Η "ΑΝΑΣΑ" ΤΗΣ ΕΠΙΜΗΚΥΝΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ...

Ρεπορτάζ : Λεωνίδας Στεργίου
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Το πρόβλημα ρευστότητας το οποίο θα προκληθεί βραχυπρόθεσμα σε τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες και ασφαλιστικά ταμεία θα είναι το άμεσο κόστος της «ανάσας» που δίνει μια επιμήκυνση του ελληνικού χρέους ή κάποιου...
μέρους του. Μακροπρόθεσμα αυξάνεται το συνολικό δημόσιο χρέος, ενώ στο μεσοδιάστημα θα απαιτηθούν περαιτέρω μέτρα λιτότητας, ώστε να καλυφθούν οι «τρύπες» της ρευστότητας και να πειστούν οι αγορές ότι μετά την επιμήκυνση δεν θα έρθει το «κούρεμα».
Αν μάλιστα η επιμήκυνση συνοδευθεί από υποβάθμιση των ελληνικών ομολόγων στην κατηγορία των «σκουπιδιών» (junk) από τη Fitch (ήδη είναι «σκουπίδια» για τη Moody’s και τη S&P), τότε θα προκληθεί επιπλέον πρόβλημα ρευστότητας για τις ελληνικές τράπεζες, που υπολογίζεται γύρω στα 10-15 δισ. ευρώ. Αυτό διότι τα τιτλοποιημένα ομόλογα και καλυμμένες ομολογίες δεν θα γίνονται δεκτά ως ενέχυρο από την ΕΚΤ για άντληση ρευστότητας.
Ας δούμε τα πράγματα με τη σειρά. Η Ελλάδα θα κληθεί να αναχρηματοδοτήσει το 2012 λήξεις ομολόγων συνολικού ύψους 45,5 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 18,5 δισ. ευρώ θα καλυφθούν από την τρόικα. Επομένως, η χώρα θα πρέπει να αντλήσει το ποσό των 27 δισ. ευρώ από τις αγορές. Ομως, με τις σημερινές συνθήκες (τα spreads στα ύψη) είναι μάλλον αδύνατη η άντληση των χρημάτων αυτών ή αν γίνει, θα κοστίσει πολύ ακριβά. Αρα μια λύση είναι να μεταθέσει τις υποχρεώσεις αυτές για αργότερα. Δηλαδή, να «ανταλλάξει» ομόλογα που λήγουν το 2012 με τίτλους που λήγουν αργότερα. Οι επιπτώσεις, ανάλογα και με τους όρους που γίνει η επιμήκυνση, είναι οι εξής:
Πρώτον, προκαλείται πρόβλημα ρευστότητας σε όλους τους ομολογιούχους που είχαν προγραμματίσει την πληρωμή διαφόρων υποχρεώσεων με βάση τα χρήματα που θα έπαιρναν από τις λήξεις των ομολόγων που κατείχαν και από τις ενδιάμεσες καταβολές τόκων που λάμβαναν.
Το «άνοιγμα» αυτό, μεταξύ των χρηματορροών που είχαν προγραμματιστεί και των υποχρεώσεων, αφορά κυρίως ασφαλιστικές εταιρείες, ασφαλιστικά ταμεία και τράπεζες, ενώ λιγότερο τους υπόλοιπους επενδυτές.
Δεύτερον, η επιμήκυνση με λήξεις ομολόγων το 2012 μπορεί να θεωρηθεί από τις αγορές προάγγελος «κουρέματος» (haircut) του ελληνικού χρέους το 2013, εν όψει της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης.
Τρίτον, η προσωρινή «ανάσα» της μετάθεσης των υποχρεώσεων μπορεί να προκαλέσει μια απότομη πτώση των spreads των ελληνικών ομολόγων, σύμφωνα με αναλυτές, η οποία όμως δεν θα διαρκέσει για πολύ, αφού ο φόβος του haircut θα τα εκτινάξει εκ νέου.
Τέταρτον, το πρόβλημα ρευστότητας που θα προκληθεί στον τραπεζικό και χρηματοοικονομικό κλάδο θα πρέπει να καλυφθεί με κρατικές εγγυήσεις. Ενα κομμάτι της «τρύπας» θα καλυφθεί από την επέκταση των εγγυήσεων των 30 δισ. ευρώ που έχει ήδη εγκριθεί για τις τράπεζες.
Πέμπτον, η επιμήκυνση μπορεί να συνοδευθεί από υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας.
Εκτον, ο ενδεχόμενος πανικός ή η αβεβαιότητα μπορεί να ενδυναμώσει τις εκροές