Mεταφορά αισθήσεων στον εικονικό κόσμο, στο μελλοντικό Second Life!

Το Second Life είναι ένας διαδικτυακός εικονικός κόσμος που δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες του να δημιουργήσουν ένα προσαρμοσμένο avatar ή διαδικτυακή προσωπικότητα με την οποία μπορούν να αλληλεπιδράσουν μεταξύ τους. Έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές όταν ξεκίνησε πριν από 7 περίπου χρόνια, με εκατομμύρια χρήστες που το χρησιμοποιούν ακόμα και σήμερα σε τακτική βάση για να συναντηθούν μεταξύ τους, να κάνουν κοινωνικές σχέσεις ή ακόμα και να κάνουν

εικονικό σεξ. Σήμερα είναι γεμάτο με κοινότητες και ιδρύματα, έχει επιχειρήσεις και πανεπιστήμια, ακόμα και τη δική του οικονομία.

Φανταστείτε τώρα μια μελλοντική εκδοχή του Second Life, στην οποία τα avatar θα μπορούσαν να μεταφέρουν αισθήσεις στα σώματα των χρηστών τους. Ένα τέτοιο σενάριο ίσως φαίνεται τραβηγμένο, αλλά μια ομάδα Ευρωπαίων ερευνητών μας έφερε ένα βήμα πιο κοντά σ' αυτή την κατεύθυνση. Παρουσίασαν μια αντιληπτική πλάνη, στην οποία ένα ψηφιακά δημιουργημένο εικονικό σώμα μπορεί να διευθετηθεί με τρόπο που να το νιώθει κάποιος σα να ήταν το δικό του σώμα, να νιώθει αισθήσεις από αυτό και να αντιδρά σε αυτό σα να ήταν πραγματικό.

Η πρόσφατη αυτή μελέτη από τον Mel Slater του Εργαστηρίου Εικονικών Περιβαλλόντων για τη Νευροεπιστήμη και την Τεχνολογία (EVENT Experimental Virtual Environments for Neuroscience and Technology) στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης στην Ισπανία, βασίζεται σε παλιότερες μελέτες που παρουσιάζουν ότι εύκολα μπορεί να γίνει χειρισμός των αναπαραστάσεων του σώματος στον εγκέφαλο. Η πρώτη σχετική έρευνα δημοσιεύτηκε το 1998 και περιέγραφε την πλάνη του λαστιχένιου χεριού, στην οποία ο εγκέφαλος ενσωματώνει ένα προσθετικό μέλος στο σώμα, έτσι ώστε εάν εφαρμοστεί ερέθισμα σ' αυτό, ένα άτομο το εκλαμβάνει σα να προερχόταν από το δικό του σώμα.

Πιο πρόσφατα βρέθηκε ότι αυτό το φαινόμενο μπορεί να προκληθεί για ολόκληρο το σώμα, κάτι που είναι γνωστό ως η πλάνη της ανταλλαγής σώματος (body swap illusion), στην οποία τα άτομα που συμμετέχουν στο πείραμα αντιλαμβάνονται ότι το σώμα ενός άλλου ατόμου ανήκει σε αυτούς, έτσι ώστε ερεθίσματα αφής που εφαρμόζονται στο σώμα ενός άλλου ατόμου εμφανίζονται σα να εφαρμόζονται στο δικό τους σώμα.

Συνεχίζοντας αυτές τις έρευνες, ο Slater και οι συνεργάτες του έδειξαν ότι αυτές οι ψευδαισθήσεις μπορούν εύκολα να αναπαραχθούν στην εικονική πραγματικότητα. Η πλάνη του εικονικού χεριού προκλήθηκε με σχεδόν τον ίδιο τρόπο όπως με την πλάνη του λαστιχένιου χεριού.

Οι συμμετέχοντες τοποθέτησαν το ένα τους χέρι σε σημείο που να μην το βλέπουν, πίσω από μια οθόνη και κοίταζαν σε μια τρισδιάστατη ψηφιακή εικόνα ενός χεριού που προβάλλονταν σε μια μεγάλη οθόνη ακριβώς μπροστά τους.

Μια ηλεκτρονική βέργα χρησιμοποιήθηκε στη συνέχεια για να ξύσει τα χέρια του συμμετέχοντα. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι κινήσεις της βέργας είχαν συγχρονιστεί με τις κινήσεις μιας μικρής κίτρινης μπάλας που εμφανιζόταν στην οθόνη, έτσι ώστε οι συμμετέχοντες έβλεπαν τη μπάλα να αγγίζει το τεχνητό χέρι, ενώ συγχρόνως ένιωθαν ένα παρό