Κάπνισμα: Έτσι θα καταφέρεις να το «κόψεις» – Πώς να διαχειριστείς το σύνδρομο στέρησης

Σε παγκόσμια «επιδημία» έχει εξελιχθεί το κάπνισμα με τις πολλαπλές βλαπτικές του επιδράσεις να είναι, πια, επιστημονικά αποδεδειγμένες. Πρόκειται, μάλιστα, για την κύρια αιτία θανάτου που θα μπορούσε να προληφθεί.

Επιπλέον, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου που προκαλούν καρδιαγγειακά νοσήματα ή καρκίνο που είναι οι δυο πρώτες αιτίες θανάτου.

Σύμφωνα με σχετικές μελέτες, ο άνδρας μέσος καπνιστής χάνει 12 χρόνια από τη ζωή του συγκριτικά με τους μη καπνιστές, ενώ η γυναίκα χάνει 11 χρόνια συγκριτικά με τις γυναίκες που δεν καπνίζουν.

Κάπνισμα: Σε τι βαθμό επηρεάζει την υγεία μας

Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει περισσότερες από 4.000 χημικές ουσίες με διαφορετικές ιδιότητες, άρα και επιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό.

«Ως αποτέλεσμα, οι άνθρωποι που καπνίζουν αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης σημαντικού αριθμού νοσημάτων, που μειώνουν το προσδόκιμο επιβίωσής τους, ανάμεσα τους κακοήθη νεοπλάσματα, καρδιαγγειακά νοσήματα, περιφερειακή αγγειακή νόσος, υπέρταση, καθώς και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, χρόνια βρογχίτιδα, πνευμονικό εμφύσημα αλλά και βρογχικό άσθμα», επισημαίνει ο κ. Πέτρος Καλογερόπουλος Διευθυντής Καρδιολόγος του Metropolitan Hospital και προσθέτει:

«Παράλληλα, το κάπνισμα συμμετέχει και στην επιβάρυνση άλλων νοσημάτων, όπως νοσήματα πεπτικού, μυοσκελετικού και συνδετικού ιστού, ουροποιητικού/γεννητικού συστήματος, νευρικού συστήματος και αισθητηρίων οργάνων, επιβράδυνση των γνωστικών λειτουργιών, ενώ έχει αρνητική επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού».

Κάπνισμα και Καρκίνος

Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν λαθεμένα ότι το κάπνισμα σχετίζεται μόνο με καρκίνο του πνεύμονα. Ωστόσο, στην πραγματκότητα, οι καπνιστές εκθέτουν σε μεγάλο κίνδυνο τον ανθρώπινο οργανισμό γενικότερα με το πιο αυξημένο ποσοστό καρκίνου να εντοπίζεται στα εξής όργανα.

Στοματική κοιλότητα και φάρυγγαςΛάρυγγαςΟισοφάγοςΣτομάχιΠάγκρεαςΝεφροίΟυροδόχος ΚύστηΕγκέφαλοςΑιμοποιητικό, ΛευχαιμίεςΚάπνισμα: Εχθρός της καρδιάς, των πνευμόνων και της γονιμότητας

Τα νοσήματα της καρδιάς είναι συχνά επακόλουθα του καπνίσματος με το έμφραγμα του μυοκαρδίου να παρατηρείται, μάλιστα, κυρίως σε άτομα κάτω των 45 ετών. Άλλα καρδιαγγειακά νοσήματα από τα οποία κινδυνεύουν πρωτίστως οι καπνιστές είναι η στηθάγχη, η καρδιακή ανεπάρκεια, τα εγκεφαλικά επεισόδια, η περιφερική αγγειοπάθεια και το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, ειδικά σε καπνιστές ηλικίας μεγαλύτερης των 65 ετών.

Το κάπνισμα αποτελεί, επίσης, τη βασική αιτία της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, ενώ συντελεί στην ανάπτυξη πνευμονίας και κάνει πιο δύσκολη τη ρύθμιση του βρογχικού άσθματος.

Όσον αφορά στις γυναίκες, το κάπνισμα δεν κάνει κακό μόνο στην υγεία τους, αλλά και εκείνη των βρεφών τους. Σύμφωνα με σχετικές έρευνες, τα μωρά που φέρνουν στον κόσμο οι καπνίστριες είναι συνήθως χαμηλού σωματικού βάρους, ενώ συχνές είναι και οι επιπλοκές κατά τη διάρκεια της κύησης, ακόμα και ο αιφνίδιος θάνατος των εμβρύων. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι το κάπνισμα έχει διαπιστωθεί ότι μειώνει τη γονιμότητα της γυναίκας.

Κάπνισμα: Ολοένα και αυξάνονται οι επιπτώσεις στην υγεία

Τα προβλήματα που προκαλεί το κάπνισμα δεν περιορίζονται, ωστόσο, μόνο στις βλαβερές ουσίες του αλλά και στον καπνό του. Η χρήση του καπνού, συγκεκριμένα, μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά προβλημάτων, μεταξύ των οποίων:

Αυξημένες μετεγχειρητικές επιπλοκέςΚαθυστερημένη επούλωση τραύματοςΚατάγματα ισχίουΧαμηλή οστική πυκνότητα και εν τέλει σε οστεοπόρωσηΚαταρράκτηΠεπτικό έλκος«Από το 70% των καπνιστών μόνο το 3-5% καταφέρνει να το κόψει»

Οι ολοένα και περισσότερες επιπτώσεις στην υγεία εξαιτίας του καπνίσματος -τόσο στους ενεργητικούς όσο και τους παθητικούς καπνιστές- για τις οποίες οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, οδήγησε την πολιτεία να πάρει σχετικά μέτρα προστασίας, θεσπίζοντας -μεταξύ άλλων- νόμους που απαγορεύουν τη χρήση καπνού σε κοινόχρηστους, δημόσιους χώρους.

«Η παραμονή σε χώρο καπνιζόντων είτε για διασκέδαση είτε για δουλειά είναι επιζήμια, και προκαλεί βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό και θανάτους. Ειδικά τα άτομα με έμφραγμα μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο ή βλάβες στις καρωτίδες και τα αγγεία των άκρων, απαγορεύεται αυστηρά να καπνίζουν, αλλά και να παραμένουν σε χώρους που καπνίζουν άλλοι», τονίζει ο κ. Καλογερόπουλος, επισημαίνοντας: «Όλες οι επιστημονικές εταιρείες συστήνουν τη διακοπή του καπνίσματος για όλους, υγιείς και ασθενείς. Κοιτάζοντας τα νούμερα, το 70% των καπνιστών έχει εκφράσει την επιθυμία να διακόψει το κάπνισμα, αλλά μόνο το μικρό ποσοστό του 3-5% το επιτυγχάνει».

Είναι, λοιπόν, υψίστης σημασίας, ο καθένας από εμάς να βοηθά στην εφαρμογή των νόμων απαγόρευσης του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, κάτι που στις αναπτυγμένες χώρες έχει επιτευχθεί, με τη χρήση του καπνού να έχει μειωθεί σημαντικά από το 1965 και μετά.

Τι κάνει το κάπνισμα τόσο εθιστικό

Ο εθισμός που προκαλεί το κάπνισμα αποτελεί την κύρια αιτία για την οποία πολλοί δεν «κόβουν» αυτή τη βλαβερή συνήθεια, παρά τις σοβαρές βλάβες που προκαλεί στην υγεία.

Η εθιστική ουσία που περιέχεται στο τσιγάρο δεν είναι άλλη από τη νικοτίνη η οποία μέσα σε δευτερόλεπτα από τη στιγμή που ο καπνιστής εισπνέει καπνό, φθάνει στον εγκέφαλο. Στη συνέχεια, απελευθερώνεται στον οργανισμό μια ουσία που λέγεται ντοπαμίνη και η οποία προκαλεί στον καπνιστή μια αίσθηση ευφορίας που διαρκεί γύρω στα 30 λεπτά.

Όσο περισσότερη ώρα περνά από το τελευταίο τσιγάρο, τόσο μεγαλύτερη γίνεται και η έλλειψη που νιώθει ο καπνιστής με αποτέλεσμα να νιώθει δυσφορία, νευρικότητα, ανησυχία, ακόμα και επιθετικότητα. Με αυτόν τον τρόπο, λοιπόν, η νικοτίνη καθιστά τον καπνιστή εξαρτημένο, καθώς η έλλειψή της τον κάνει να αναζητά το αίσθημα ευφορίας που ειπράττει από τη ντοπαμίνη.

Ποιο είναι το σύνδρομο στέρησης που θα αισθανθεί ο καπνιστής όταν αποφασίσει να σπάσει τα δεσμά της εξάρτησης;

To σύνδρομο στέρησης διαρκεί έως 4 εβδομάδες περίπου. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ο καλύτερος τρόπος ώστε ο καπνιστής να καταφέρει να απαλλαγεί από τη βλαβερή αυτή συνήθεια είναι να συνδυάσει τη φαρμακευτική με τη συμβουλευτική προσέγγιση.

«Υπάρχουν γιατροί εκπαιδευμένοι στη διαχείριση του καπνιστή, οι οποίοι μπορούν να βοηθήσουν ουσιαστικά στη διακοπή του καπνίσματος, παρέχοντας φάρμακα διακοπής. Τα συγκεκριμένα φάρμακα είναι ασφαλή όταν χορηγούνται από γιατρούς που γνωρίζουν ή από τα ιατρεία διακοπής του καπνίσματος δημόσιων και ιδιωτικών νοσοκομείων. Παρόλα αυτά, το ποσοστό επιτυχίας παραμένει χαμηλό και κυμαίνεται στο 20-25%» τονίζει ο κ. Καλογερόπουλος.

Διακοπή καπνίσματος: Πώς θα τα καταφέρετε

Όταν ένας καπνιστής αποφασίσει να αποδεσμευτεί από τη βλαβερή αυτή συνήθεια, θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος για μια διαδικασία δύσκολη που απαιτεί αποφασιστικότητα και πειθαρχία. Είναι ωφέλιμο να σκεφτεί κανείς ότι το σύνδρομο στέρησης δεν διαρκεί πολύ, έχοντας πάντα στο μυαλό του ότι η υγεία αποτελεί το πολυτιμότερο αγαθό για τον καθένα μας. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι το όφελος από τη διακοπή του καπνίσματος αρχίζει να φαίνεται σχεδόν αμέσως στον οργανισμό, ενώ το αίσθημα ευφορίας που προσδίδει η νικοτίνη και μετέπειτα η ντοπαμίνη είναι πλασματική. Οι συνέπειές τους, βέβαια, επικίνδυνες έως και θανατηφόρες…

Διαβάστε επίσης:

ΑΜΚΕ: Δωρεάν εξετάσεις για τον σακχαρώδη διαβήτη στο Περιστέρι

ΙΣΑ: Κατέθεσε μήνυση σε καταστήματα οπτικών για διενέργεια ιατρικών εξετάσεων

Κερατώκονος: 10 βασικά δεδομένα για την ασθένεια των ματιών με τη δύσκολη διάγνωση που προσβάλλει τους νέους