Buried Words: Μια έκπληξη που ξεφυτρώνει μέσα από την αστική γη

Συνέντευξη στην Μαρίνα Προβατίδου 

Η Βαρβάρα Παπαδοπούλου είναι ανεξάρτητη καλλιτέχνις και συγγραφέας. Η δουλειά της καλύπτει τα πεδία της φωτογραφίας, της περφόρμανς, καθώς και των εγκαταστάσεων και παρεμβάσεων στον δημόσιο αστικό χώρο. Σπούδασε Νεοελληνική Φιλολογία στην Κρήτη και Ιστορική Ανθρωπολογία της Μεσαιωνικής Δύσης στο Παρίσι. Δουλειά της έχει παρουσιαστεί στην Αθήνα, στη Νέα

Υόρκη, στο Βερολίνο, στην Κωνσταντινούπολη, στις Βρυξέλλες και στην Αμβέρσα. Η πιο γνωστή σου δουλειά μέχρι τώρα είναι το «Buried Words-Urban Land Art project», μια παρέμβαση στον δημόσιο αστικό χώρο.

Πώς σου ήρθε η ιδέα να «σπείρεις λέξεις» στα δημόσια παρτέρια πόλεων;

«Σκέφτηκα πώς θα ήταν, αν ξεπηδούσαν οι λέξεις μέσα από τη γη. Θεώρησα το χορτάρι σαν τη γλώσσα της γης κι άρχισα να δουλεύω με αυτό. Μια μέρα στο Βερολίνο πήρα ένα σκαλιστήρι, μερικούς σπόρους απλού γρασιδιού και σε ένα δημόσιο παρτέρι έσπειρα την πρώτη μου λέξη. Χάραξα στο χώμα τη λέξη, όπως στην άμμο, ύστερα τοποθέτησα τους σπόρους ακολουθώντας το σχήμα των γραμμάτων και τέλος την “έθαψα” με χώμα, εξ ου και “Buried Words” (Θαμμένα Λόγια). Σε 10 μέρες φύτρωνε, αναδυόταν το κείμενο μέσα από τη γη».

Ποια είναι η αντίδραση του κόσμου, όταν σπέρνεις τις λέξεις αυτές;

«Η ενεργή εμπλοκή του κόσμου στη δράση αυτή είναι ίσως το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό της. Η δράση μου δεν περιορίζεται στη σπορά των λέξεων, αλλά εκτείνεται στην καθημερινή τους φροντίδα επί μήνες και στη διαρκή έκθεσή μου στο κοινό της πόλης. Είτε σκυμμένη σκαλίζοντας και σπέρνοντας, είτε περιδιαβαίνοντας την πόλη φορτωμένη με δυο ποτιστήρια και ποτίζοντας τις λέξεις, βρίσκομαι σε μια μόνιμη επικοινωνία με τους περαστικούς. Με αφορμή ακριβώς τη λέξη που φυτρώνει προκύπτουν συναντήσεις και διάλογοι μυθιστορηματικού χαρακτήρα, στιγμές ποίησης και εγγύτητας μέσα στη συχνά αποξενωτική καθημερινότητα της πόλης· άλλοτε με έναν συνταξιούχο, άλλοτε με έναν διεθνούς φήμης καθηγητή Συστημικής, άλλοτε με έναν Κινέζο ιστορικό τέχνης ή έναν συνταξιούχο στρατιωτικό, που αναλαμβάνει να “υιοθετήσει” μερικές λέξεις και να τις ποτίζει, ή μια νεαρή φοιτήτρια, που επίσης “κολλάει” με τις λέξεις που φυτρώνουν και αναλαμβάνει τη φροντίδα τους, όταν πια εγώ φεύγω από την πόλη. Η εμπειρία ήταν ακόμα πιο ενδιαφέρουσα στην Αθήνα πέρυσι, όταν με κάλεσε το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης να κάνω τη συγκεκριμένη δράση σε μια πόλη βαριά χτυπημένη από την κρίση, με τους δρόμους της να βράζουν από συνεχείς κινητοποιήσεις, όπου οι αντιδράσεις του κόσμου και η εμπλοκή του ήταν αναπάντεχα θερμές».

Σε ποιες πόλεις έχεις σπείρει τις λέξεις σου και πώς λειτουργούν αυτές;

«Ξεκίνησα στο Βερολίνο, μετά στην Αθήνα, στις Βρυξέλλες, στην Αμβέρσα και μετά ξανά στην Αθήνα με πρόσκληση του ΕΜΣΤ. Σε κάθε πόλη/χώρα χρησιμοποιώ την τοπική γλώσσα. Μέσα από την ως τώρα εμπειρία μπορώ να πω ότι τα Buried Words λειτουργούν ως:

• μια έκπληξη που ξεφυτρώνει μέσα από την αστική γη, ένα καθημερινό τελετουργικό, μια φροντίδα που γίνεται αφορμ