Άνοδος Χρυσής Αυγής: Η λάθος ανάλυση οδηγεί σε λάθος συμπεράσματα

Παρακολουθώντας στενά τα δημοσκοπικά και εκλογικά ποσοστά αυτού τουμορφώματος, ο καλόπιστος πολίτης θα διαπιστώσει πανεύκολα πως υπάρχει κάποιο λάθος στις αναλύσεις των περισσοτέρων πολιτικών αναλυτών τουλάχιστον της δεξιάς παράταξης. Το λάθος αυτό, οδηγεί και σε λάθος συμπεράσματα και τα λάθος συμπεράσματα σε εντελώς λάθος πολιτικές απαντήσεις.

Η ΝΔ δυστυχώς δείχνει να μην έχει κατανοήσει ακόμη τον μηχανισμό που οδήγησε αυτό το ανυπόληπτο, παρα-πολιτικό μόρφωμα στην εκλογική και δημοσκοπική του άνοδο. Δυστυχώς, ο μηχανισμός αυτός έχει μάλλον περισσότερη σχέση με την κοινωνιολογία και

την ψυχολογία των μαζών, παρά με την πολιτική και την ιδεολογία των πολιτικών υποκειμένων. Αυτόν τον ισχυρισμό θα προσπαθήσω να τεκμηριώσω παρά κάτω, επισημαίνοντας ορισμένα στοιχεία από την εκλογική και δημοσκοπική πορεία αυτού του ακραίου συμπιλήματος. Από την δημιουργία της, η ΧΑ πήρε μέρος είτε αυτόνομα είτε σε συνεργασία με την Πρώτη Γραμμή στις εθνικές εκλογές ή τις ευρωεκλογές, με τα αποτελέσματα που φαίνονται στον πίνακα 1 (πηγή: wikipedia).

Στις εκλογές του 2004 η ΧΑ δεν κατέβηκε αλλά η ακροδεξιά εκπροσωπήθηκε από το «Ελληνικό Μέτωπο» του Μάκη Βορίδη που έλαβε 0,09%, ενώ ο ΛΑΟΣ είχε λάβει 2,19%. Στις εκλογές του 2007, η ΧΑ επίσης δεν κατέβηκε, ενώ το «Ελληνικό Μέτωπο» προσχώρησε στον ΛΑΟΣ ο οποίος εισήλθε στην βουλή με ποσοστό 3,8% (πηγή: Υπουργείο Εσωτερικών). Όπως φαίνεται από τον πίνακα αυτόν, το υψηλότερο εκλογικό ποσοστό που κατάφερε να επιτύχει η ΧΑ προ του 2009 ήταν στις Ευρωεκλογές του 1999 όπου κατέβηκε μαζί με την «Πρώτη Γραμμή» και έλαβαν 0,75%! Μάλιστα, προ των εκλογών του 2012, η ΧΑ είχε λάβει μέρος και στις Δημοτικές Εκλογές του 2010 στον Δήμο της Αθήνας με επικεφαλής τον αρχηγό της Ν. Μιχαλολιάκο και έλαβε το 5,26% των ψήφων την ώρα που ο «ποδηλάτης» Γιώργος Αμυράς ελάμβανε χαλαρά ως ανεξάρτητος το 7,37% (πηγή: wikipedia).

Δημοσκοπικά, η πορεία της ΧΑ στο διάστημα ανάμεσα στις εκλογές του 2009 και αυτές του 2012 σύμφωνα με το βαρόμετρο της Public Issue (αλλά και των υπόλοιπων εταιρειών δημοσκοπήσεων), υπήρξε η ακόλουθη: Στο βαρόμετρο Δεκεμβρίου 2009, η ΧΑ δεν εμφανίζεται δημοσκοπικά, γεγονός που σημαίνει πως δεν ξεπερνούσε σε επιρροή το 1% των ψηφοφόρων. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στο βαρόμετρο του Δεκεμβρίου του 2010, όπως και του Δεκεμβρίου του 2011 (πηγή: www.publicissue.gr). Μέχρι δηλαδή τις αρχές του 2012, η ΧΑ ως κόμμα δεν εμφανίζεται σε καμιά δημοσκόπηση να λαμβάνει άνω του 1% των ελλήνων ψηφοφόρων. Για να το πούμε αλλιώς, πέντε (!) μόλις μήνες πριν τις εκλογές του Μαίου του 2012 στις οποίες η ΧΑ έλαβε το 7% περίπου των ψήφων, το κόμμα αυτό δεν εμφανιζόταν σε καμιά δημοσκόπηση να λαμβάνει πάνω από το 1% των ψήφων.

Η ΧΑ άρχισε να εμφανίζεται δημοσκοπικά στο βαρόμετρο του Φεβρουαρίου του 2012 με ποσοστό 3% (!) όπως φαίνεται και από την παρακάτω εικόνα. Τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς, το κόμμα αυτό ανέβασε το δημοσκοπικό ποσοστό του στο 5%, ποσοστό που διατήρησε και στο βαρόμετρο του Απριλίου του 2012, ακριβώς έναν μήνα πριν τις εκλογές του Μαίου. Τελικά, στις εκλογές του Μαίου του 2012 η ΧΑ έλαβε 6,97% των ψήφων και στις αμέσως επόμενες που ακολούθησαν τον Ιούνιο του 2012, έλαβε το 6,92%. Φαίνεται λοιπόν πως από τον Ιανουάριο του 2012 έως τον Μάιο του ίδιου χρόνου η ΧΑ από την εκλογική ανυπαρξία του 0,5% πέρασε στο εκλογικό προσκήνιο με ποσοστό σχεδόν 7% και 18 έδρες (!) στο ελληνικό κοινοβούλιο.

Έκτοτε, το μόρφωμα αυτό εμφανίζεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις ενδυναμωμένο και με ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό που επέτυχε στις εκλογές του Ιουνίου του 2012. Στις πιο πρόσφατες μάλιστα από αυτές, το κόμμα των εθνικοσοσιαλιστών εμφανίζεται να λαμβάνει δημοσκοπικά ποσοστά διψήφια που αρκετές φορές πλησιάζουν το 15% του εκλογικού σώματος. Μετά από αυτά τα εκλογικά και δημοσκοπικά στοιχεία που αφορούν την πορεία της ΧΑ από το 1993 μέχρι και σήμερα, αντιλαμβάνεται κανείς πως οι αναλύσεις που προσπαθούν να εξηγήσουν την άνοδο των νεοναζί με όρους κυρίως ιδεολογικούς ή μεταναστευτικού και προβλημάτων εσωτερικής ασφάλειας δεν μπορούν να σταθούν ικανοποιητικά. Όχι πως δεν υπάρχει και τέτοιο υπόβαθρο στην εκλογική ενίσχυση αυτού του μορφώματος, αλλά τα στοιχεία δείχνουν πως αυτές οι αιτιάσεις δεν μπορούν να είναι ο κύριος λόγος της. Ιδεολογικά, όλα δείχνουν πως οι θεωρίες περί «αριστερής ηγεμονίας», «ενοχικής δεξιάς» και «μεσαιοχωρητισμού» δεν στέκουν, και αποτελούν προπέτασμα καπνού για εσωκομματική κατανάλωση περισσότερο, παρά σοβαρές εξηγήσεις του φαινομένου.

Η περίφημη «αριστερή ηγεμονία» κατά τους εφευρέτες του όρου έχει επιβληθεί από δεκαετίες και πάντως τουλάχιστον μετά το 1981. Μέσα σε αυτό το τεράστιο πολιτικά διάστημα, η ΧΑ υπήρξε πάντα και συνεπώς «παρίας» του πολιτικού συστήματος με ασήμαντα εκλογικά ποσοστά. Τι έγινε ξαφνικά στις αρχές του 2012 και θέριεψε σαν φωτιά που της έριξαν βενζίνη; Άλλαξαν ξαφνικά τόσο πολύ επί τα χείρω οι όροι της «αριστερής ιδεολογικής κυριαρχίας»; Κάθε άλλο! Η κοινωνία όλο αυτό το διάστημα κινήθηκε περισσότερο «δεξιά» και οι αριστερές ιδέες και πρακτικές άρχισαν όλο και περισσότερο να υποχωρούν. Από την εποχή δε του Σημίτη ήδη, ακόμη και η περίφημη συμμαχία των «δημοκρατικών δυνάμεων» είχε περάσει σε δεύτερη μοίρα.

Η θεωρία της «ενοχικής δεξιάς» θεωρεί η ίδια ως χειρότερη περίοδο της δεξιάς παράταξης την περίοδο του ΚΚ του Β’ όπου εφαρμόστηκε και το στρατηγικό δόγμα του «μεσαίου χώρου». Αν ίσχυε αυτή η θεωρία ως λόγος ανόδου της ΧΑ, θα έπρεπε αυτή να εμφανιστεί και να ενδυναμωθεί στην περίοδο ισχύος και διακυβέρνησης του ΚΚ του Β’, δηλαδή από το 2000 μέχρι το 2009. Όπως βλέπουμε όμως, η ΧΑ την εν λόγω περίοδο παρέμεινε στην αφάνεια και εκλογικά και πολιτικά. Στην κυριολεξία «λούφαζε» όλη την δεκαετία του 2000 ακόμη και όταν το 2008 η πολιτική αυτή της ΝΔ «επέτρεψε» κατά τους κατηγόρους του «μεσαιοχωρητισμού» στους μπαχαλάκηδες να κάψουν κυριολεκτικά την Αθήνα! Αντίθετα, η πολιτική αυτή περίοδος, υπήρξε μια περίοδος κυριαρχίας της κεντροδεξιάς σε όλα τα πεδία και μάλιστα στις εκλογές του 2004, η ευρύτερη κεντροδεξιά (ΝΔ, ΛΑΟΣ και άλλοι δεξιοί και κεντρώοι) πλησίασαν την απόλυτη πλειοψηφία του εκλογικού σώματος!

Το μεταναστευτικό πρόβλημα τώρα, είναι άλλου παπά ευαγγέλιο. Αυτό σίγουρα βοήθησε την ΧΑ να υψώσει ανάστημα σε ορισμένες περιοχές της Πρωτεύουσας (Αγ. Παντελεήμονα, Κυψέλη, Μεταξουργείο, κλπ). Όμως, το μεταναστευτικό δεν ήταν ένα πρόβλημα που εμφανίστηκε το 2012 ή και μερικά χρόνια πριν. Το μεταναστευτικό είναι ένα πρόβλημα που ταλάνισε την χώρα επίσης για πολλά χρόνια από τις αρχές του 1990 με τους Αλβανούς και ανατολικούς μετανάστες και έφτασε σε παροξυσμό την δεκαετία του 2000 με την αθρόα είσοδο στην χώρα λαθρομεταναστών από αφροασιατικές μουσουλμανικές χώρες. Την ώρα όμως που ο κ. Παυλόπουλος «ευχαριστούσε» τους λαθρομετανάστες που μας προτίμησαν και για πολλά χρόνια μετά, η ΧΑ ήταν ανύπαρκτη εκλογικά και δημοσκοπικά σε όλη την χώρα, και μόλις δύο χρόνια μετά εμφάνισε κάποια εκλογική παρουσία στον Δήμο της Αθήνας. Μάλιστα, η άνοδός της συνέπεσε πρακτικά και συμπίπτει και τώρα, με μια περίοδο που η είσοδος λαθρομεταναστών είχε αρχίσει ήδη να ανακόπτεται λόγω των συγκυριών και μάλιστα με την εφαρμογή του «Ξενίου Διός» έχει αρχίσει να αντιστρέφεται! Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη, ας δούμε πιο ψύχραιμα και νηφάλια τι ήταν αυτό που από τις αρχές του 2012 μπορεί να λειτούργησε ως κύρια αιτία της εκλογικής ανόδου της ΧΑ. Μετά το μνημόνιο ΙΙ (Φεβρουάριος 2012) έγινε οδυνηρά κατανοητό και στον τελευταίο Έλληνα πολίτη που μέχρι τότε υπέφερε αλλά έσφιγγε τα δόντια, πως για αρκετά χρόνια ακόμη τα πράγματα θα πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο.

Ας προσθέσουμε πως στις αρχές του 2012 έληξε η περίοδος καταβολής του επιδόματος ανεργίας στους πρώτους ανέργους της κρίσης και επίσης ότι ολόκληρες οικογένειες έμειναν χωρίς καθόλου εισόδημα λόγω διπλής ανεργίας των συζύγων. Προϊόντος του χρόνου αυξανόταν οι μακροχρονίως άνεργοι, χωρίς καμιά πρακτική ελπίδα να ξαναβρούν ποτέ δουλειά, κυρίως όσοι ήταν στην ηλικία των +45 ετών. Επιπροσθέτως, η ανεργία των νέων άρχισε να θεριεύει ξεπερνώντας το 35-40% (60% σήμερα), στερώντας από μια ολόκληρη γενιά το όνειρο του μέλλοντος. Όλα αυτά μαζί, συμπληρωμένα από την αναισθησία των περισσότερων πολιτικών, οι οποίοι για τα μόνα που φαινόταν (και φαίνονται ακόμη δυστυχώς) να ενδιαφέρονται είναι τα προνόμια της κάστας τους, τα οφέλη των «πελατών» τους και η ασυλία των «δικών τους ανθρώπων», επιτείνοντας έτσι το αίσθημα της αδικίας και του κοινωνικού αποκλεισμού μεγάλων μερίδων της κοινωνίας, οδήγησαν από απελπισία και επιθυμία εκδίκησης ίσως (κάτι κατανοητό αλλά όχι και επαινετό), μεγάλο κομμάτι των κοινωνικών στρωμάτων που συμπιέστηκαν αφόρητα οικονομικά, στην απότομη στροφή προς μια οιονεί αντισυστημική ψήφο.

Η επιτυχία της ΧΑ ήταν το γεγονός πως κατάφερε από το πουθενά, να πείσει πως αυτή ήταν ικανότερη πάντων να «αξιοποιήσει» αυτή την αντισυστημική ψήφο και να χτυπήσει το «σύστημα» εκ των έσω. Αυτή είναι κατά την γνώμη μου η ανάλυση που εξηγεί καλύτερα και πειστικότερα το φαινόμενο της ενίσχυσης της ΧΑ. Και φυσικά, εφόσον υιοθετηθεί μια τέτοια ανάλυση, τότε θα πρέπει να αλλάξουν τόσο τα πολιτικά συμπεράσματα, όσο και οι πολιτικές αντιμετώπισης του φαινομένου, όχι μονάχα από τη ΝΔ αλλά και από όλο το πολιτικό φάσμα και γιατί όχι και από την ίδια την κοινωνία που πλέον απειλείται. Το θέμα είναι κυρίως ψυχολογικό και κοινωνικό (με οικονομικά αίτια), δευτερευόντως εσωτερικής ασφάλειας και ελάχιστα πολιτικο – ιδεολογικό. Ανάλογη άρα θα πρέπει να είναι και η αντιμετώπισή του. Επ’ αυτού του θέματος, σχεδιάζω να επανέλθω με νέο σημείωμα, Θεού θέλοντος και Φάκτορος επιτρέποντος.

Akenaton