ΑΠΕ: Μηνύματα ΕΣΗΑΠΕ- ΕΛΕΤΑΕΝ στην κυβέρνηση για την «πράσινη» ενέργεια

“Σήματα” στην κυβέρνηση, ενόψει και της αποστολής, σήμερα, στις Βρυξέλλες, του νέου σχεδίου του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), για να τεθεί στη συνέχεια σε δημόσια διαβούλευση στη χώρα απέστειλαν οι διοικήσεις τόσο του Συνδέσμου Ηλεκτροπαραγωγών ΑΠΕ (ΕΣΗΑΠΕ) και της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ).

Όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο επικεφαλής του ομίλου ΓΕΚ

Τέρνα και πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτροπαραγωγών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΕΣΗΑΠΕ) Γιώργος Περιστέρης, αναφερόμενος στην επόμενη μέρα της αγοράς ΑΠΕ, στο φόντο και των προκλήσεων “αρνητικών” τιμών αλλά και της πληθώρας προτάσεων για επενδύσεις, είναι αναγκαία η ισορροπία στο μίγμα της ενέργειας που παράγεται από τις βασικές τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών.

Χαρακτηριστικά, ο κ. Περιστέρης τόνισε ότι το νέο ΕΣΕΚ, πέραν του να θέτει αριθμητικούς στόχους για τη διείσδυση των ΑΠΕ, “είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει ένα χάρτη για το πού προβλέπεται να εγκατασταθούν τα νέα πάρκα ΑΠΕ. Στη συνέχεια θα πρέπει να καθορίσουμε τα ποσοστά της κάθε τεχνολογίας ΑΠΕ, λαμβάνοντας υπόψη παραμέτρους όπως ότι 1MW αιολικών παράγει διπλάσια ενέργεια από 1MW φωτοβολταϊκού.”

“Αντί να θέτουμε ως προτεραιότητα πόσα έργα ΑΠΕ χρειαζόμαστε, κοιτάμε να δούμε πόσα θα περικόψουμε. Δεν μπορεί να μπαίνει σε προτεραιότητα η απαγόρευση προτού αποφασίσουμε πόσα έργα ΑΠΕ θέλουμε. Η διοίκηση αντί να σχεδιάζει που θα είναι επιτρεπτή η χωροθέτηση ΑΠΕ ξεκινά από το που θα πρέπει να απαγορευτούν. Αυτό είναι σα να βάζεις το κάρο μπροστά από το γάιδαρο. Πρέπει πρώτα να αποφασίσουμε πόσες ΑΠΕ χρειαζόμαστε και μετά να δούμε πως θα τις χωροθετήσουμε μέσα σε επιτρεπτά όρια και πάντα με κριτήρια επιστημονικά”. Αυτά τόνισε, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτροπαραγωγών ΑΠΕ Γ. Περιστέρης,

Και ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ, Παναγιώτης Λαδακάκος πρότεινε να συνοδευτεί το νέο ΕΣΕΚ και με ένα χάρτη για το πού θα επιτρέπεται η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών, καθώς ακόμα και αν στο νέο Σχέδιο αυξηθεί ο στόχος για την ανάπτυξη αιολικών θα είναι δώρο άδωρο, αν δεν μπορούν να εγκατασταθούν οι ανεμογεννήτριες, λόγων των φραγμών που θέτει το Natura και των τοπικών αντιδράσεων κλπ.

Η απορρόφηση της πράσινης ενέργειας

Σε σχέση με το ζήτημα των περικοπών έγχυσης από μονάδες ΑΠΕ καθώς αυξάνει ραγδαία η διείσδυση τους στο ηλεκτρικό σύστημα ενώ η ζήτηση παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, τόσο ο ΕΣΗΑΠΕ όσο και η ΕΛΕΤΑΕΝ τόνισαν ότι μια σωστή ισορροπία, ανάμεσα σε αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, ως προς τη συμμετοχή στην “πράσινη” παραγωγή είναι η λύση για τον περιορισμό στο ελάχιστο των αναγκαίων περικοπών ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος αστάθειας του ηλεκτρικού συστήματος σε περιόδους μειωμένης ζήτησης με αυξημένη παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ όπως αυτή που διανύουμε.

Υπενθυμίζεται ότι αυτό είναι ένα ζήτημα που επιχειρείται να αντιμετωπιστεί μέσω εισήγησης του ΑΔΜΗΕ για το νέο κανονιστικό πλαίσιο, η οποία έχει τεθεί ήδη σε δημόσια διαβούλευση από τη ΡΑΑΕΥ, ενώ σχετικά πρόσφατα έχει υπογραφεί σχετική υπουργική απόφαση που αφορά τα νέα έργα με την οποία τόσο ο ΕΣΗΑΠΕ όσο και η ΕΛΕΤΑΕΝ είναι κατηγορηματικά αντίθετοι.

Σύμφωνα με τους εκπροσώπους των δυο φορέων η αναλογία 60% αιολική ενέργεια και 40% ηλιακή είναι η πλέον κατάλληλη για τη διασφάλιση της ισορροπίας του συστήματος σε μακροπρόθεσμη βάση παράλληλα με τον σωστό σχεδιασμό ανάπτυξης του αναγκαίου ηλεκτρικού χώρου και βέβαια την αποθήκευση ενέργειας.

Σήμερα, πάντως, τα φωτοβολταικά που έχουν συνολική εγκατεστημένη ισχύ 5,5 GW, ενώ η εγκατεστημένη ισχύς των αιολικών είναι περίπου 4,86 GW. Ο συσχετισμός υπέρ των φωτοβολταικών αναμένεται να ενισχυθεί, αφού για το 2023 προβλέπεται ότι θα εγκατασταθούν περί τα 2 GW σε ηλιακά συστήματα.

Επίσης, αναφέρθηκε, ότι τα αιολικά έχουν τη δυνατότητα να παράγουν ενέργεια που μπορεί να εξαχθεί και άρα να ενισχύσει την προσπάθεια για μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών. Όπως είπε ο κ. Περιστέρης, αντί να προχωρούμε σε περιορισμούς έγχυσης προκειμένου να εισάγεται ενέργεια από γειτονικές χώρες με μηδενικές τιμές θα ήταν προτιμότερο να “με το σωστό μίγμα ΑΠΕ θα εξάγουμε ενέργεια”. υπογραμμίζοντας και τον ιδιαίτερο ρόλο που μπορεί να παίξουν τα θαλάσσια αιολικά, τα οποία έχουν καθυστερήσει πολύ στη χώρα μας.

Πέραν αυτών οι δύο φορείς ζήτησαν να επανεξεταστεί η υπουργική απόφαση η οποία περικόπτει οριζόντια, τη μέγιστη παραγωγή των νέων αιολικών και των φωτοβολταϊκών που εισέρχονται στο σύστημα, όταν παράγουν πάνω από το 65% της δυναμικότητάς τους.

Όπως τονίστηκε οι δυο τεχνολογίες έχουν μεγάλες διαφορές στο προφίλ παραγωγής αφού οι ηλιακές εγκαταστάσεις παράγουν όλες μαζί τις ίδιες ώρες της ημέρας όταν έχει ηλιοφάνεια, ενώ αντίθετα η πιθανότητα να παράγουν όλα μαζί τα αιολικά είναι ελάχιστες ακόμη και μηδενικές. Πρότειναν την υιοθέτηση μίας δυναμικής μεθοδολογίας για τις περικοπές από τα αιολικά, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να αποφευχθεί η "μονιμοποίηση" των περικοπών.

Παράλληλα ο κ. Περιστέρης ανέδειξε τη σημασία της αποθήκευσης ενέργειας σημειώνοντας ότι η χώρα έχει καθυστερήσει στο θέμα αυτό και επισήμανε τη διαφορά μεταξύ της αποθήκευσης βραχείας διάρκειας που δίνουν οι μπαταρίες, σε σχέση με την αποθήκευση μακράς διάρκειας της αντλησιοταμίευσης.

Οι προτεραιότητες

Να σημειωθεί ότι πέντε προτεραιότητες για την πράσινη ενεργειακή μετάβαση παρουσίασαν την Πέμπτη, ο Σύνδεσμος Ηλεκτροπαραγωγών ΑΠΕ (ΕΣΗΑΠΕ) και η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ), επισημαίνοντας ότι η καθαρή ενέργεια -και ιδίως η αιολική-συγκράτησε, κατά το δυνατό, το ράλι στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού και ελάφρυνε τους λογαριασμούς των καταναλωτών κατά 4 δισ. ευρώ.

Οι προτεραιότητες αυτές είναι:

1. Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός με ισορροπημένο μείγμα τεχνολογιών ΑΠΕ. Το υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ να περιλαμβάνει αυξημένους στόχους για τα χερσαία αιολικά πάρκα και πολύ πιο ισορροπημένο μείγμα αιολικών-φωτοβολταϊκών-υδροηλεκτρικών σε σχέση με το σενάριο που έχει παρουσιαστεί, όπως επίσης να εμπεριέχει στις βασικές προτεραιότητές του την Αποθήκευση και την περαιτέρω επιτάχυνση της αναβάθμισης και της επέκτασης των ηλεκτρικών δικτύων και ιδιαίτερα των διασυνδέσεων.

2. Αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας που βοηθά στη μείωση των περικοπών πράσινης ενέργειας. Να επιλεγεί το βέλτιστο, διαχρονικά, μείγμα μπαταριών και αντλησιοταμιευτικών, με κριτήρια την εξέλιξη του κόστους των τεχνολογιών, τις ανάγκες του συστήματος και την εγχώρια οικονομική ανάπτυξη.

3. Ηλεκτρικά δίκτυα και περικοπές ενέργειας: Το φιλόδοξο σχέδιο της αναβάθμισης και της επέκτασης των ηλεκτρικών δικτύων της χώρας και ιδιαίτερα των εγχώριων και διεθνών διασυνδέσεων πρέπει να επιταχυνθεί, να ολοκληρωθεί και να εμπλουτισθεί. Στρατηγικός στόχος πρέπει να είναι η Ελλάδα να καταστεί την επόμενη δεκαετία καθαρός εξαγωγός πράσινης ενέργειας.

4. Αδειοδότηση και χωροταξία:

Το αδειοδοτικό πλαίσιο πρέπει να ενσωματώσει πλήρως και στην ουσία τους τις αναλυτικές προβλέψεις της Κοινοτικής νομοθεσίας.

5. Θαλάσσια αιολικά πάρκα: Πρόκειται -όπως επισημάνθηκε- για μια ευκαιρία με μεγάλα οφέλη σε πολλά επίπεδα: αναπτυξιακά, οικονομικά, ενεργειακά, εθνικά και η νέα κυβέρνηση πρέπει να επιταχύνει τη διαδικασία εφαρμογής του ψηφισμένου νομοθετικού πλαισίου

Επιπλέον, ο ΕΣΗΑΠΕ και η ΕΛΕΤΑΕΝ δήλωσαν αντίθετοι με πρωτοβουλίες για οριζόντιους αποκλεισμούς εκτεταμένων περιοχών, όπως τα «Απάτητα Βουνά».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν:

-Το 2022 τα αιολικά πάρκα της Ελλάδας παρήγαγαν μέσα το 20,6% της ηλεκτρικής ενέργειας. Εάν αυτή η ενέργεια παραγόταν από φυσικό αέριο, θα έπρεπε να εισάγουμε 2,13 bcm (δισ. κυβικά μέτρα) περισσότερο αέριο, δηλ. πρόσθετη ποσότητα ίση με το 35% των ετήσιων εισαγωγών αερίου πριν τον πόλεμο.

– Κατά τη διάρκεια της κρίσης, τα αιολικά πάρκα διασφάλισαν 4 δισ.ευρώ στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) για επιδοτήσεις ρεύματος. Αυτό είναι πάνω από το 46% των συνολικών επιδοτήσεων που δόθηκαν στους καταναλωτές μέσω του ΤΕΜ. ‘Αλλα 2 δισ. ευρώ (με στοιχεία του 2021) είναι το ετήσιο όφελος από τη συμμετοχή των αιολικών πάρκων στην αγορά, καθώς εκτοπίζουν από το μείγμα ακριβότερες θερμικές μονάδες.

Γιώργος Αλεξάκης

ΑΠΕπράσινη ενέργεια