Σάββας Αργυρού και Ανδρέας Νικολάου κατέθεσαν ενώπιον του Δικαστηρίου για το Μαρί

Με την άνευ όρκου δήλωση του πρώην Βοηθού Αρχηγού του ΓΕΕΦ Σάββα Αργυρού και την ένορκο δήλωση του τελούντα σε διαθεσιμότητα Διευθυντή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Ανδρέα Νικολάου, ενώπιον του Μόνιμου Κακουργιοδικείου στη Λάρνακα, συνεχίστηκε η ακροαματική διαδικασία για τη φονική έκρηξη που σημειώθηκε στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί στις 11 Ιουλίου 2011.

Στη άνευ όρκου δήλωσή του, την οποία ανέγνωσε ενώπιον του Δικαστηρίου από τη θέση που

καθόταν και όχι από το εδώλιο του κατηγορουμένου, ο κ. Αργυρού ανέφερε ότι τον Απρίλη του 2006 διορίστηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, επί Προεδρίας Τάσσου Παπαδόπουλου ως Υπαρχηγός της ΕΦ, και πρόσθεσε πως «παρά τον βαθμό που έφερα και παρά τη θέση μου στην ιεραρχία της ΕΦ δεν είχα καμία ειδικότητα σε σχέση με εκρηκτικά και πυρομαχικά γιατί δεν έτυχα ποτέ καμίας εκπαίδευσης ή ειδίκευσης για το θέμα».

Εξήγησε ότι η πρώτη άμεση υπηρεσιακή εμπλοκή του με το φορτίο του πλοίου ήταν η παρουσία του στη σύσκεψη που έγινε στο ΓΕΕΦ υπό τον ΥΠΑΜ στις 12/2/2009, στην οποία κλήθηκε ως Υπαρχηγός της ΕΦ, αφού ο Αρχηγός Μπισμπίκας απουσίαζε από τις 7 – 15/2/2009 στο εξωτερικό. “Μέχρι αυτή την ημέρα εγώ δεν είχα κληθεί ποτέ σε άλλη σύσκεψη, ούτε και περιήλθε σε γνώση μου πρακτικό άλλης σύσκεψης που τυχόν προηγήθηκε, αλλά ούτε και μου κοινοποιήθηκε κάποια αλληλογραφία ή άλλο έγγραφο που αφορούσε το θέμα», είπε.

Στο πρακτικό της σύσκεψης, πρόσθεσε, λέχθηκε πως “μετά από σειρά διεργασιών και συνεννοήσεων σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο, η Κυπριακή Κυβέρνηση έλαβε την πολιτική απόφαση εκφόρτωσης και φύλαξης του υλικού, σε κατάλληλους χώρους εντός της Ναυτικής Βάσης «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί στις 13.2.2009. Υπήρχε δηλαδή όπως αντιλήφθηκα προειλημμένη πολιτική απόφαση στις 13.2.2009 το υλικό να εκφορτωθεί από το πλοίο και να μεταφερθεί και φυλαχθεί στη Ναυτική Βάση της ΕΦ».Πρόσθεσε πως τελικά «το φορτίο κατασχέθηκε από το tελωνείο και παραδόθηκε με εντολή του Γενικού Εισαγγελέα στον Συνταγματάρχη Γιώργο Γεωργιάδη για φύλαξη από το ΥΠΑΜ. Το φορτίο δεν ήταν και δεν κατέστη ποτέ περιουσία της ΕΦ».

Η επόμενη εμπλοκή του με το θέμα του φορτίου, σύμφωνα με τον κ. Αργυρού, «ήταν όταν μετά από σύσκεψη που έγινε στο ΥΠΑΜ στις 7/2/2011 απεφασίσθη να σταλούν δείγματα της πυρίτιδας στην Ελλάδα για έλεγχο της σταθερότητας της πυρίτιδας και στα πλαίσια υλοποίησης της απόφασης «εκτελώντας διαταγές υπέγραψα υπηρεσιακά διάφορα έγγραφα εσωτερικής αλληλογραφίας, όπως και έγγραφα προς το ΥΠΑΜ που ήταν αναγκαία για τον σκοπό αυτό”. Αναφερόμενος στο διογκωμένο εμπορευματοκιβώτιο είπε ότι «στις 5/7/2011 σε πρωινή σύσκεψη στο γραφείο του Αρχηγού αναφέρθηκε το θέμα και αποφασίστηκε να διατεθεί στην ΝΒΕΦ ένα υδροφόρο όχημα για κατάβρεξη των εμπορευματοκιβωτίων”.

Για την ημέρα της έκρηξης των εμπορευματοκιβωτίων, ο κ. Αργυρού είπε πως γύρω στις 04.45΄ της 11ης Ιουλίου 2011 πήρε τηλεφώνημα ότι εκδηλώθηκε πυρκαγιά στο εμπορευματοκιβώτιο που είχε διογκωθεί στη ΝΒΕΦ στο Μαρί και απάντησε ότι θα μετέβαινε στο ΓΕΕΦ. Στη συνέχεια δέχθηκε τηλεφώνημα από τον Αρχηγό ΓΕΕΦ ο οποίος τον πληροφόρησε ότι η φωτιά στο εμπορευματοκιβώτιο είχε πάρει διαστάσεις, του ζήτησε τη γνώμη του εάν έπρεπε να ζητηθούν ελικόπτερα για κατάσβεση της φωτιάς και του απάντησε πως αν ο ίδιος που γνωρίζει την κατάσταση κρίνει ότι χρειάζεται να τα ζητήσει. “Τα ελικόπτερα όπως μου είπε τα είχε ζητήσει ο Διοικητής Ναυτικού Α. Ιωαννίδης. Δεν μου ανέθεσε κάτι ο Αρχηγός, παρά μόνο μου είπε ότι ο ίδιος θα πήγαινε στην ΝΒΕΦ και μου είπε εγώ να πάω στο ΓΕΕΦ», πρόσθεσε ο κ. Αργυρού.

Δήλωση Ανδρέα Νικολάου

Εξάλλου ο Ανδρέας Νικολάου στην ένορκη δήλωσή του ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι «σύμφωνα με τις πρόνοιες του Περί Αστυνομίας Νόμου, άρθρο 15(3) το ιεραρχικά αρχαιότερο μέλος της Υπηρεσίας στο μέρος της πυρκαγιάς, κατονομάζεται από το Νόμο, Ανώτερος Αξιωματικός Πυροσβεστικής και έχει την αποκλειστική ευθύνη όλων των ενεργειών που προβλέπονται από το εν λόγω άρθρο. Καταβάλλει δε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να φέρει εις πέρας την αποστολή που έχει να αντιμετωπίσει, εφαρμόζοντας τις ενδεδειγμένες επιχειρησιακές μεθόδους, με γνώμονα πάντοτε την ασφάλεια του προσωπικού. Επίσης ο ίδιος καλεί σε βοήθεια μόλις αντιληφθεί ότι το απαιτούν οι συνθήκες του επεισοδίου προς διευκόλυνση του έργου του και όχι εις υποκατάσταση της ευθύνης του».

Πρόσθεσε πως με έκπληξη του παρατήρησε ότι κατεβλήθη προσπάθεια κατά τη διάρκεια της διαδικασίας “να θεμελιωθεί ενώπιον του Δικαστηρίου ότι ανώτερα κατά βαθμό στελέχη της Υπηρεσίας από τον Υπεύθυνο ενός επεισοδίου, δικαιούνται ή οφείλουν να επέμβουν στο έργο του όταν διαχειρίζεται ένα συγκεκριμένο επεισόδιο πυρκαγιάς. Τούτο είναι τελείως αβάσιμο και παράνομο διότι παραβιάζει τις ρητές εκείνες διατάξεις που επιβάλλουν την απαγόρευση εξωτερικών παρεμβάσεων από όπου και αν αυτές προέρχονται, δηλαδή παρεμβάσεων από πρόσωπο που βρίσκεται εκτός του επεισοδίου στο έργο της κατάσβεσης πυρκαγιών”, ανέφερε.

Στη γραπτή του ένορκο δήλωση ο κ. Νικολάου είπε ακόμα ότι η Πυροσβεστική Υπηρεσία και ο ίδιος προσωπικά ουδεμία ανάμειξη είχαν στη διαδικασία μεταφοράς και επιλογής του χώρου εγκατάστασης των εμπορευματοκιβωτίων στη Ναυτική Βάση στο Μαρί και πρόσθεσε πως από την εγκατάσταση τους στη Βάση το 2009 μέχρι τις 6/7/2011 «η Πυροσβεστική Υπηρεσία δεν κλήθηκε ποτέ για απόψεις ή να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε σύσκεψη σχετικά με τα εμπορευματοκιβώτια ούτε και είχαμε οποιασδήποτε μορφής ενημέρωση».

Ο κ. Νικολάου ανέφερε επίσης ότι η ανάμειξη της Π.Υ ήταν στις 5/7/2011 όταν κλήθηκε από τον Γ.Δ. του ΥΠΑΜ να στείλει αξιωματικό στις 6/7/2011 να παρευρεθεί σε σύσκεψη στη ναυτική βάση μαζί με άλλους και αφού κάνουν αυτοψία, να εκφέρουν απόψεις για το τι προκάλεσε τη διόγκωση ενός εμπορευματοκιβωτίου και να εισηγηθούν μέτρα για προστασία των υπολοίπων.

Πρόσθεσε ότι εισηγήθηκε τον Βοηθός Διευθυντής Π.Υ Χαράλαμπο Χαραλάμπους, ο οποίος για τη σύσκεψη μετέφερε στον κ. Νικολάου πως «ο Συνταγματάρχης Γεωργιάδης κατά την επιθεώρηση είπε ότι το διογκωμένο εμπορευματοκιβώτιο περιέχει πυρίτιδα, ότι όλα τα εμπορευματοκιβώτια μαζί ήταν 98, τα 18 περιείχαν αδρανή υλικά ενώ τα άλλα είχαν πυρίτιδα η οποία αναφλέγεται αλλά δεν εκρήγνυται. Στη σύσκεψη ο Συνταγματάρχης Γεωργιάδης εισηγήθηκε τη λήψη άμεσων και προσωρινών μέτρων μέχρι να καταστραφεί η πυρίτιδα».

Πρόσθεσε πως “ο Συνταγματάρχης Γεωργιάδης διαβεβαίωνε πως η πυρίτιδα αναφλέγεται αλλά δεν εκρήγνυται. Η Π. Υ δεν έχει εμπειρογνώμονες για τα εκρηκτικά και δεν μπορούσε να αναγνωρίσει το βαθμό επικινδυνότητας του φορτίου, αφού τα εμπορευματοκιβώτια δεν έφεραν εξωτερικά την προβλεπόμενη σήμανση», ανέφερε ο κ. Νικολάου, προσθέτοντας πως «οι μόνοι που μπορούσαν να αξιολογήσουν με εμπειρογνωμοσύνη την ασφάλεια, το μέγεθος του κινδύνου ή/και του κινδύνου έκρηξης ήταν οι στρατιωτικοί που ήταν καθ’ ύλην αρμόδιοι και δεν μας μετέφεραν ότι υπήρχε κίνδυνος έκρηξης των εμπορευματοκιβωτίων. Αντίθετα μας διαβεβαίωναν ότι δεν υπάρχει τέτοιος κίνδυνος».

Ο Ανδρέας Νικολάου είπε ακόμα ότι στις 8/7/2011 αναχώρησε για διακοπές στο εξωτερικό και πως τη Δευτέρα 11/7/2011 γύρω στις 06.30 του τηλεφώνησε ο Βοηθός Αρχηγός Επιχειρήσεων Ανδρέας Κρόκος και τον ρώτησε αν ήξερε για την τύχη των μελών της ομάδας της ΕΜΑΚ που ανταποκρίθηκε στη Ναυτική Βάση στο Μαρί, για να μάθει στη συνέχεια ότι έγινε έκρηξη. Αμέσως επικοινώνησε με τον κ. Χαραλάμπους που τον ενημέρωσε ότι «επικρατούσε μια χαώδης κατάσταση» και ακολούθως διέκοψε την άδεια του και επέστρεψε στην Κύπρο το απόγευμα της 11ης Ιουλίου 2011.