Τι έχει γίνει με τα συγγράμματα στα Πανεπιστήμια;

Χαμός επικρατεί τις τελευταίες ώρες στην Πανεπιστημιακή κοινότητα, με τους εκδότες να υποστηρίζουν ότι η απόφαση του Υπουργείου Παιδείας απειλεί να καταργήσει την διανομή των δωρεάν συγγραμμάτων στα Πανεπιστήμια. Οι φοιτητές από την άλλη, φαίνεται ότι δεν έχουν λόγο σε κάτι που τους αφορά άμεσα.

Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Παιδείας ζήτησε από τους εκδότες να διανείμουν ηλεκτρονικά τα συγγράμματά τους στους φοιτητές, χωρίς, όμως, να διασφαλίζεται

η παράνομη αναπαραγωγή και διανομή τους από οποιονδήποτε hacker.

Κατάργηση δωρεάν συγγραμμάτων: Τι έχει συμβεί;

Τις τελευταίες ώρες υπάρχει μία τεράστια σύγχυση και κανείς δεν έχει καταλάβει τι ακριβώς έχει συμβεί. Αυτό που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι ότι οι εκδότες υποστηρίζουν ότι ουσιαστικά καταργούνται τα δωρεάν συγγράμματα, κατηγορώντας το Υπουργείο Παιδείας για εκβιασμό σχετικά με την διανομή ηλεκτρονικών συγγραμμάτων.

«Όποιος εκδότης δεν παρέχει μέχρι τον Μάιο του 2022 το 25% των συγγραμμάτων του προς τους φοιτητές και σε ηλεκτρονική μορφή, πέραν της έντυπης, δεν θα του επιτραπεί να μοιράσει ούτε τα έντυπα συγγράμματα. Δεδομένης της βέβαιης παράνομης αναπαραγωγής και διακίνησης (όλα τα ηλεκτρονικά βιβλία αναπαράγονται παρανόμως) και της τεράστιας απώλειας εσόδων από την εκμετάλλευση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας των συγγραφέων, οι οποίοι δεν θα έχουν επιπλέον κίνητρο προς συγγραφή νέων βιβλίων, οι Έλληνες εκδότες αρνούνται να υποκύψουν στον εκβιασμό και να θέσουν στη διάθεση του υπουργείου τα συγγράμματά τους ηλεκτρονικά, χωρίς την απαιτούμενη ασφάλεια» υπογραμμίζουν οι εκδότες.

Παράλληλα σημειώνουν ότι «με αυτόν τον εκβιασμό το υπουργείο Παιδείας στερεί κατ’ ουσίαν από τους φοιτητές την πρόσβαση στο δωρεάν βιβλίο, αφού θέτει ως προϋπόθεση διανομής έντυπων συγγραμμάτων την άνευ ασφάλειας παράδοση των ηλεκτρονικών».

Συγκεκριμένα, όπως τονίζουν, «ο Γ.Γ. του Υπουργείου Παιδείας, κ. Απόστολος Δημητρόπουλος, κάλεσε τον Σύλλογο Εκδοτών Επιστημονικού Βιβλίου (ΣΕΕΒΙ) και τον Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου (ΟΣΔΕΛ) να συζητήσουν με τους τεχνικούς συμβούλους του Υπουργείου τη διασφάλιση των ηλεκτρονικών συγγραμμάτων. Ως λύση προστασίας το υπουργείο μάς παρουσίασε το Σύστημα Διαχείρισης Ψηφιακών Δικαιωμάτων (DRM) γνωστής εταιρείας.

Οι εκδότες από την πλευρά μας παρουσιάσαμε τεκμήρια στον κ. Γ.Γ. βάσει των οποίων αποδεικνύεται ότι το εν λόγω σύστημα «σπάει» με ένα κλικ. Όταν ζητήσαμε χρόνο για να επεξεργαστούμε τεχνικές λύσεις που θα διασφαλίσουν το περιεχόμενο των βιβλίων μας, ο κ. Γ.Γ. αρνήθηκε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, μάλιστα έθεσε αντ’ αυτού τελεσίγραφο, σύμφωνα με το οποίο, για να μπορέσουν οι φοιτητές να έχουν πρόσβαση στα δωρεάν συγγράμματα, πρέπει οι εκδότες να υποκύψουν στον εκβιασμό και να παραδώσουν τα βιβλία τους βορά στην πειρατεία!».

«Ως Έλληνες πολίτες και εκδότες συμμεριζόμαστε τις απόψεις του υπουργείου περί παροχής ηλεκτρονικού βιβλίου, όμως τέτοιου είδους παροχή στερείται νοήματος δίχως την προηγούμενη διασφάλιση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Πιστεύουμε ότι η Πολιτεία οφείλει να προασπίζει το συμφέρον της επιστήμης εν γένει, η οποία συμβάλλει στην προαγωγή του Ανθρώπου. Η μοναδικότητα του επιστημονικού συγγράμματος όπως και κάθε άλλου πνευματικού δημιουργήματος χρήζει της προστασίας που αφορά την πνευματική ιδιοκτησία. Αν χαθεί η προστασία αυτή, τότε θα χαθεί και το κίνητρο για νέες εκδόσεις, αφού τα συγγράμματα θα διαρρέουν στο διαδίκτυο παράνομα, ενδεχόμενο το οποίο θα οδηγήσει σε αποεπιστημονικοποίηση της χώρας. Για ποια, λοιπόν, σύγχρονη κοινωνία γνώσης μιλάμε;» καταλήγουν οι Έλληνες εκδότες.

Τι υποστηρίζει το Υπουργείο Παιδείας;

Ο Γενικός Γραμματέας Ανώτατης Εκπαίδευσης Αποστόλης Δημητρόπουλος έκανε την ακόλουθη δήλωση: 

«Με έκπληξη διάβασα την ανακοίνωση του Συνδέσμου Εκδοτών Επιστημονικού Βιβλίου (ΣΕΕΒΙ) περί δήθεν κατάργησης των δωρεάν συγγραμμάτων που διανέμονται στους φοιτητές, όταν η πραγματικότητα είναι ότι το Υπουργείο Παιδείας επιδιώκει να δώσει τη δυνατότητα στους φοιτητές να επιλέξουν το σύγγραμμα που επιθυμούν σε έντυπη ή σε ηλεκτρονική μορφή, όπως πάντα δωρεάν για όλους!

Η ανακοίνωση προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη έκπληξη, καθώς το τελευταίο διάστημα το Υπουργείο Παιδείας βρίσκεται σε συνεχή διάλογο με τους εκπροσώπους των εκδοτών για το θέμα και έχει παρουσιάσει συγκεκριμένες προτάσεις για την ασφάλεια των ηλεκτρονικών συγγραμμάτων, με βάση τις καλύτερες διεθνείς πρακτικές (DRM), τις οποίες άλλωστε χρησιμοποιούν και οι Έλληνες εκδότες που διαθέτουν βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή στην ελληνική αγορά. Το Υπουργείο Παιδείας, μάλιστα, στην τελευταία επικοινωνία με τους εκδότες, κατέστησε απολύτως σαφές ότι περιμένει και τις δικές τους προτάσεις για την διασφάλιση των πνευματικών δικαιωμάτων και της ασφάλειας των ηλεκτρονικών συγγραμμάτων, κάτι που άλλωστε αποτελεί προτεραιότητα και για το ίδιο το Υπουργείο.

Είναι όμως προφανές ότι κάθε διαδικασία διαλόγου πρέπει να έχει ένα χρονικό όριο ολοκλήρωσης. Στην περίπτωση αυτή, το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του διαλόγου καθορίζεται από την ροή εργασιών για την χορήγηση των συγγραμμάτων σε έντυπη μορφή, που όπως όλοι οι εμπλεκόμενοι γνωρίζουν καλά, αρχίζει κάθε χρόνο τον Μάιο για την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί προτεραιότητα του Υπουργείου Παιδείας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Η θεσμοθέτηση του ηλεκτρονικού συγγράμματος θα συμβάλλει στον ψηφιακό μετασχηματισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας και στην περαιτέρω ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων των φοιτητών».

Διάβασε πρώτος όλα τα θέματα του iPop.gr στο Google News 

Το άρθρο Τι έχει γίνει με τα συγγράμματα στα Πανεπιστήμια; εμφανίζεται στο iPop.