• να στελεχώσουν επαρκώς τα γραφεία ρατσιστικής βίας και να θεσπίσουν ειδική διαδικασία διερεύνησης των καταγγελιών,

• να προστατεύσουν τα θύµατα και τους µάρτυρες ρατσιστικών επιθέσεων,

• να επανεξετάσουν την επιχείρηση «Ξένιος Ζευς» από πλευράς αναλογικότητας και καταχρηστικότητας των προσαγωγών,

• να λάβουν µέτρα στο σχολείο για τη συστηµατική διαπαιδαγώγηση των µαθητών σε θέµατα ανθρωπίνων δικαιωµάτων, και

• να θεσπίσουν σύγχρονη και λειτουργική νοµοθεσία.

www.attikipress.gr