Τσίπρας: Δεν θα χορέψω ταγκό ανευθυνότητας με τον Μητσοτάκη

Συνέντευξη στην εκπομπή «Live News» του τηλεοπτικού σταθμού «Mega», παραχώρησε ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξης Τσίπρας, εστιάζοντας ιδιαίτερα στην αντιπαράθεση που έχει ανοίξει για τη μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη αλλά και στη μεταναστευτική πολιτική, με αφορμή το πολύνεκρο ναυάγιο στην Πύλο.

Ακολουθεί απόσπασμα της συνέντευξης:

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Κύριε Πρόεδρε καλησπέρα, καλώς

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αλήθεια είναι, γιατί είναι δύο συνεχόμενες.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Ξεκινώ από αυτό το επίκαιρο που έχει βγάλει η μέρα -το ακούσατε, είδα και την ανακοίνωσή σας-, την απόσυρση Κατραντζή από τα ψηφοδέλτια της Νέας Δημοκρατίας. Το σχόλιο σας πρώτα για να προχωρήσουμε μετά.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Δεν είναι καθόλου ευχάριστο το γεγονός ότι έχει γίνει κεντρικό θέμα στην προεκλογική αντιπαράθεση το ευαίσθητο ζήτημα της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη. Είναι κάτι που από την πρώτη στιγμή με βρήκε απολύτως αντίθετο. Το ξεκίνησε ο κ. Μητσοτάκης και το ξεκίνησε πάρα πολύ άγαρμπα, και θεωρώ ότι θα πρέπει να υπάρξει τουλάχιστον υπευθυνότητα.

Είναι ευαίσθητο το θέμα της Θράκης και της μουσουλμανικής μειονότητας.

Και νομίζω ότι επιχείρησε ο κ. Μητσοτάκης, για κάποιο λόγο που ούτε κι εγώ μπορώ να συνειδητοποιήσω -όταν έχεις ένα εκλογικό αποτέλεσμα σαν αυτό που είχε στις 21 του Μάη-, δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο θέλησε να βάλει κεντρικό θέμα το ζήτημα της Θράκης και μάλιστα μ’ έναν τόσο επιθετικό τρόπο.

Εντάξει, είχε μια περιοχή στην Επικράτεια που δεν βάφτηκε μπλε. Τόση αλαζονεία;

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Είναι ένα σοβαρό ζήτημα, όμως, είναι ένα εθνικό ζήτημα.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Όταν λοιπόν ετέθη το ζήτημα αυτό, προσέξτε τώρα, και ετέθη μ’ έναν τρόπο όπου προφανώς επιχείρησε να μου στήσει μια παγίδα, θέλω να μιλήσω με ειλικρίνεια. Διότι εγώ ήμουν τεσσεράμισι χρόνια πρωθυπουργός, έχω διαβάσει δεκάδες ενημερωτικά σημειώματα της ΕΥΠ για τη Θράκη που αφορούσαν πολιτικά πρόσωπα, υποψηφίους δημάρχους, υποψηφίους περιφερειάρχες, υποψήφιους βουλευτές και πολιτικούς μου αντιπάλους.

Ποτέ δεν σκέφτηκα να τα κάνω φέιγ βολάν αυτά. Μου στέλνει λοιπόν τρεις μέρες μετά τις εκλογές ένα ενημερωτικό σημείωμα, χωρίς να με πάρει ένα τηλέφωνο, χωρίς να μου στείλει τον διοικητή της ΕΥΠ να μ’ ενημερώσει αν είναι κάτι σοβαρό, όπως έκανα εγώ πολλές φορές ως πρωθυπουργός στον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη.

Και μετά από δυο εβδομάδες, βλέπω μέρος αυτού του ενημερωτικού σημειώματος δημοσιευμένο στη μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα Πρώτο Θέμα. Και τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, τον κομματικό πλέον εκπρόσωπο, να μου ζητά επιτακτικά να αποσύρω τους υποψήφιους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.

Δεν πίστευα στα μάτια μου, διότι στο ενημερωτικό αυτό σημείωμα έβλεπα σαφή αναφορά και για τον υποψήφιο της Νέας Δημοκρατίας.

Δεν είπα κουβέντα θεωρώντας ότι θα πέσει, θα καταλαγιάσει αυτός ο θόρυβος. Όμως έβλεπα ότι ο κ. Μητσοτάκης το κάνει κεντρικό θέμα. Και, κ. Ευαγγελάτο, πιστέψτε με, δεν θέλω να μιλήσω τόσο για την ουσία, θα μιλήσουμε και για την ουσία του ζητήματος της μουσουλμανικής μειονότητας, του ευαίσθητου αυτού θέματος.

Εδώ είναι ένα ζήτημα υποκρισίας, είναι ένα ζήτημα ότι δεν διστάζεις, προκειμένου να κερδίσεις 10.000 - 15.000 ψήφους, να ανοίξεις ένα θέμα εθνικό, ευαίσθητο, δύσκολο, το οποίο θα το βρεις μπροστά σου την επόμενη μέρα.

Στη Θράκη θα έχουμε μουσουλμανική μειονότητα και στις 26 του Ιούνη, όποια κι αν είναι η κυβέρνηση. Και είχαμε και όλα τα προηγούμενα χρόνια. Και έχουμε μία Άγκυρα και μια Τουρκία, η οποία πράγματι είναι πάρα πολύ δραστήρια.

Και τα προβλήματα της Θράκης δεν λύνονται με τέτοιου είδους κατηγορίες, ούτε να πηγαίνει κανείς και να λέει στους Έλληνες πολίτες, Μουσουλμάνους πολίτες, ότι «η ψήφος η δική σας και η κρίση σας είναι υποκινούμενη». Δεν θα μπορούσα να το κάνω εγώ αυτό.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Ήθελα την τοποθέτηση τη γενική, να το δούμε όμως τώρα και λίγο πιο συγκεκριμένα. Παίρνετε αυτή την ενημέρωση. Τα στοιχεία που περιέχει είναι ακριβή ή όχι; Ως προς τους δικούς σας βουλευτές.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Έχω πάρει πολλές ενημερώσεις παρόμοιες και όλες τις αξιολογούσα. Διότι, ξέρετε κάτι, το να έχει κανείς μια επαφή, μια επικοινωνία, μια φωτογραφία με τον Πρόξενο της Τουρκίας στην Κομοτηνή, στη Ροδόπη, αυτό δεν συνιστά ότι είναι στρατευμένος ή υποκινούμενος.

Πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί. Εγώ θεωρώ ότι και η απόφαση του κ. Μητσοτάκη να αποσύρει τον βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας, εκ των υστέρων, αφού εδώ κι έναν μήνα γνώριζε και τις δηλώσεις του τις γνώριζε -οι δηλώσεις του για μένα είναι πιο σημαντικό τεκμήριο από το τι γράφει ένα ενημερωτικό σημείωμα της ΕΥΠ.

Η απόφασή του λοιπόν κατά την άποψή μου είναι λαθεμένη.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Δεν έπρεπε να αποσύρει δηλαδή...

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Πιστεύω ότι κάνει λάθος. Και μάλιστα εκ των υστέρων. Δεδομένου, δε, ότι έχουν τυπωθεί τα ψηφοδέλτια, το όνομά του είναι γραμμένο στο ψηφοδέλτιο που θα πάει στα εκλογικά τμήματα σε 5 μέρες από σήμερα, σε 6 μέρες.

Θεωρώ ότι είναι λάθος, για τον λόγο του ότι δεν πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να δημιουργούμε ένα κλίμα στοχοποίησης της μουσουλμανικής μειονότητας. Ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να περιθωριοποιήσουμε τις τουρκικές βλέψεις και την προσπάθεια -που γίνεται προσπάθεια- χειραγώγησης της μουσουλμανικής μειονότητας από την πλευρά της Τουρκίας, είναι να προχωρήσουμε όπως προχωρήσαμε, από κοινού, όλα τα κόμματα, σε αυτή Διακομματική Επιτροπή που ασχολήθηκε με το πώς θα αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής στη Ροδόπη και στην Ξάνθη.

Με το πώς θα επιβάλλει ισονομία και ισοπολιτεία σ’ αυτή τη δύσκολη περιοχή.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Όλα αυτά είναι έτσι, αλλά ρωτώ: Αυτό το ενημερωτικό σημείωμα περιέχει κάποια στοιχεία και για δικούς σας βουλευτές και για βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας. Ισχύουν, είναι αληθή;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Σας επαναλαμβάνω, δεν μπορώ να σας πω αν είναι αληθή ή όχι. Εγώ αξιολογώ τα ενημερωτικά σημειώματα που είχα πάρει πάρα πολλές φορές ως πρωθυπουργός και μία και δύο και τρεις φορές.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Τους δυο υποψηφίους τουw καλέσατε; Να συζητήσετε, να ρωτήσετε..

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Προφανώς, αλίμονο.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Tι σας απάντησε;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Μου απάντησε ότι αυτά είναι προβοκατόρικα, ΚΥΠατζίδικα πράγματα που δεν έχουν να κάνουν με την πραγματικότητα. Διότι αυτοί οι υποψήφιοι είναι υποψήφιοι της Αριστεράς, προσέξτε, και είναι από τα μικρά τους χρόνια, από τα νεανικά τους χρόνια ενταγμένοι στην Αριστερά.

Και αυτό αποδεικνύει και αναδεικνύει ότι είναι μέσα σε μια κοινωνική μάχη και σ’ έναν κοινωνικό αγώνα για να καλυτερεύσουν τη ζωή των συνανθρώπων τους εκεί. Θα μου πείτε, αυτό τώρα τι μπορεί να σημαίνει; Ό,τι μπορεί να σημαίνει.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Μ’ ενοχλεί πολύ να ακούω ως Έλληνας, Έλληνες πολίτες που είναι μουσουλμάνοι το θρήσκευμα, Έλληνες που ζουν στην περιοχή, να έχουν εκπροσώπους όλων των κομμάτων. Θυμόμαστε τι είχε γίνει με το ΠΑΣΟΚ και παλαιότερα, να μιλούν για τουρκική μειονότητα ανοιχτά, να δίνουν συνεντεύξεις. Και συμβαίνει αυτό. Μήπως είναι μια στιγμή που πρέπει αυτό να το λύσουμε;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ακούστε λίγο, όταν επισκέφθηκε ο Τούρκος Πρόεδρος, ο Ερντογάν, στην πρώτη του και μοναδική επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα, τον υποδέχτηκα στο Μέγαρο Μαξίμου. Και εκεί θυμάστε ότι είχε τεθεί το ζήτημα της Συνθήκης της Λοζάνης.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Και την αντίδρασή σας τη θυμόμαστε όλοι.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Και μέσα από την αντιπαράθεση, αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι υπάρχει μουσουλμανική μειονότητα. Αυτό ορίζει η Συνθήκη της Λοζάνης. Παρ` όλα αυτά, αυτή η μουσουλμανική μειονότητα έχει τρεις υποκατηγορίες. Έχει τους τουρκογενείς Μουσουλμάνους της Θράκης, έχει τους Πομάκους και έχει και τους Ρομά. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Υπάρχει λοιπόν ένα ζήτημα, που είναι το ζήτημα του αυτοπροσδιορισμού, το οποίο είναι υποχρέωση, αν θέλετε είναι δικαίωμά και υποχρέωση. Και υπάρχει κι ένα ζήτημα του συλλογικού προσδιορισμού, όπου εκεί είμαστε υποχρεωμένοι όλοι, μα όλοι, να τηρούμε αυτά που λένε οι Διεθνείς Συνθήκες.

Θέλω λοιπόν να σας διαβεβαιώσω ότι σε ό,τι αφορά τους δικούς μας υποψηφίους βουλευτές, σε ό,τι αφορά αυτόν της Ροδόπης, ουδέποτε έχει μιλήσει για τουρκική μειονότητα. Αυτός ο οποίος έχει υποπέσει, θέλω να είμαι ειλικρινής μαζί σας, σε αυτό το ατόπημα ήταν ο υποψήφιος της Ξάνθης.

Και όταν υπέπεσε, υπέστη επίπληξη από το κόμμα και δεν έχει ξανασυμβεί. Και υπήρξαν και υποψήφιοι άλλων κομμάτων που έχουν υποπέσει στο ίδιο ατόπημα και τώρα ο υποψήφιος της Νέας Δημοκρατίας...

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Άρα δεν σκέφτεστε να τους αποσύρετε ούτε υπό το βάρος τώρα της κίνησης Κατραντζή.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Προσέξτε, θα ήταν λάθος μεγάλο και ανευθυνότητα και σε αυτή την ανευθυνότητα εγώ δεν θέλω να συμβάλλω σ’ αυτό τον ολισθηρό δρόμο. Το να θέσουμε απέναντί μας, ως πολιτεία, το σύνολο της μουσουλμανικής μειονότητας, είναι αυτό ακριβώς που θέλει σήμερα να κάνουμε ο Ερντογάν.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Γιατί; Αυτό σας άκουσα να το λέτε και δεν το κατάλαβα. Είπατε ότι ο Ερντογάν τρίβει τα χέρια του.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Βεβαίως.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Θέλω να μου το ερμηνεύσετε.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Βεβαίως τρίβει τα χέρια του. Διότι ο Ερντογάν αυτό το οποίο θέλει να αναδείξει, είναι ότι η Μουσουλμανική μειονότητα στην Ελλάδα είναι υπό την πίεση του ελληνικού κράτους, είναι στοχοποιημένη, είναι απαξιωμένη και άρα έχει μονάχα μια ελπίδα και έναν φάρο, να προσδεθεί στο άρμα της Τουρκίας.

Είναι τεράστιο σφάλμα, είναι το σφάλμα που έκαναν ελληνικές κυβερνήσεις στο παρελθόν. Και πίστευα ότι τα έχουμε αφήσει πίσω μας όλα αυτά, πίστευα ειλικρινά.

Πρέπει να είμαστε λοιπόν πάρα πολύ προσεκτικοί. Επαναλαμβάνω, θα υπάρχει χώρα και στις 26 του μηνός. Και δεν μπορεί στο όνομα της προσπάθειάς μας να κερδίσουμε λίγες περισσότερες ψήφους στις 25 του μηνός, να ανοίξουμε πληγές οι οποίες θα ανεπούλωτες και θα μας δημιουργήσουν τεράστια προβλήματα την επόμενη μέρα.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Να ρωτήσω κάτι: Είπατε για τον υποψήφιό σας στην Ξάνθη ότι όντως είχε κάνει λόγο για τουρκική μειονότητα, τον ψέξατε, καταλαβαίνω, και δεν το ξαναέκανε. Εκτιμάτε ότι τελείωσε το θέμα; Όταν έρχεται και η αναφορά που λέει ότι τον στηρίζει το Προξενείο, ότι δεν έχει αυτές τις απόψεις και απλά τις κρύβει;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εκτιμώ, κ. Ευαγγελάτο, ότι πέραν του θέματος αυτού, υπάρχει ένα μείζον θέμα αυτή την ώρα. Και το μείζον θέμα είναι πως ένας πρωθυπουργός, πρώην που θέλει να είναι και επόμενος, διαχειρίζεται με τόσο περισσή ανευθυνότητα και τόσο αδίστακτα ένα τόσο ευαίσθητο θέμα. Δηλαδή με συγχωρείτε, με ρωτάτε για κάτι το οποίο σας έχω δώσει μια απάντηση.

Αλλά το πρόβλημα τούτη την ώρα είναι ότι ενώ είχε ένα χαρτί στα χέρια του που το απέστειλε, στο οποίο μιλούσε ρητώς και κατηγορηματικώς και για τον δικό του υποψήφιο, το διένειμε στα Μέσα Ενημέρωσης αποσπασματικά κόβοντας το κομμάτι που αφορά τον υποψήφιο τον δικό του, για να κουνάει το δάχτυλο και να λέει «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εθνική εξαίρεση». Αυτό είναι μέγιστη υποκρισία. Δεν μπορείς να βάζεις στην αρένα της προεκλογικής αντιπαράθεσης, και μάλιστα για ένα θέμα το οποίο είναι τόσο κρίσιμο, τα εθνικά θέματα.

Και κυρίως, να σας πω και κάτι άλλο: Δεν μπορείς να εργαλειοποιείς με αυτό τον τρόπο και την ΕΥΠ. Υπήρξαν κι άλλοι πρωθυπουργοί στη χώρα πέρα από την Αριστερά και την Κεντροαριστερά, της Δεξιάς παράταξης. Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο Κώστας Καραμανλής, ακόμα και ο Σαμαράς. Ποτέ δεν εργαλειοποίησαν μ’ αυτό τον τρόπο την ΕΥΠ.

Ο κ. Μητσοτάκης που μου έστειλε ένα ενημερωτικό σημείωμα της ΕΥΠ, για τέσσερα χρόνια αυτή την ΕΥΠ την είχε εργαλειοποιήσει για να ακούει μέσα από το γραφείο του τους πολιτικούς του αντιπάλους, τους αρχηγούς του στρατεύματος, τους υπουργούς του.

Πείτε μου εσείς, κ. Ευαγγελάτο, αν ήσασταν στη θέση μου πώς θα αισθανόσασταν που αυτή η ΕΥΠ, η οποία αξιοποιήθηκε μ’ αυτό τον τρόπο, που έχει εισαγγελέα -εισαγγελέας της ΕΥΠ είναι η κ. Βλάχου, η οποία δήλωνε ότι «έχω κρίση ανέλεγκτη και θα υπογράφω ακόμα και για να ακούω την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αν το κρίνω»-, μου φέρνει ένα τέτοιο σημείωμα. Πώς θα το αξιολογούσατε εσείς αυτό το σημείωμα; Ως έγκυρο;

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Ναι, αλλά το σημείωμα αυτό είναι ακριβές για τον Κατραντζή, τον υποψήφιο της Νέας Δημοκρατίας, είναι και ακριβές για τους δικούς σας. Δηλαδή πρέπει να υπάρχει ένα ενιαίο κριτήριο.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Είδατε πόσο προσεκτικός ήμουν λοιπόν; Δεν ζήτησα εγώ να φύγει ο Κατραντζή από τα ψηφοδέλτια. Δεν ζήτησα κάτι τέτοιο, ίσα ίσα λέω ότι είναι λάθος. Και λέω ότι είναι ένας ολισθηρός δρόμος, στον οποίο ολισθηρό δρόμο εγώ δεν θα ακολουθήσω. Δεν θα χορέψω το ταγκό της ανευθυνότητας μαζί με τον κ. Μητσοτάκη, ας το χορέψει μόνος του.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Μάλιστα. Πάω στο μεταναστευτικό, επειδή υπάρχει το θέμα που μας έχει όλους καταπλακώσει πραγματικά. Μιλώ για το Λιμενικό και για την τοποθέτηση που κάνατε χτες, για το επιχειρησιακό σχέδιο και όχι για τους λιμενικούς. Ποιο είναι το πρόβλημα σ’ αυτό το επιχειρησιακό σχέδιο; Δηλαδή τι είναι λάθος;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Το κρίσιμο θέμα που πρέπει να δούμε είναι αν αποτελεί προτεραιότητά μας η ανθρώπινη ζωή. Αυτό είναι το κρίσιμο θέμα. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οφείλουμε να υπερασπιζόμαστε και να προστατεύουμε τα σύνορά μας. Και βεβαίως αυτό επιτάσσει η λογική και πρέπει να το κάνουμε.

Τα εθνικά μας σύνορα και τα ευρωπαϊκά σύνορα. Την ίδια στιγμή, όμως, οφείλουμε, και αυτό το επιτάσσουν οι αξίες μας και το επιτάσσει και το διεθνές Δίκαιο, να προστατεύουμε την ανθρώπινη ζωή όταν αυτή κινδυνεύει.

Άρα, λοιπόν, όταν βλέπουμε ανθρώπους στοιβαγμένους σ’ ένα σαπιοκάραβο να ταξιδεύουν στη θάλασσα, νομίζω ότι προτεραιότητα κάθε Αρχής, ευρωπαϊκής, ελληνικής, ιταλικής, τουρκικής, πρέπει να είναι να βρεθεί ο τρόπος αυτοί οι άνθρωποι να σωθούν, αν κινδυνεύουν. Αυτό πρέπει να είναι προτεραιότητα.

Θέλω να είμαι σαφής. Η γραμμή που είχε το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα, η επιχειρησιακή γραμμή, αν θέλετε, η στρατηγική, καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης από το 2015 ως το 2019, όπου πέρασαν από το Αιγαίο 1,2 εκατομμύρια πρόσφυγες -η μεγαλύτερη προσφυγική κρίση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έπεσε στις πλάτες μας. Η γραμμή που είχαν αυτοί οι άνθρωποι, οι επιχειρησιακές εντολές που είχαν αυτοί οι άνθρωποι, ήταν όταν κινδυνεύει άνθρωπος να τον σώζουν. Δεν είμαι βέβαιος ότι έχουν σήμερα την ίδια εντολή.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Εδώ θέλω να σταθούμε λίγο. Άρα λέτε ότι το βράδυ της Τρίτης, την προηγούμενη εβδομάδα που έγινε το ναυάγιο, υπήρχε εντολή στο σκάφος που ήταν εκεί να μην πάει και να βοηθήσει το δουλεμπορικό;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Πρώτα απ’ όλα, έχω θέσει μια σειρά από ερωτήματα και οι απαντήσεις που έχουν δοθεί έχουν πολλές αντιφάσεις. Δεν μπορώ εγώ αυτή τη στιγμή να βγω και να πω καταφατικά ότι δεν υπήρχε εντολή ή υπήρχε εντολή. Εγώ αυτό που λέω είναι ότι το αποτέλεσμα είναι συντριπτικό και δραματικό. Διότι μέσα από τα χέρια μας χάθηκαν 500-600 ζωές και μεταξύ αυτών και μικρά παιδιά. Άρα λοιπόν λέω ότι υπάρχουν πολλά ερωτήματα. Σ’ αυτά τα ερωτήματα, εγώ αισθάνομαι χρέος, υποχρέωση, ανθρώπινη υποχρέωση, να τα θέσω. Και δεν μπορεί όταν θέτεις τα ερωτήματα να σου λένε ότι είσαι “εθνική εξαίρεση” διότι βάλλεις εναντίον του Λιμενικού Σώματος της πατρίδας μας.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Βάλλατε όμως εναντίον του νυν υπουργού, ο οποίος ήταν πρώην αρχηγός του Λιμενικού. Και χρεώσατε σε αυτόν το επιχειρησιακό σχέδιο, γιατί προφανώς σ’ αυτόν πάει.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Απάντησα σε μια ερώτηση λέγοντας ότι δεν επιρρίπτω ευθύνες στους ανθρώπους, στους άντρες και στις γυναίκες του Λιμενικού, που στο κάτω κάτω σώσανε και ανθρώπινες ζωές εκείνο το βράδυ. Αλλά αν υπάρχουν ευθύνες, αυτές υπάρχουν σ’ αυτούς που δίνουν τις εντολές.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Και εννοείτε τον υπουργό, προφανώς.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Προφανώς ναι.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Αυτός όμως ο άνθρωπος έγινε Υπαρχηγός από σας, από τη δική σας κυβέρνηση, το 2016. Έγινε Αρχηγός από τη Νέα Δημοκρατία το ’19, αν το θυμάμαι καλά και αποστρατεύθηκε τελικά το ’22. Άρα είναι ένας άνθρωπος που κι εσείς επιλέξατε.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Επιλέξαμε τον κ. Κλιάρη ως Υπαρχηγό, έχοντας όμως μια σαφή επιχειρησιακή κατεύθυνση την οποία τηρούσε το Λιμενικό Σώμα με Αρχηγό τον κ. Ράπτη εκείνη την περίοδο και για την οποία πιστεύω, θέλω να πιστεύω ότι η χώρα πήρε εύσημα.

Και πήρε εύσημα τα οποία μας κάνουν όλους περήφανους. Θέλω να σας θυμίσω, κ. Ευαγγελάτο, ότι η Ελλάδα έγινε συνώνυμο της ανθρωπιάς. Όχι μόνο από τις πράξεις των ανδρών και γυναικών του Λιμενικού Σώματος, αλλά όλου του κρατικού μηχανισμού. Αστυνομία, Ένοπλες Δυνάμεις...

Και να σας θυμίσω επίσης ότι κεντρικό ρόλο εκείνη την περίοδο έπαιξαν και απλοί πολίτες. Απλοί πολίτες που εθελοντικά έσωζαν ζωές στη θάλασσα. Και μας έδωσε εύσημα ο Πάπας Φραγκίσκος, ο Πρόεδρος Ομπάμα, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος...

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Έχετε δίκιο, υπήρξαν οι καλές και οι κακές πτυχές. Και το λέω γιατί υπερασπίζεστε αυτή την πολιτική όμως, του ’15-’19.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Μισό λεπτάκι, θέλω να αναφερθώ σε αυτή την περίοδο, την κρίσιμη περίοδο όπου είχαμε κύματα εκατοντάδων χιλιάδες προσφύγων. Και να το προσδιορίσουμε αυτό: προσφύγων. Υπήρξε λοιπόν και μια επόμενη περίοδος. Τι έγινε μετά; Υπήρξε η Συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας. Αυτή ή κοινή δήλωση Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας, που είχε ένα πολύ κρίσιμο θετικό: ότι σταμάτησε χάρη σ’ αυτή τη δήλωση η απώλεια ανθρωπίνων ζωών στη θάλασσα, σταμάτησε το Αιγαίο να είναι χώρος όπου χάνονται ζωές.

Είχε όμως κι ένα πάρα πολύ μεγάλο αρνητικό και αυτό το αρνητικό το κουβαλάμε ακόμα και σήμερα. Ποιο είναι αυτό το αρνητικό; Προσδιόρισε ότι όσοι περνάνε, θα μένουν στα νησιά να ταυτοποιούνται και αυτό δημιούργησε συνθήκες συμφόρησης στα κέντρα, στα νησιά.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Προϋπήρχε αυτό πάντως, η Μόρια από πριν είχε τον κόσμο που είχε...

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Η Μόρια υπήρχε πριν την κυβέρνησή μας.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Ρωτάω δηλαδή αν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν στην κυβέρνηση την επόμενη Δευτέρα, αν αυτό αποφάσιζε ο ελληνικός λαός, η πολιτική στο μεταναστευτικό που θα εφαρμόζατε θα ήταν η ίδια μ’ εκείνη του ’15-’19;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Η πολιτική που θα εφαρμόζαμε θα ήταν μια πολιτική υπεράσπισης των συνόρων μας, χερσαίων και θαλασσίων, ταυτόχρονα όμως με την υποχρέωσή μας να σώζουμε ανθρώπινες ζωές. Αν το ερώτημά σας είναι αν θα αφήναμε ανθρώπους να πνιγούν, όχι δεν θα αφήναμε ανθρώπους να πνιγούν. Αυτή είναι η απάντηση.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Φαντάζομαι, κανείς. Άρα λέτε ευθέως ότι η Νέα Δημοκρατία αφήνει ανθρώπους να πνιγούν;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Θέλω λοιπόν να σας πω ότι το ’15-’19 ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση δεν είχε μια πολιτική, όπως θέλουν να μας κατηγορούν οι αντίπαλοί μας, “ξέφραγο αμπέλι”, αλλά βρέθηκε μπροστά στη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση που είδε η ανθρωπότητα.

Δεν υπάρχουν σήμερα αυτές οι ροές. Αυτές οι ροές σταμάτησαν εξαιτίας της πανδημίας. Θέλω να θυμίσω επίσης ότι από το ’19 μέχρι το ’20 που κυβερνούσε η Νέα Δημοκρατία, εμείς αφήσαμε τη Λέσβο με 5.000 πρόσφυγες στη Μόρια, και έφτασε 25.000.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Σήμερα πόσοι είναι;

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Σήμερα είναι ξανά 5.000, 6.000. Έφτασε 25.000. Γιατί όμως; Γιατί συνεχίζονταν οι ροές. Όταν σταμάτησαν οι ροές, και σταμάτησαν εξαιτίας της πανδημικής κρίσης, αποσυμφορήθηκε και η Μόρια.

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Εκεί βάζει η Νέα Δημοκρατία ένα επιχείρημα και λέει: όταν το ’15 άρχισε η ροή, εσείς αφήσατε τους πρόσφυγες και τους μετανάστες να μπουν στη χώρα και η ροή έγινε όλο και μεγαλύτερη. Εκείνη την Καθαρή Δευτέρα που η Νέα Δημοκρατία ως κυβέρνηση αντιμετώπισε την εισβολή, την απόπειρα εισβολής στον Έβρο και το σταμάτησε, εκεί δεν συνεχίστηκε η ροή. Αυτό θέλω να μας σχολιάσετε ως επιχείρημα της Νέας Δημοκρατίας.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Θέλω να το σχολιάσω, ναι, γιατί είναι πολύ ενδιαφέρον αυτό που λέτε. Ξέρετε ποια είναι η μεγάλη διαφορά; Είναι άλλο πράγμα να είσαι στο έδαφος, σε χερσαίο έδαφος όπου εκεί μπορείς να βάλεις όρους και κανόνες και είναι άλλο πράγμα στη θάλασσα. Ξέρετε πόσο έχω παρεξηγηθεί εγώ;

Ν. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ: Για τα «σύνορα» θα μου πείτε.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Ναι. Και τι εννοούσα; Εννοούσα ότι δεν μπορείς να βάλεις φράχτες στη θάλασσα. Δεν τα βλέπεις τα σύνορα στη θάλασσα. Δεν τα βλέπεις τα σύνορα στη θάλασσα, όχι δεν υπάρχουν. Δεν τα βλέπεις και δεν μπορείς να βάλεις φράχτες στη θάλασσα.

Άρα, όταν στη θάλασσα έχεις κάποιους ευάλωτους οι οποίοι κινδυνεύουν να πνιγούν, έχεις υποχρέωση με βάση το διεθνές Δίκαιο να τους σώσεις. Γιατί έχει προτεραιότητα η ανθρώπινη ζωή. Αυτό είπαμε και αυτό κάναμε. Και αυτό θέλουμε να κάνουμε.

Άρα, για να έχουμε μια εικόνα, εδώ υπάρχουν δυο ζητήματα και θέλω αυτό να το ξεκαθαρίσω. Το ένα θέμα είναι ότι είμαστε υποχρεωμένοι, επαναλαμβάνω, να προστατεύουμε τα σύνορά μας. Δεν είμαστε εμείς αυτοί οι οποίοι είπαμε να μη χτιστεί ο φράχτης, εμείς είπαμε ότι ο φράχτης είναι μη λειτουργικός.

Και δεν μπορεί να γίνει φετίχ. Δεν μπορείς να το θεωρείς ως το υπερόπλο για την αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος, του μεταναστευτικού. Διότι, ξέρετε κάτι;

Είναι τόσο σύνθετο αυτό το πρόβλημα, η ανθρώπινη απελπισία μπορεί να κάνει αυτούς τους ανθρώπους να βρουν χαραμάδες και να περάσουν τον οποιονδήποτε φράχτη. Αυτοί οι άνθρωποι πλήρωσαν 5.000 και 6.000 ευρώ για να πάνε στον θάνατο, το καταλαβαίνετε; Για να στοιβαχτούν 700, 800 σ’ ένα σαπιοκάραβο και να πάνε προς τον θάνατο.

Άρα λοιπόν για να το κλείσουμε, εδώ απαιτείται -και πιστεύω ότι αυτό πρέπει να είναι ένα θέμα που θα μας βρει όλους ομόθυμους- η διεκδίκηση μιας άλλης μεταναστευτικής πολιτικής από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αναθεώρηση του Δουβλίνο ΙΙ, η δυνατότητα να υπάρξει ένα νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, που θα μοιράζει τα βάρη σε όλες τις χώρες.