Η ύφεση θα διαρκέσει μέχρι το 2031!

Κρίνοντας εκ των υστέρων την σημερινή κρίση, είναι πλέον εμφανές ότι οι αγορές είχαν γίνει ιδιαίτερα ασταθείς. Η Γερμανία είχε υιοθετήσει ένα νέο νομισματικό σύστημα, και η Ευρώπη πλημμύριζε από φθηνό γερμανικό χρήμα. Η Ελλάδα είχε μπει σε νομισματική συνεργασία με την Γαλλία και την Ιταλία, αλλά πάλευε για να επιβιώσει.

Οι χρηματαγορές είχαν απορυθμιστεί. Οι νέες τεχνολογίες μεταμόρφωναν την παραγωγή και τις τηλεπικοινωνίες, επιτρέποντας στο χρήμα

να διασχίζει τα σύνορα με ταχύτητα αστραπής. Όταν όλα αυτά κατέρρευσαν, οι συνέπειες ήταν αναμενόμενες.

Το 1873 συνέβη μια από τις μεγαλύτερες οικονομικές καταρρεύσεις στην Αυστρία, με αποτέλεσμα να συγκλονιστεί ολόκληρη η Ευρώπη, και αργότερα η Νέα Υόρκη. Αυτή ήταν η αρχή αυτού που οι ιστορικοί ονόμασαν «η μεγάλη ύφεση», μια μακρά περίοδος αστάθειας, ανεργίας, και δυσπραγίας, που διήρκεσε 23 ολόκληρα χρόνια, τελειώνοντας το 1896.

Η σημερινή κρίση θυμίζει έντονα εκείνη του 1873. Τότε είχε ενωθεί η Γερμανία, είχε υιοθετηθεί ο κανόνας του χρυσού, και πολύ φθηνό γερμανικό χρήμα είχε πλημμυρίσει την Ευρώπη.

Η Ελλάδα είχε γίνει μέλος της Λατινικής Νομισματικής Ένωσης, μιας αποτυχημένης προσπάθειας συνεργασίας των νομισμάτων της Ευρώπης. Ο τραπεζικός τομέας είχε απορυθμιστεί, και για αυτό πολλά γερμανικά χρήματα επενδύθηκαν στην Βιέννη. Παράλληλα, ο τηλέγραφος έκανε πιο εύκολες τις άμεσες επικοινωνίες, επιτρέποντας την κατάρρευση να επεκταθεί και στη Νέα Υόρκη.

Τέλος, την εποχή εκείνη, οι ΗΠΑ εκβιομηχανίζονταν, και άλλαζαν τη μορφή ολόκληρης της παγκόσμιας οικονομίας, όπως κάνει εδώ και δέκα χρόνια η Κίνα.

Όλοι αυτοί οι παράγοντες συνέκλιναν και δημιούργησαν μια φούσκα η οποία εξελίχθηκε σε οικονομική καταστροφή. Η ύφεση που ακολούθησε κράτησε 20 χρόνια. Αν συμβεί κάτι παρόμοιο και σήμερα, η ύφεση που ζούμε θα διαρκέσει μέχρι το 2031.

Εδώ και έναν τουλάχιστο αιώνα, οι όποιες υφέσεις κράτησαν σχετικά λίγο. Αυτό όμως δεν είναι κανόνας. Στην Βρετανία, αλλά και αλλού, η οικονομία βρίσκεται σε επίπεδα χαμηλότερα από το 2008. Αν το 2012  η Ευρώπη και η Αμερική συνεχίσουν να είναι σε ύφεση, είναι πολύ πιθανό αυτή να διαρκέσει πολύ περισσότερο από ότι νομίζουμε.

Η σημερινή ύφεση είναι δομικής φύσης. Η αντίστοιχη του 19ου αιώνα οφείλονταν στην κερδοσκοπία, στις τεχνολογικές εξελίξεις, και στην ανάδυση ενός νέου παγκόσμιου οικονομικού παίκτη.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και σήμερα. Υπάρχει μια φούσκα χρέους που χτίζονταν επί τρεις δεκαετίες, και που έσπασε το 2008. Το δολάριο βρίσκεται σε χρόνια παρακμή ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, και κανείς δεν ξέρει ποιο άλλο θα μπορούσε να  το αντικαταστήσει. Τέλος, η ευρωζώνη δημιούργησε το πιο δυσλειτουργικό νομισματικό σύστημα στην ιστορία, που απειλεί με πρωτοφανή οικονομική καταστροφή τον πλανήτη. Η όλη κατάσταση θυμίζει κάποιον που παθαίνει ανακοπή, μετά εγκεφαλικό, και το ασθενοφόρο που τον μεταφέρει συγκρούεται καθ οδόν προς το νοσοκομείο. Κάτι τέτοιο ζει η παγκόσμια οικονομία σήμερα.

Η μεγάλη ύφεση του 19ου αι