Αγαμέμνων Σταυρόπουλος: Η φορολογική αρχή ως φόβητρο

Θα πρέπει οι φορολογούμενοι και οι επιχειρήσεις να φοβούνται την φορολογική αρχή; Η απάντηση είναι προφανώς θετική, με την έννοια ότι πρέπει να φοβούνται να φοροδιαφύγουν. Η ελληνική φορολογική αρχή έχει καταφέρει κάτι μοναδικό: την φοβούνται περισσότερο οι συνεπείς παρά οι παραβατικοί.

Αυτό συνέβαινε ανέκαθεν. Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο π.χ. να διαπιστώνεται ένα λάθος, αλλά αυτό να μην διορθώνεται από τον φόβο μήπως η διόρθωση προκαλέσει έλεγχο. Και ο φόβος του ελέγχου δεν προέρχεται λόγω ύπαρξης ατασθαλιών, αλλά από το άγχος ότι ο έλεγχος θα σταθεί σε τυπικότητες και ότι θα φανταστεί

φοροδιαφυγή ακόμα και εκεί που δεν υπάρχει.

Διαβάστε περισσότερα στο Business Voice Weekly

Όλοι οι λογιστές έχουμε να διηγηθούμε ιστορίες από αυθαιρεσίες φορολογικού ελέγχου. Ένας έλεγχος δεν αναγνώρισε τόκους τραπεζικού αλληλόχρεου λογαριασμού, γιατί σύμφωνα με τον ελεγκτή ήταν κερδοφόρα επιχείρηση και δεν είχε ανάγκη το δάνειο. Την ερώτηση «από που και ως που η κερδοφορία διασφαλίζει την ταμειακή ρευστότητα όποτε η επιχείρηση την έχει ανάγκη» ο έλεγχος δεν ένιωσε την υποχρέωση να την απαντήσει ποτέ.

Πιθανόν να μην την κατάλαβε καν. Υπάρχουν κι άλλες, όπως η περίπτωση του ποδοσφαιριστή με συμβόλαιο εκατομμυρίων που έβαλε ως συνδικαιούχο στους τραπεζικούς του λογαριασμούς την σύντροφό του και ο έλεγχος θεώρησε το 50% των λογαριασμών ως αδήλωτο εισόδημα της συντρόφου. Ή όταν ένας επιχειρηματίας έκανε κατάθεση το ταμείο της ημέρας σε λογαριασμό της συζύγου του και ο έλεγχος θεώρησε την κατάθεση ως αδήλωτο εισόδημα της συζύγου. Οι συνεπείς φορολογούμενοι λοιπόν ήθελαν ανέκαθεν να αποφεύγουν τον έλεγχο και μάλιστα ένας λόγος να είναι ειλικρινείς ήταν ακριβώς αυτός.

Διαβάστε περισσότερα στο Business Voice Weekly

Τώρα όμως με τα τεκμαιρόμενα κέρδη στις ατομικές επιχειρήσεις, η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε σε υπερβολικό βαθμό. Η ίδια η φορολογική αρχή διατυμπάνισε σε όλους τους τόνους ότι αδυνατεί να πιάσει την φοροδιαφυγή, οπότε ο φόρος του τεκμαιρόμενου εισοδήματος είναι μια πολύ φθηνή ασυλία για τον πραγματικό φοροφυγά. Από την άλλη είναι πολύ ακριβός και άδικος για τον ειλικρινή φορολογούμενο. Το επιχείρημα ότι μπορεί να τον αρνηθεί, αποδεχόμενος τον έλεγχο, είναι ψευδές, γιατί:

Η επιστροφή του φόρου ακόμα και αν δικαιωθεί θα αργήσει πολύΗ ίδια η διαδικασία του πενταετούς ελέγχου και των εξηγήσεων που πρέπει να δοθούν είναι από μόνη της πολύ ακριβή και σε χρήμα αλλά και σε κόστος ευκαιρίαςΤο «καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται» δεν ισχύει για το ελληνικό φορολογικό περιβάλλον, όπου οι κεραυνοί εν αιθρία είναι μάλλον ο κανόνας παρά η εξαίρεση.