«Έγκλημα» στη… Χάγη

-Από συστάσεώς του το ελληνικό κράτος μόνο δανειζόταν. Μόνο κατά τη διάρκεια της κατοχής είχε την… τιμή να γίνει δανειστής.

Ρεπορτάζ: Ντίνα Καραμάνου

Η απόφαση του δικαστηρίου της Χάγης για τις γερμανικές αποζημιώσεις προκάλεσε απογοήτευση και απαισιοδοξία. Όμως, όσοι ακόμα επιμένουν να διεκδικούν από τη Γερμανία εκείνα που οφείλει στο ελληνικό κράτος και σε ιδιώτες από την περίοδο της κατοχής, παραμένουν αισιόδοξοι. Είναι τώρα λένε η ώρα το κράτος να σταματήσει να παρακολουθεί τις κινήσεις των ιδιωτών και να αναλάβει πρωτοβουλίες.

Τα χρήματα που οφείλει η Γερμανία από την

περίοδο της κατοχής είναι ένα «τρίπτυχο»: αποζημιώσεις προς τους συγγενείς των θυμάτων, επανορθώσεις για τις υποδομές που καταστράφηκαν και επιστροφή του κατοχικού δανείου, που με το… «στανιό» πήραν οι δυνάμεις κατοχής από την υπόδουλη Ελλάδα. Μέχρι σήμερα μόνο οι ιδιώτες έχουν εγείρει αξιώσεις για το πρώτο σκέλος, τις αποζημιώσεις. Η απόφαση της Χάγης, που δικαίωσε τη Γερμανία για αντίστοιχες αξιώσεις Ιταλών, συγγενών θυμάτων του ναζισμού, αποτελεί μεν ένα κακό προηγούμενο για το διεθνές δίκαιο, ανοίγει όμως τον δρόμο -αν υπάρξει η πολιτική βούληση- στο ελληνικό κράτος να διεκδικήσει τα δικά του οφειλόμενα, αφού οι ιδιώτες ακόμη δεν έχουν δικαιωθεί. Είναι, επί της ουσίας, η ελπίδα πως τώρα που το πράγμα φτάνει στο «μη περαιτέρω», η ελληνική κυβέρνηση θα αναγκαστεί να ζητήσει την επιστροφή τουλάχιστον του κατοχικού δανείου.

Πάντα δανειζόμενοι, μια φορά… δανειστές

Από συστάσεώς του το ελληνικό κράτος συνεχώς δανειζόταν. Μόνο κατά τη διάρκεια της κατοχής είχε την… τιμή να γίνει δανειστής. Ήταν το αναγκαστικό δάνειο, που οι δυνάμεις κατοχής άρπαξαν από τη χώρα. Ούτε αυτό δεν έχει διεκδικήσει μέχρι σήμερα κάποια από τις ελληνικές κυβερνήσεις. Όπως σημειώνει στην «Αττική» ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και νομικός εκπρόσωπος της ελληνικής πλευράς στο δικαστήριο της Χάγης Στέλιος Περράκης, «η Ελλάδα έχει τώρα για πρώτη φορά τη δυνατότητα να προβάλλει μια αυτοτελή αξίωση για τις επανορθώσεις και να θέσει το θέμα της επιστροφής του αναγκαστικού δανείου. Είναι ένα δικαίωμα που πάντοτε το είχαμε, αλλά δεν το είχαμε αξιοποιήσει. Μέχρι σήμερα, το ελληνικό κράτος παρακολουθούσε τις κινήσεις των ιδιωτών. Αυτό το οποίο δεν έγινε χθες, είναι καιρός να γίνει σήμερα. Η απόφαση δεν είναι καλή από πλευράς διεθνούς δικαίου, αλλά έχει προκύψει ένα θετικό στοιχείο. Στη συγκεκριμένη διαφορά της Γερμανίας με την Ιταλία μπορεί το δικαστήριο να θεώρησε ότι η Ιταλία παραβίασε τις υποχρεώσεις της, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι η Γερμανία δεν υποχρεώνεται να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις με την Ιταλία, προκειμένου να υπάρξει ικανοποίηση των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας».

Υπερχρεωμένη η Γερμανία στην… Ελλάδα

Σύμφωνα με το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, η Γερμανία και η Ιταλία επέβαλαν στη χώρα μας όχι μόνο υπέρογκες δαπάνες κατοχής, αλλά και ένα αναγκαστικό δάνειο (κατοχικό δάνειο) ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρ