Κριση και ελλειμματα ροκανιζουν τις συνταξεις

Ρεπορτάζ : Κώστας Παπαδής
(από το Βήμα της Κυριακής)
∆ραµατικό SOS εκπέµπουν τα επικουρικά ασφαλιστικά ταµεία, τα οποία εισέρχονται σε µια περίοδο υψηλών ελλειµµάτων, ενώ «νάρκη» στα θεµέλια των ταµίων κύριας ασφάλισης αποτελούν η ανεργία, η ύφεση και οι µειώσεις µισθών στον ιδιωτικό...
τοµέα. Ηδη τα επικουρικά Ταµεία εµφανίζουν έλλειµµα 850 εκατ. ευρώ το 2011 και χωρίς τη λήψη επώδυνων µέτρων θεωρείται βέβαιο ότι το 2015 δεν θα µπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Ταυτοχρόνως, το τρέχον έτος τα ταµεία κύριας ασφάλισης απώλεσαν λόγω της κρίσης – ανεργία και µείωση µισθών – έσοδα που ξεπερνούν τα 4,5 δισ. ευρώ και χρειάστηκαν επιπλέον κρατική χρηµατοδότηση για να καταβάλουν τις συντάξεις. Αντίστοιχη κατάσταση αναµένεται να επικρατήσει και το 2012, ενώ ο υπουργός Εργασίας κ. Γ. Κουτρουµάνης χαρακτηρίζει κρίσιµα τα επόµενα χρόνια για το µέλλον του ασφαλιστικού συστήµατος.

Μπροστά σε αυτή την κατάσταση που απεικονίζεται στις αναλογιστικές µελέτες των Ταµείων, η κυβέρνηση προχωρεί – από την 1η Ιανουαρίου 2012 – σε νέες µειώσεις των επικουρικών συντάξεων, οι οποίες θα προέλθουν από την αλλαγή του τρόπου υπολογισµού τους, όπως και στη «σαρωτική» ενοποίηση των Ταµείων. Μεσοσταθµικά οι επικουρικές συντάξεις θα µειωθούν 15% στους νέους αλλά και στους ήδη συνταξιούχους, αλλά σε ορισµένες περιπτώσεις Ταµείων οι µειώσεις θα φθάσουν και το 40% και θα προέλθουν από την αλλαγή του τρόπου υπολογισµού των συντάξεων και τη µείωση του ποσοστού αναπλήρωσης, το οποίο ωστόσο δεν θα πέσει κάτω από το 20% του συντάξιµου µισθού. Οι µειώσεις σε κάθε Ταµείο θα εφαρµοστούν από την 1η Ι ανουαρίου – εφάπαξ για όλους – και όχι τµηµατικά, δηλαδή δεν θα ισχύσουν µεταβατικές διατάξεις.

Το κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει ακόµη την ενοποίηση σε ένα Ταµείο (ενιαίο επικουρικό µισθωτών) των επικουρικών ΕΤΕΑΜ (ΙΚΑ), ΤΕΑ∆Υ (δηµοσίων υπαλλήλων), ΤΑΥΤΕΚΩ (επιχειρήσεων κοινής ωφελείας), ΕΤΑΤ (τραπεζοϋπαλλήλων) και ΤΕΑΙΤ (ιδιωτικού τοµέα). Πέραν αυτών στο νέο Ταµείο θα µπορούν να ενταχθούν και άλλα επικουρικά υπό την προϋπόθεση ότι θα αποδεχθούν τον ενιαίο τρόπο υπολογισµού των συντάξεων και την προσαρµογή (µείωση) των ποσοστών αναπλήρωσης των συντάξεων, στο ποσοστό που θα ισχύει και στα πρώτα πέντε ενοποιηµένα Ταµεία. Η ένταξη θα είναι εθελοντική, ωστόσο όποιο Ταµείο δεν ενταχθεί, θα αναλαµβάνει να καλύπτει µε τις δικές του οικονοµικές δυνάµεις τις παροχές και δεν θα µπορεί στο µέλλον να ζητήσει εκ των υστέρων την ένταξή του σε αυτό.

Το νέο Ταµείο υπολογίζεται ότι θα ασφαλίζει 2,5 εκατοµύρια εργαζοµένους και θα καλύπτει ένα εκατοµµύριο συνταξιούχους.

Ο υπουργός Εργασίας ανακοινώνοντας τους βασικούς άξονες των µέτρων, επισήµανε πως όλα τα υφιστάµενα επικουρικά Ταµεία αντιµετωπίζουν πρόβληµα το οποίο θα εκδηλωθεί – σε διαφορετικούς χρόνους – ως το 2025. «Τώρα ωριµάζουν οι απαιτήσεις των ασφαλισµένων» σηµειώνει ο υπουργός και επισηµαίνει ότι «το επόµενο διάστηµα το πρόβληµα θα γίνει εκρηκτικό». Τα επικουρικά Ταµεία θα κατέρρεα