ΚΥΠΡΟΣ: Υψώνει τείχος ασφαλείας

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΑΛΙΜΗΣΗ

Για πρώτη φορά στα χρονικά, οι ένοπλες δυνάμεις της Κύπρου πιθανόν να αποκτήσουν δυο κορβέτες, πολεμικά πλοία επιφανείας, με σκοπό την αναβάθμιση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του ΓΕΕΦ. Προς το παρόν, το πολεμικό ναυτικό της Μεγαλονήσου επιχειρεί με τέσσερα μικρά περιπολικά που ικανοποιούν μόνο τις ανάγκες παράκτιας περιπολίας. Φαίνεται, όμως, ότι οι αρνητικές εξελίξεις στο ενιαίο αμυντικό δόγμα με την Ελλάδα έσπρωξαν την ηγεσία

στη Λευκωσία να προβεί σε αγορές που θα εξασφαλίσουν μια στοιχειώδη άμυνα.
Μέχρι σήμερα το κοινό δόγμα προέβλεπε τη συνεργασία των ελλαδικών και των κυπριακών δυνάμεων σε περίπτωση τουρκικής επίθεσης. Αυτό το σχέδιο ίσχυε από το 1974, ενώ σήμερα είναι ζήτημα αν υπάρχει στα χαρτιά. Ωστόσο, πολλοί στρατιωτικοί από το παρελθόν είχαν κάνει προτάσεις σε Λευκωσία και Αθήνα για τη δημιουργία μιας δύναμης στην Κύπρο, η οποία θα απαρτιζόταν από μικρούς αριθμούς πλοίων, αεροσκαφών και υποβρυχίων.
Αυτή η «επαναστατική» αναδιοργάνωση θα είχε τον ρόλο απόκρουσης του πρώτου επιθετικού «κύματος» μέχρι να έφτανε η βοήθεια από την Ελλάδα. Βέβαια, η εμπειρία από την περίπτωση-φιάσκο των s-300 και η έλλειψη πολιτικής βούλησης, μαζί με την κλασική υποχωρητικότητα εκατέρωθεν, αποθάρρυναν κάθε μελλοντικό σχέδιο αναδιοργάνωσης…
Τα τελευταία χρόνια, όμως, η αυξημένη τουρκική αλαζονεία στην περιοχή, καθώς και η νέα γεωπολιτική πραγματικότητα που δημιουργείται εξαιτίας της εύρεσης υδρογονανθράκων καθιστούν την αμυντική ικανότητα της Κύπρου πιο επιτακτική από ποτέ. Η απόφαση για αγορά των φρεγατών –αν βέβαια υλοποιηθεί– ίσως να εγκαινιάσει μια πιο λειτουργική συνεργασία με την Ελλάδα και το Ισραήλ. Τα αμυντικά σχέδια Κύπρου-Ισραήλ προσανατολίζονται στο να ανακόψουν τις τουρκικές φιλοδοξίες για είσοδο στις ΑΟΖ νότια της Κύπρου, συγκεκριμένα στις ΑΟΖ Αιγύπτου και Λιβύης.
Για να πραγματοποιηθεί αυτό το τείχος ασφαλείας και για να έχει ελπίδες η ποθητή «ένωση» των ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, το σίγουρο είναι ότι χρειάζεται αναθεώρηση του αμυντικού δόγματος και απ’ ό,τι φαίνεται στη Λευκωσία το έχουν καταλάβει παρά την οικονομική κρίση και την είσοδο της χώρας στον μηχανισμό στήριξης.

ΙΣΛΑΜΙΚΗ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ: Πλοκάμια και στην Αφρική
Η περίπτωση της κατάληψης του διυλιστηρίου της Αλγερίας και η σχέση των τρομοκρατών με το γειτονικό Μάλι επιβεβαιώνουν εκείνους που μιλούν για εγκατάσταση της ισλαμικής τρομοκρατίας στην Αφρική. Ένας επιζών των διυλιστηρίων, αλγερινής καταγωγής, δήλωσε ότι οι τρομοκράτες τον άφησαν να ζήσει επειδή ήταν μουσουλμάνος.
Οι Ισλαμιστές κατέλαβαν έναν στόχο που ήξεραν ότι βρίσκεται σε δυτικά χέρια, δηλαδή «απίστων». Το αποτέλεσμα ήταν να καταδικαστεί το γεγονός από την κυβέρνηση Ομπάμα και όλες τις δυτικές και φιλοδυτικές κυβερνήσεις. Φαίνεται, όμως, ότι δεν έχει γίνει αντιληπτό τι συντελείται στη «Μαύρη Ήπειρο».
Ακόμα και σήμερα οι δυτικές ελίτ πιστεύουν ότι, κάνοντας εκστρατείες ανά την υφήλιο, πολεμούν τον εφιάλτη της τρομοκρατίας. Δεν βλέπουν όμως ότι η αρνητική εμπλοκή τους τις προηγούμενες δεκαετίες σε Ιράκ, Αφγανιστάν και Παλαιστίνη έχει βοηθήσει στη διόγκωση του ακροϊσλαμικού φαινομένου, το οποίο συνοδεύεται από θρησκευτικά βιβλία που ενθαρρύνουν έναν σκληρό ασύμμετρο πόλεμο. Και σαν να μην έφτανε αυτό, από εκεί που η τρομοκρατία έχει βάσεις στη Μέση Ανατολή και την Ασία, τώρα «ιδρύει παραρτήματα» και στην Αφρική. Κάθε δυτική εταιρεία, είτε είναι διυλιστήριο είτε οποιαδήποτε πολυεθνική, για τους τζιχαντιστές θεωρείται ως ένα νέο είδος σταυροφορίας. Η Αλ Κάιντα, που όλα δείχνουν ότι οργάνωσε την ομηρία στα διυλιστήρια, απαίτησε να «φύγουν αυτοί που θέλουν να εποικήσουν ξανά την Αφρική».
Το κακό είναι ότι η συμπεριφορά των Αμερικανών τις τελευταίες δεκαετίες δεν έδωσε ώθηση στην τρομοκρατία να συμπεριφερθεί μόνο αμυντικά, αλλά ταυτόχρονα ενθάρρυνε και εκείνους τους Ισλαμιστές που ήθελαν να σφάξουν τους χριστιανούς, γιατί έτσι «προστάζει» ο προφήτης. Παράλληλα, οι διεθνείς τρομοκρατικές οργανώσεις, οι οποίες στελεχώνονταν από ανθρώπους αραβικής και πακιστανικής καταγωγής, κατάφεραν να στρατολογήσουν Αφρικανούς της υποσαχάριας Αφρικής, με απώτερο στόχο τη δημιουργία ενός γρήγορου και ευέλικτου δικτύου στρατολόγησης.
Όλα, πάντως, δείχνουν ότι η Αφρική θα αποτελέσει άλλον έναν πόλο τρομοκρατίας, και μάλιστα στη σκληρότερή του μορφή, αφού η ήπειρος, μεταξύ άλλων, είναι και η φτωχότερη του κόσμου. Οι τρομοκράτες δεν θα έχουν να χάσουν τίποτα και αυτό το απέδειξαν, όταν άφησαν πάνω από 50 νεκρούς στα διυλιστήρια…

ΗΠΑ: Συντηρούν την ένταση
Σύγχυση στο Πεκίνο προκάλεσε η δήλωση της Αμερικανίδας ΥΠΕΞ, η οποία προειδοποίησε την Κίνα να μην κάνει κάποια επιθετική κίνηση εναντίον της Ιαπωνίας στην περιοχή που δεσπόζουν τα αμφισβητούμενα νησάκια Σενάκου. Ενώ δήλωσε αρχικά ότι οι ΗΠΑ δεν παίρνουν θέση για το καθεστώς των νησιών, «έκλεισε» λέγοντας ότι «αναγνωρίζουμε την ιαπωνική κυριαρχία». Άσχετα με το δίκιο ή το άδικο των Κινέζων, η αμερικανική θέση χρησιμοποιήθηκε από το Πεκίνο ως διπροσωπία της Ουάσινγκτον.
Η αντίδραση του Πεκίνου ήταν άμεση, στέλνοντας συμβολικά στην περιοχή πολεμικά σκάφη και μαχητικά αεροπλάνα, χωρίς βέβαια να εμπλακούν με τα ιαπωνικά περιπολικά που έπλεαν στον ίδιο χώρο. Η εδώ και μήνες διαμάχη Κίνας – Ιαπωνίας έχει περιέλθει τον τελευταίο καιρό σε μια ύφεση, αφήνοντας μια γκρίζα ζώνη γύρω από τα αμφισβητούμενα νησιά όπου και οι δυο πλευρές άτυπα έχουν ορίσει. Όμως, οι αμερικανικές παρεμβάσεις, με αποκορύφωμα την πιο πρόσφατη, πυροδοτούν αντιδράσεις και μάλιστα σε μια περιοχή που δεσπόζει η μεγαλύτερη χώρα του κόσμου, και η οποία έχει εντελώς διαφορετική αντίληψη περί διεθνών σχέσεων και πολέμου από εκείνη της Αμερικής.
Η ατυχής δήλωση Κλίντον δεν πήρε άλλες διαστάσεις, ωστόσο πολλοί αναρωτιούνται τι ακριβώς προσέφερε σε αυτή την περίοδο της έντασης. Ο Κινέζος διεθνολόγος και αναλυτής George Koo πιστεύει ότι οι ΗΠΑ θέλουν να διατηρήσουν το πρόβλημα μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας για να έχουν μια ακόμα αφορμή να επεμβαίνουν στην περιοχή ως διαμεσολαβητές και προστάτες κατά το δοκούν. Γενικότερα, θεωρείται ότι όσο θα ανακαλύπτονται περισσότερα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην περιοχή πέριξ των νήσων, τόσο οι ΗΠΑ θα ανανεώνουν το ενδιαφέρον τους ακόμα και με… γελοίες διατυπώσεις.

ΙΣΡΑΗΛ: Εύθραυστες ισορροπίες
Με τη φράση «ξεκινάμε από την αρχή» άρχισε τον λόγο του ως επανεκλεγείς πρωθυπουργός ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Κερδίζοντας με μικρή διαφορά φαίνεται πως οριακά έπεισε τους συμπολίτες του για τις λύσεις που πρότεινε σε θέματα κοινωνικά και οικονομίας. Οι δυο αυτοί τομείς κυριάρχησαν στην προεκλογική ατζέντα, αφού έτσι πρόσταζε η λαϊκή απαίτηση. Είναι παραδεκτό ότι ο Νετανιάχου έχει τη ρητορική ικανότητα να κερδίζει καρδιές και συνειδήσεις. Ωστόσο, το αποτέλεσμα κατέγραψε και την άνοδο του εθνικιστικού κόμματος του Ναφταλί Μπενέτ, στο οποίο ο Νετανιάχου ίσως προτείνει συμμαχία για να βελτιώσει τις θέσεις του στο κοινοβούλιο που μειώθηκαν κατά δέκα (31 από 42).
Η άνοδος των ποσοστών της Ακροδεξιάς έδειξε ότι ο κόσμος αναζητά γρήγορα μια λύση για το Παλαιστινιακό χωρίς, όμως, να θιχτεί η ασφάλεια της χώρας. Φάνηκε πως ένα μεγάλο κομμάτι ψηφοφόρων αναζήτησε τον ηγέτη που θα πείσει τις νέες αραβικές κυβερνήσεις να δεχτούν το δικαίωμα της ύπαρξης του Ισραήλ στην περιοχή.
Στο θέμα του Ιράν φαίνεται ότι πλέον δεν θα έχει ο Νετανιάχου την ελευθερία κινήσεων τη στιγμή που η αντιπολίτευση θα αρθρώνει δυνατότερο λόγο. Βέβαια, η προοπτική συμμαχίας με τους εθνικιστές ίσως πιέσει αριθμητικά στην αλλαγή κλίματος μέσα στη Βουλή –παρά την ταυτόχρονη άνοδο της Αριστεράς–, αλλά και στο επιφυλακτικό κομμάτι των ψηφοφόρων. Άλλοι, πάντως, πιστεύουν ότι οι συσχετισμοί δεν είναι βιώσιμοι και η χώρα ίσως, σε λιγότερο από χρόνο, αναγκαστεί να ξαναπάει σε εκλογές, κρατώντας όλο αυτό το διάστημα την ατζέντα σε αναμονή…

ΒΟΡΕΙΑ ΚΟΡΕΑ: Ανησυχητική «πρόοδος»
Οι Νοτιοκορεάτες περισυνέλεξαν κομμάτια από πύραυλο που ανήκει στη Βόρεια Κορέα. Τα κομμάτια του πυραύλου που αποσπάστηκαν κατά την πτήση (μέρος του κινητήρα και του ηλεκτρονικού μηχανισμού) έπεσαν στη Νότια Κορέα. Οι εμπειρογνώμονες διαπίστωσαν ότι ο πύραυλος ήταν εγχώριας παραγωγής και μάλιστα εξ ολοκλήρου, κάτι που ανατρέπει την άποψη ότι το καθεστώς δεν έχει τη δυνατότητα ανάπτυξης συστημάτων εξαιτίας του εμπάργκο.
Οι πύραυλοι της Πιονγκ Γιανγκ εντοπίζονται και αναχαιτίζονται εύκολα λόγω παλαιότητας, ωστόσο είναι σε θέση να φτάσουν σε αμιγώς στρατιωτικούς στόχους και να προκαλέσουν βαρύτατες απώλειες. Τα συγκεκριμένα κομμάτια ήταν από πύραυλο που μετέφερε δορυφόρο, ο οποίος μετά από λίγες ημέρες τροχιάς έχασε οριστικά επαφή με το κέντρο ελέγχου.
Πολλοί όμως ανησυχούν ότι το καθεστώς πήρε μαθήματα από τις αποτυχημένες εκτοξεύσεις του παρελθόντος και προσπαθεί να αποκτήσει πρόσβαση σε τεχνολογίες που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη σύγχρονης βαλλιστικής τεχνολογίας. Αυτό μπορεί να γίνει σε συνεννόηση με την Κίνα, η οποία πάντως τηρεί το εμπάργκο.

ΦΙΛΙΠΠΙΝΕΣ: Ανοίγουν μέτωπο με την Κίνα
Οι Φιλιππίνες αποφάσισαν να πάνε στο διεθνές δικαστήριο την Κίνα εξαιτίας μιας μακροχρόνιας διαφοράς για τα θαλάσσια σύνορα. Την περίοδο αυτή που η Κίνα διαφιλονικεί με την Ιαπωνία, τώρα ίσως ανοίξει και άλλο μέτωπο πιο νότια, «ταράζοντας τα νερά» της περιοχής… Και σε αυτήν τη διαμάχη κρύβεται πίσω μεγάλη ποσότητα υδρογονανθράκων. Στη διαφιλονικούμενη περιοχή βρίσκονται τα νησάκια Σπράτλι, όπου κατά τη δεκαετία του ’70 βρέθηκαν κοιτάσματα πετρελαίου. Αυτή η ανακάλυψη έφερε τις δυο χώρες πολλές φορές κοντά σε θερμό επεισόδιο, ωστόσο, πάντα κατέληγαν σε αμοιβαία υποχώρηση.
Φυσικά, η Κίνα είναι ανένδοτη όχι μόνο γιατί θέλει να εξασφαλίσει τον έλεγχο στην περιοχή, αλλά και για να δώσει ένα μήνυμα σε άλλον έναν κάλο σύμμαχο των ΗΠΑ ότι δεν υποχωρεί. Πολλοί στο Πεκίνο πιστεύουν ότι πίσω από τις φιλιππινέζικες αιτιάσεις κρύβεται αμερικανικός δάκτυλος. Οι Κινέζοι γνωρίζουν ότι για τους Αμερικανούς, όσο πιο πολλές χώρες της ευρύτερης περιοχής εμπλακούν σε διαμάχη με την Κίνα τόσο ευκολότερη θα είναι η πρόσβαση στην περιοχή ανεξάρτητα από το αν ρισκάρουν.