«Ο Ερντογάν διδάσκει διπλωματία στην Αθήνα»- Γιώργος Βενέτης

Γράφει ο

Γιώργος Βενέτης

«Δεν θα κάνω ποτέ ό,τι θέλει η Δύση.  Λέμε «όχι» στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Εμείς δεν κάνουμε αυτό που θέλει η Δύση, αλλά αυτό που συμφέρει τη χώρα μας». Θα επιθυμούσαμε να επρόκειτο για δηλώσεις έλληνα πολιτικού. Δυστυχώς όμως είναι δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έβαλε τη Τουρκία στις ράγες της «σωστής πλευράς της Ιστορίας». Εμείς εμμονικά αναμασούμε  το δυτικό αφήγημα εθελοτυφλώντας  στις επιτυχίες της τουρκικής διπλωματίας που παραδίδει μαθήματα…

Το τίμημα της στάσης μας που αφορά το Ουκρανικό ζήτημα το πληρώνουμε και θα το πληρώσουμε

στο μέλλον. Αντί η χώρα μας να καταδικάσει μεν την ρωσική εισβολή, αλλά να επιδιώξει με μία ενεργητική διπλωματία να παίξει έναν διαμεσολαβητικό ρόλο ανάμεσα σε δύο ομόδοξες χώρες, αυξάνοντας το διεθνές κύρος  της, επέλεξε να γίνει μέρος του προβλήματος. Πάγια η ελληνική διπλωματία δεν αντιλαμβάνεται ότι το να αποδέχεται το ρόλο του δεδομένου, δεν της έχει αποφέρει, ούτε  θα της αποφέρει στο  μέλλον, κανένα όφελος. Τα γεωπολιτικά συμφέροντα υπερτερούν του συναισθηματισμού και της ανταμοιβής της «καλής» συμπεριφοράς. Επί πλέον υπάρχει η διεθνής πρακτική «καλοπιάσματος» του δύσκολου συνομιλητή εις βάρος του δεδομένου, στην περίπτωση διμερών προβλημάτων.

Η αποδοχή σε επίπεδο ΝΑΤΟ της διπλής ονομασίας για τα στενά (καταπατώντας την συνθήκη του Μοντρέ) και ακόμη χειρότερα η κατάργηση ακόμα και της λέξης  Κύπρος από το ΝΑΤΟϊκό λεξιλόγιο, επειδή και  η απλή αναφορά σε αυτήν ενοχλεί την Άγκυρα, είναι το τελευταίο παράδειγμα. Η αντικατάσταση της ονομασίας Κύπρος από γεωγραφικές συντεταγμένες έγινε, χωρίς την παραμικρή αντίδραση εκ μέρους μας. Η σκέψη για βέτο, σ’ αυτές τις  ταπεινωτικές μετατροπές, δεν πέρασε ούτε ως σκέψη από το μυαλό της κυβέρνησης Μητσοτάκη, μη τυχόν και χαλάσουμε το «καλό» κλίμα και την εικόνα του δεδομένου… Η πολιτική της ΆγκυραςΠρέπει να καταλογισθεί ως διπλωματική επιτυχία της Τουρκίας η ανοχή που επιδεικνύει η Δύση, στη  διατήρηση γέφυρας με τη Μόσχα. Η Τουρκία κρατάει βέβαια ισορροπίες  αρνούμενη να αναγνωρίσει την εδαφική πραγματικότητα της Στρατιωτικής Επιχείρησης στην Ουκρανία, παρέχει επίσης στο καθεστώς του Κιέβου σημαντική στρατιωτική-τεχνική και ανθρωπιστική βοήθεια (συμπεριλαμβανομένων των παραδόσεων drones Bayraktar-TB2 και τεθωρακισμένων Kirpi μεταφορείς προσωπικού, χειριστές UAV, μαχητικά Grey Wolf, κ.λπ.). Ο επικεφαλής της τουρκικής εταιρείας παραγωγής UAV Baykar Makina, Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ (γαμπρός του Προέδρου Ρετζέπ Ερντογάν) ανακοίνωσε την πρόθεσή του να ιδρύσει μια κοινή επιχείρηση στην Ουκρανία, για την παραγωγή drones. Η ρωσική πλευρά πρότεινε στους Τούρκους να κάνουν παρόμοια συμφωνία και με τη Ρωσική Ομοσπονδία.

Στον Τούρκο Πρόεδρος Ρετζέπ Ερντογάν μπορούν να καταμαρτυρηθούν πολλά, πρέπει όμως  να του  αναγνωρίσουμε ότι είναι ένας ηγέτης, που εκμεταλλεύεται τη γεωπολιτική και οικονομική βαρύτητα της Τουρκίας, εργαλειοποιώντας τη για τα συμφέροντα της χώρας του. Διακρίνεται για την οξυδέρκεια και τον ιδιαίτερο πραγματισμό του. Η επιτυχία της Τουρκίας, όντας μέλος του ΝΑΤΟ, να διατηρήσει μια ανεξάρτητη σχέση με  τη Ρωσία, οφείλεται   στη  ρεαλιστική προσέγγιση του Ερντογάν. Στο πλαίσιο αυτό μη συμμετέχοντας  πλήρως στις αντιρωσικές κυρώσεις της συλλογικής Δύσης,  ανέπτυξε  αμοιβαία επωφελείς οικονομικές σχέσεις με τη Μόσχα, ιδιαίτερα στον τομέα της ενέργειας, των διαμετακομιστικών επικοινωνιών και του τουρισμού, ενώ παράλληλα εξελίσσεται  μία στρατιωτικο-τεχνική συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες.

Η Τουρκία, με τη διαμεσολαβητική της αποστολή, αυξάνει το διπλωματικό της  αποτύπωμα στην παγκόσμια πολιτική. Αυτό ενισχύει  επίσης τον Ερντογάν, στο  νέο ρόλο που θέλει να παίξει στις διεθνείς υποθέσεις. Η πολιτική του Τούρκου ηγέτη επιτρέπει ταυτόχρονα στην Άγκυρα να επιτύχει σημαντική επιτυχία στη στρατιωτική διπλωματία, ιδίως στη Λιβύη, τη Συρία και το Ναγκόρνο Καραμπάχ. :Αυτό  συμβάλλει στην ενίσχυση των περιφερειακών θέσεων της Τουρκίας στη Βόρεια Αφρική, στη Μέση Ανατολή και στο Νότιο Καύκασο. Επίσης  ενισχύει  τη δυνατότητα παρεμβάσεων  στη μετασοβιετική Κεντρική Ασία, λαμβάνοντας υπόψη τους τοπικούς πόρους και τους εθνοπολιτιστικούς δεσμούς.

Επιπρόσθετα, προβλέπεται η Τουρκία να γίνει «κόμβος αερίου», ενώ επί του παρόντος λαμβάνει εκπτώσεις στο ρωσικό αέριο, με τις  αναβαλλόμενες πληρωμές για φυσικό αέριο να είναι  ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αναφέρεται επίσης  σχεδιασμός για την  κατασκευή  ενός  δεύτερου σταθμού πυρηνικής ενέργειας στη Σινώπη παρόμοιος με τον πυρηνικό σταθμό Ακογιού στη Μερσίνα,

Η τήρηση ισορροπιών

Στην κατάσταση της παρατεταμένης ρωσο-ουκρανικής κρίσης, η Τουρκία δεν έχει λάβει επίσημα ξεκάθαρη θέση υπέρ των αντιμαχόμενων μερών, αλλά ενήργησε ως αποτελεσματικός μεσολαβητής, δεδομένης της σχέσης εμπιστοσύνης του Ερντογάν με τον Πούτιν και το Ζελένσκι. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι οι προσωπικές προτιμήσεις του Προέδρου Ρετζέπ Ερντογάν τείνουν περισσότερο προς τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, δεδομένης της μακράς περιόδου γνωριμίας και της κοινής συνεργασίας τους και ίσως ακόμη και λόγω  της ομοιότητας των χαρακτήρων τους. Ο πιο  σημαντικός όμως λόγος είναι, ο ρόλος της Ρωσίας στην οικονομική ανάπτυξη της σύγχρονης Τουρκίας.

Η Άγκυρα προσπαθώντας να κρατήσει ισορροπίες  δεν επέτρεψε την μετατροπή της περιοχής της Μαύρης Θάλασσας σε θέατρο στρατιωτικών επιχειρήσεων με τη συμμετοχή πρόσθετων ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων, καθώς, ακολουθώντας τις διατάξεις της Σύμβασης του Μοντρέ, δεν ανοίγει τα στενά του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων για την είσοδο στρατιωτικών σκαφών τρίτων χωρών. στη Μαύρη Θάλασσα. Παράλληλα, διευκολύνοντας τη διαμετακόμιση εμπορευμάτων που υπόκεινται σε κυρώσεις, επιτυγχάνει σε αντάλλαγμα την ανοχή της Ρωσίας, στην προσπάθειά της  να προωθήσει τα συμφέροντά της στις περιοχές της ιστορικής παρουσίας και επιρροής του ρωσικού κράτους, (π.χ. Νότιος Καύκασος ​​και Κεντρική Ασία), από πιο σκληρή θέση. Η Άγκυρα έχει δημιουργήσει τον Οργανισμό Τουρκικών Κρατών (OTS) και εκμεταλλεύεται όλο και περισσότερο την κρίση για να επαναπροσανατολίσει τη διέλευση των ενεργειακών πόρων των τουρκογενών χωρών στην ευρωπαϊκή αγορά μέσω Τουρκίας, παρακάμπτοντας τη Ρωσία. Στο θέμα αυτό, το Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν είναι ιδιαίτερα ενεργά. Η στάση του Τουρκμενιστάν αλλάζει επίσης από αυστηρή ουδετερότητα, ιστορικά και μεθοδολογικά σε εκείνη ενός ενδιαφερόμενου παρατηρητή στο OTS.

Οι προσπάθειες διαμεσολάβησης της Άγκυρας είχαν τα εξής απτά επιτεύγματα:

α) Στις αρχές του πολέμου οργάνωσε  πολυεπίπεδες συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη των δύο εμπολέμων, στις οποίες συμμετείχαν διάφορες υπηρεσίες (υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας, ξένες υπηρεσίες πληροφοριών).

β) Πραγματοποίησε αρκετές επιτυχημένες ανταλλαγές κρατουμένων.

γ) Επέτυχε  τη  συμφωνία εξαγωγής σιτηρών.

δ) Έχουν συζητηθεί άλλες πιθανές συμφωνίες (π.χ. για την εξαγωγή ρωσικών αγροτοβιομηχανικών προϊόντων).

Ελληνοτουρκικές σχέσεις

Η Τουρκία έχει μακρά παράδοση ευέλικτης και πραγματιστικής διπλωματίας. Τελώντας σε εθνικιστικό παροξυσμό, έχει πλέον στρατικοποιήσει πλήρως την εξωτερική της πολιτική και δεν υπάρχει πρόθεση εγκατάλειψης του καθαρά επεκτατικού της δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας» που έχει ως στόχο τον εναέριο, θαλάσσιο, υποθαλάσσιο, και σε δεύτερο χρόνο τον  εδαφικό έλεγχο περιοχών του Αν. Αιγαίου.

Ο Ερντογάν θα επιδιώξει λύσεις στα θέματα του Αιγαίου και της Κύπρου, εκμεταλλευόμενος και τις διαθέσεις υποχώρησης της Αθήνας, θέτοντας το δίλημμα στην Αθήνα:«Ή υποχωρείς  στις διεκδικήσεις μου,  για «λύση» στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ή «θάρθω μια νύχτα ξαφνικά».

Το ελληνικό πολιτικό προσωπικό θα πρέπει να αποβάλλει το φοβικό σύνδρομο, το οποίο αυξάνει την τουρκική βουλιμία. Ο Ερντογάν γνωρίζει καλά τις στρατιωτικές δυνατότητες της χώρας μας και το κόστος που θα «πληρώσει» σε μία ενδεχόμενη πολεμική σύγκρουση. Αν του διαμηνυθεί κατηγορηματικά ότι οποιαδήποτε θερμό επεισόδιο θα οδηγήσει σε ολοκληρωτικό πόλεμο ανάμεσα στις δύο χώρες, θα αρκεσθεί στις απειλές γιατί ως πραγματιστής θα αντιληφθεί τις συνέπειες, ανάμεσα στις οποίες ο μεγαλύτερος φόβος του είναι ο κίνδυνος ανατροπής του

Η Άγκυρα  εκμεταλλευόμενη την διαχρονική πολιτική κατευνασμού της Αθήνας (η καταγραφή της θα ήταν χρήσιμη στους φοιτητές Διεθνών Σπουδών), έχει επιτύχει ουκ ολίγα, την χρονική περίοδο μετά την Μεταπολίτευση. Να  απαριθμήσουμε ορισμένα από όσα έχει διεκδικήσει, βάζοντας υποθήκη για το μέλλον, ή έχει επιτύχει:

1. Την ένοπλη διεκδίκηση μεγάλου μέρους  της ΑΟΖ γύρω από τη  Μεγαλόνησο.

2. Την μονομερή ανακήρυξη της «ΤΔΒΚ», και τον πλήρη έλεγχο και  εκτουρκισμό των Κατεχομένων.

3 Την  διεκδίκηση ίσου μεριδίου από τον πλούτο του Αιγαίου και της Ν,Α. Μεσογείου.

4. Με τη «θεωρία των γκρίζων ζωνών» μετά την κρίση των Ιμίων (1996),  η αμφισβήτηση για πρώτη φορά επεκτάθηκε και σε εθνικό έδαφος, δηλ. σε μικρά ελληνικά νησιά  και βραχονησίδες,. Εδώ να προσθέσουμε και την  πρόσφατη αμφισβήτηση ακόμη και των μεγαλύτερων νησιών του Αν. Αιγαίου μέσω της σύνδεσης, της δήθεν υποχρέωσης για αποστρατικοποίηση των συγκεκριμένων νησιών, με την αμφισβήτηση της ελληνικής επ’αυτών κυριαρχίας.

5. Την  άρνηση οποιουδήποτε δικαιώματος θαλασσίων ζωνών γύρω από τα νησιά μας (12 νμ, ΑΟΖ κλπ)

6.Την  εκτεταμένη παράνομη αλιεία, χωρίς δική μας αντίδραση ακόμη κι εντός των χωρικών υδάτων μας. Αυτό δημιουργεί ήδη de facto μια τουρκική ΑΟΖ στο Αιγαίο.

7. Την εργαλειοποίηση της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη και προσπάθειες πρόκλησης μειονοτικού ζητήματος σε Ρόδο και Κω.

Όλη αυτήν την χρονική περίοδο εμείς αυτό που  «πετύχαμε» είναι να το κάνουμε υποχωρήσεις, που μάλιστα «ανανεώνονται»  σύμφωνα με τις τελευταίες πρωθυπουργικές δηλώσεις. Αντί το πολιτικό σύστημα να αναλώνεται σε ταπεινωτικές λύσεις, θα πρέπει να  επικεντρωθεί στην αύξηση της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας μας. Όσον αφορά το τεχνητά καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ας αποτελέσει το έναυσμα να απαιτήσουμε από την γείτονα,  την απόσυρση των τουρκικών δυνάμεων από τη Κύπρο, την ακύρωση του «casus belli» και την  εγκατάλειψη του επεκτατικού δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας». Αυτά θα πρέπει να αιτηθούν ως προαπαιτούμενα για την έναρξη των συζητήσεων. Μάλλον είμασθε αιθεροβάμονες…

The post «Ο Ερντογάν  διδάσκει διπλωματία στην Αθήνα»- Γιώργος Βενέτης appeared first on Militaire.gr.