Τι να υποθέσουν οι πολίτες;

Για να γνωρίσει κάποιος τι απασχολεί τους πολίτες αυτής της χώρας, αρκεί να κρυφακούσει τις συζητήσεις στις συντροφιές τους: στα καφενεία, τα μπαράκια, τα παγκάκια, ανάλογα με την ηλικία και την οικονομική τους κατάσταση. Σχεδόν παντού ακούγονται τα ίδια: διαφθορά, βόλεμα, ανικανότητα, ατιμωρησία.

Το σαράκι της διαφθοράς είναι διεθνές φαινόμενο, αλλά στη χώρα μας βρίσκεται σε συνεχή έξαρση και σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνίας μας. Στις «έμπειρες» κοινωνίες γίνεται προσπάθεια μετριασμού αυτού του φαινομένου με διαδικασίες απλές και λειτουργικές, ενώ στην χώρα μας εξαγγέλλονται μέτρα

και διαδικασίες που είναι αδύνατον να εφαρμοστούν ή και να κατανοηθούν. Και το σοβαρότερο: εκείνοι που ψηφίζουν τα μέτρα δεν γνωρίζουν ή κάνουν πως δεν γνωρίζουν την ποιότητα και την ιστορία αυτών που πρόκειται να τα εφαρμόσουν.

Τι να υποθέσουν οι πολίτες; Η απάντηση που βγαίνει από τα λεγόμενα στις συζητήσεις είναι: όλοι τους κοντά στην κουτάλα…

Το βόλεμα είναι παλιό πολιτικό σπορ που οι πολιτικοί μας δεν εννοούν να το ξεχάσουν ούτε σε περίοδο κρίσης, μια περίοδο που η στάση τους αυτή αποτελεί υψίστη πρόκληση! Μάλιστα, τώρα που πρέπει το εθνικό ταλέντο να τεθεί στην υπηρεσία του «κοινού καλού», οι κυβερνώντες μοιράζουν θέσεις ευθύνης στα κομματικά τους στελέχη.

Τι να υποθέσουν οι πολίτες; Η απάντηση εύκολη: αδιαφορία των κυβερνώντων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που εκείνοι δημιούργησαν.

Η ανικανότητα, κυρίως της δημόσιας διοίκησης, είναι ο μεγάλος πολλαπλασιαστής της κρίσης. Η γραφειοκρατία και η έλλειψη διοικητικής αγωγής των διοικητικών στελεχών απομακρύνουν κάθε επενδυτή ή τον οδηγούν στο κύκλωμα της διαφθοράς για την τακτοποίηση του προβλήματός του. Όποιον και να ρωτήσεις θα έχει να σου διηγηθεί μία διοικητική του περιπέτεια. Βέβαια, υπάρχουν και κάποιες εξαιρέσεις που επειδή σπανίζουν εγείρουν υποψίες προς τους ικανούς και αποτελεσματικούς δημόσιους λειτουργούς. Μάλιστα μια τέτοια περίπτωση ανάγκασε κάποιον σοβαρό και ευφυή λειτουργό να αναφωνήσει (καθ. Ε. Οικονόμου): «Καμιά καλή πράξη δεν μένει ατιμώρητη».

Τι να υποθέσουν οι πολίτες; Αυτό που ακούγεται συχνά είναι: οι ικανοί δεν αντέχουν σε τέτοιο περιβάλλον.

Τέλος, η ατιμωρησία είναι η μόνιμη πληγή σ’ αυτή τη χώρα. Από τα ΜΜΕ είναι γνωστές χιλιάδες παραβατικές συμπεριφορές πολιτικών, δημόσιων λειτουργών, εκλεγμένων συμβούλων, αλλά δεν είναι γνωστό αν αυτοί έχουν υποστεί κάποιες κυρώσεις για τις πράξεις ή παραλείψεις τους. Το σίγουρο είναι ότι η μεγάλη πλειοψηφία των επίορκων πολιτών παραμένει ατιμώρητη και το γεγονός αυτό ενισχύει όλες τις άλλες παθογένειες.

Τι να υποθέσουν οι πολίτες; Κοινή τους συνείδηση είναι: η επιβολή της τιμωρίας δεν θα φτάσει σε γειτονιές υπό προστασία.

Οι συζητήσεις των πολιτών καταλήγουν και σε συμπεράσματα, και στην περίπτωση αυτών που σχολιάσαμε είναι: αν θέλουν οι κυβερνώντες να βγούμε από την κρίση, να αξιοποιήσουν τους ικανούς, να απλουστεύσουν τις διαδικασίες αντιμετώπισης της διαφθοράς, να περιορίσουν και να κάνουν ουδέτερη τη γραφειοκρατία και να πάψουν να αφήνουν ατιμώρητους τους παραβάτες των νόμων.

Ο. Καθηγητής Χρήστος Β. Μασσαλάς-π. Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

E-mail: [email protected]