Κόμματα που δεν άντεξαν στον χρόνο

Η ρήση του Ευάγγελου Αβέρωφ ότι «το πρόβατο που φεύγει από το μαντρί, το τρώει ο λύκος», δεν είναι ρητορική. Ούτε όμως και πάντα επαληθεύσιμη. Στην γενική της ερμηνεία, επιβεβαιώθηκε σχεδόν πάντα τις τελευταίες δεκαετίες αναφορικά με την τύχη των κομμάτων που δημιουργήθηκαν από …παράπλευρες απώλειες των δύο κραταιών άλλοτε κομμάτων της Μεταπολίτευσης, της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Οι αρχηγοί τους όμως, δεν …φαγώθηκαν πάντα από τον λύκο. Κάποιοι μάλιστα έφτασαν να περάσουν το κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου, ή ακόμα και του Προεδρικού Μεγάρου.

Πρόεδρος

της Δημοκρατίας για παράδειγμα έγινε –και μάλιστα για δύο θητείες- ο Κωστής Στεφανόπουλος, πολλά χρόνια μετά την ίδρυση εκ μέρους του το 1985 της «Δημοκρατικής Ανανέωσης» (ΔΗΑΝΑ), όταν έχασε την προεδρία της ΝΔ από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Η ΔΗΑΝΑ, κατάφερε να μπει στη Βουλή με ποσοστό 1,01% (και άλλο εκλογικό σύστημα τότε) στις εκλογές του 1989, με μία μόνο έδρα για τον πρόεδρό της στην Ά Αθήνας και μία ακόμα έδρα στο …Στρασβούργο, αφού εξέλεξε ευρωβουλευτή τον Δημήτρη Νιάνια. Στις εκλογές του 1990, την μόνη έδρα του κόμματος κέρδισε ο Θεόδωρος Κατσίκης, που αργότερα προσχώρησε στη ΝΔ, αφήνοντας τη ΔΗΑΝΑ χωρίς κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Το κόμμα διέλυσε ο ίδιος του ο ιδρυτής, λίγες ημέρες μετά τις ευρωεκλογές του 1994, όπου παρά το 2,79% που εξασφάλισε, δεν κατάφερε να μπει στο ευρωκοινοβούλιο, αφού στο μεταξύ είχε ήδη αλλάξει ο εκλογικός νόμος.

Από το ΠΑΣΟΚ προερχόταν και ο Γεράσιμος Αρσένης που ίδρυσε το «Ελληνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα» (ΕΣΚ) το 1987, έχοντας αποχωρήσει από την Χαριλάου Τρικούπη και το πλευρό του Ανδρέα Παπανδρέου. Μέσω του προέδρου του εκπροσωπήθηκε στη Βουλή από τον Απρίλιο του 1987 ως τον Οκτώβριο του 1988, ενώ διαλύθηκε έναν χρόνο αργότερα, όταν ο Γεράσιμος Αρσένης επέστρεψε στο ΠΑΣΟΚ για να διεκδικήσει την ηγεσία του στο ταραχώδες συνέδριο της διαδοχής του Ανδρέα Παπανδρέου το 1996, μαζί με τον Άκη Τσοχατζόπουλο και τον Κώστα Σημίτη, που τελικά εξελέγη πρόεδρος.

Δικό του κόμμα όμως το 1989 ίδρυσε και ο Αντώνης Τρίτσης, κορυφαίο άλλοτε στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, υπό τον τίτλο «Ελληνικό Ριζοσπαστικό Κίνημα». Το τελευταίο δεν κατάφερε να μπει στη Βουλή και έναν χρόνο αργότερα ο ιδρυτής του κατέβηκε με επιτυχία στις αυτοδιοικητικές εκλογές, κερδίζοντας τελικά τον μεγαλύτερο δήμο της χώρας, τον δήμο Αθηναίων.

Λίγα χρόνια αργότερα, τον Ιούνιο του 1993 κόμμα ιδρύει αποχωρώντας από τη ΝΔ και ο σημερινός πρωθυπουργός. Πρόκειται για την «Πολιτική Άνοιξη» (ΠΟΛ.ΑΝ) που με την πρώτη της εκλογική αναμέτρηση το ίδιο έτος, καταφέρνει να μπει στη Βουλή με δέκα έδρες, πράγμα όμως που δεν επαναλαμβάνεται στις εκλογές του 1996. Το 2000 το κόμμα δεν κατεβαίνει στις εκλογές. Ο Αντώνης Σαμαράς υποστηρίζει ανοιχτά πια τη ΝΔ, ενώ λίγο αργότερα επιστρέφει σε αυτήν, για να περάσει τελικά τον Ιούνιο του 2012 την πόρτα του Μεγάρου Μαξίμου ως πρωθυπουργός τρικομματικής κυβέρνησης, με την συμμετοχή ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ.

Στην πρώτη του εκλογική αναμέτρηση κατάφερε να μπει στη Βουλή το 1996, έναν χρόνο μετά την ίδρυσή του και το «Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα» (ΔΗΚΚΙ) υπό τον Δημήτρη Τσοβόλα, πρώην υπουργό του ΠΑΣΟΚ. Το ΔΗΚΚΙ κατεβαίνει και στις ευρωεκλογές του 1999, οπότε και εκλέγει δύο ευρωβουλευτές. Πρόκειται όμως για την τελευταία του επιτυχία, αφού στις βουλευτικές εκλογές του 2000 και του 2004 μένει εκτός Βουλής.

Το «Κόμμα των Φιλελευθέρων», ιδρύεται τον Απρίλιο του 1999 απο τον πρώην υπουργό Οικονομικών της ΝΔ Στέφανο Μάνο. Η προσπάθεια δεν είναι πολύ πετυχημένη, ωστόσο είναι μόνο η …πρώτη, αφού ο κ.Μάνος επανέρχεται πολλά χρόνια μετά, τον Μάρτιο του 2009, με την «ΔΡΑΣΗ», κόμμα που υφίσταται μέχρι και σήμερα, χωρίς πάντως να εκπροσωπείται κοινοβουλευτικά.

Στις εκλογές δεν έφτασε καν το κόμμα ενός ακόμα πρώην (αλλά και νυν) υπουργού της ΝΔ, το «Κίνημα Ελευθέρων Πολιτών» (ΚΕΠ) του Δημήτρη Αβραμόπουλου, που ιδρύθηκε το 2001 και διαλύθηκε 15 μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 2002, όταν ο αρχηγός του αποφάσισε να επιστρέψει στη ΝΔ. Δεν ήταν λίγοι όσοι έβλεπαν τότε, αλλά και αργότερα, στο πρόσωπό του τον επόμενο αρχηγό της ΝΔ. Και αν αυτό δεν έγινε, σήμερα είναι υπουργός Εξωτερικών της τρικομματικής κυβέρνησης.

Έναν χρόνο περίπου κράτησε και το πέρασμα της «Δημοκρατικής Αναγέννησης» του Στέλιου Παπαθεμελή από το πολιτικό στερέωμα, αφού ιδρύθηκε το 2003 και ανέστειλε τη λειτουργία του το 2004, με τον πρόεδρό του να κατεβαίνει τελικά στις εκλογές με τη ΝΔ και να εκλέγεται βουλευτής. Το κόμμα πάντως ‘επαναλειτούργησε’ λίγο αργότερα, προτού ιδρυθεί από τον ίδιο πολιτικό το «Πανελλήνιο Μακεδονικό Μέτωπο» το 2009, χωρίς πάντως μεγάλη εκλογική αποτυχία, αφού ουδέποτε μπήκε και αυτό στη Βουλή…

Μόλις τον Νοέμβριο του 2010, λίγους μήνες μετά την ήττα της στις εσωκομματικές εκλογές για την ανάδειξη προέδρου της ΝΔ, από τον Αντώνη Σαμαρά, ιδρύθηκε το κόμμα της πρώην υπουργού της ΝΔ Ντόρας Μπακογιάννη, υπό τον τίτλο «Δημοκρατική Συμμαχία». Αυτό ανέστειλε τη λειτουργία του τον Μάιο του 2012, λίγο μετά από τις εκλογές, προκειμένου να καταστεί εφικτή η κοινή εκλογική του κάθοδος με τη ΝΔ στις επαναληπτικές.