Ο «Δράκουλας» της Ελλάδας!

Κριτική της ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ

Δίκαιος, αλλά αυταρχικός μονάρχης. Γενναίος, αλλά οργισμένος πολεμιστής. Ευφυής, αλλά αιμοδιψής ηγέτης. Από το «γοτθικό μυθιστόρημα» του Μπραμ Στόκερ, το κινηματογραφικό «Νοσφεράτου», που παρουσιάζει έναν τρομακτικό στην όψη, αλλά ρομαντικό βρικόλακα , μέχρι τον νυκτόβιο Δον Ζουάν στην ταινία «Βρυκόλακας των Καρπαθίων», όπου ο Κρίστοφερ Λι δίνει μια σαδιστική διάσταση στον ήρωα, η μορφή του Βλαντ Τσέπες, του επονομαζόμενου και «Δράκουλα», έχει εμπνεύσει στρατιές συγγραφέων και δημιουργών σε όλο τον κόσμο.

Η Αλμπέρτα Τσοπανάκη θα λέγαμε ότι επιχειρεί

κάτι περισσότερο από ένα «πείραμα» , όπως η ίδια χαρακτηρίζει τη λογοτεχνική της προσέγγιση, βασισμένη στο μύθο του Μπραμ Στόκερ. Με το έργο «Δράκουλας» προσπαθεί να καταγράψει τις δικές της συναισθηματικές φορτίσεις που δημιουργούνται μέσα από το μυθιστόρημα του Στόκερ.

Ο Μπραμ Στόκερ έμεινε στην ιστορία για την πρώτη λογοτεχνική απόδοση του θρύλου του Βλαντ. Το κλασσικό πλέον δημιούργημά του, «Dracula» που δημοσιεύτηκε το 1897 και σημάδεψε τη λογοτεχνική του πορεία, αν και αποτυχημένο ως προς την ιστορική του αξιοπιστία, εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο, χάρη στη συγγραφική ικανότητα του Στόκερ και τη σκοτεινή του φαντασία…

Ο «Δράκουλας» φέτος ανεβαίνει στον υπόγειο χώρο του θεάτρου Παραμυθίας. Με τείχους φθαρμένους, που παραπέμπουν σε μηχανοστάσιο και με μοναδικό σκηνικό ένα βίντεο, το οποίο παρουσιάζει μαγεμένα και παράλληλα σκοτεινά τοπία, οι ηθοποιοί κυλιούνται στο έδαφος ή περιφέρονται στο χώρο σε ένδειξη παράνοιας, στοιχεία που προσδίδουν τραγικότητα στους ήρωες.

Η κ. Τσοπανάκη, με τη σύγχρονη ματιά της, πλάθει την ιστορία του Δράκουλα βασισμένη σε μια ερωτική αλληλογραφία. Η αξιόλογη συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός του έργου, φοράει στον ήρωά της το μανδύα του τραγικού και ρομαντικού. Κατά αυτόν τον τρόπο ο ήρωας στο έργο φαίνεται να παλεύει με τον εαυτό του, να τρελαίνεται μέσα στον πύργο του, με μόνη διέξοδο τον έρωτα. Η σκηνοθέτης εμποτίζει στον κεντρικό της ήρωα το στοιχείο της ευγένειας, της μυστικότητας, του ερωτισμού και ταυτόχρονα της τρέλας, της απελπισίας και του εγκλεισμού στον, βαθειά αντιφατικό, ψυχικό κόσμο του.

Μοναδικός στο ρόλο του Δράκουλα ο ρουμανικής καταγωγής Φλάβιος Νεάγκου, ο οποίος ερμηνεύει στα ρουμανικά και στα ελληνικά με την ίδια ακριβώς δυναμική. Ακόμα και οι σπασμωδικές κινήσεις που κάνει με τα χέρια του, έχουν λειτουργικό χαρακτήρα. Ο κ. Νεάγκου δείχνει να έχει μελετήσει με μεγάλη ακρίβεια τον ήρωα και έτσι καταφέρνει να αποδώσει με καθαρότητα έναν «Δράκουλα» που ακροβατεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και τον μικρόκοσμό του, στη ζωή και στο θάνατο, στον έρωτα και στη μοναξιά, στη λογική και στην παραφροσύνη.

Η κ. Τσοπανάκη, στο ρόλο της ερωτευμένης με τον Δράκουλα Κόμισσας εμφανίζεται με λιτότητα και καθαρότητα στο λόγο και την κίνησή της. Βέβαια, μια μεγαλύτερη ζωντάνια στην έκφραση θα πρόσδιδε αυτό το κάτι που χρειάζεται για να απογειωθεί η ερωτευμένη και συναισθηματικά ευεπίφορη ηρωίδα.

Οι πιστές ακόλουθοι του Δράκουλα, Λουίζα Καλλία και Βιλελμίνη Ανδριώτη, με την τελευταία να έχει επιμεληθεί και την κίνηση, εμφανίζονται ως έρπουσες μικροφύσεις και σκοτεινές υπάρξεις, ως αντανακλάσεις του ίδιου του Δράκουλα. Θα λέγαμε πως είναι τα σκοτεινά πλάσματα που ξεπηδούν από μέσα του και υποτάσσονται στην κυριαρχία του.

Η Αγγελική Μιχαλοπούλου και ο Κωνσταντίνος Παππάς, ερμηνεύουν με ακρίβεια το ερωτευμένο ζεύγος, Μίλβια και Τζόναθαν Χάρκερ, οι οποίοι τυλίγονται στα δίχτυα του Κόμη και των ακολούθων του.

Οι φωτιστικοί σχεδιασμοί του Τάκη Μελίδη σε συνδυασμό με το σύννεφο καπνού που εκτοξεύεται για να ενισχύσει το μυστηριακό στοιχείο του περιβάλλοντος, η μουσική επιμέλεια του Χρύσανθου Γουλιώτη και τα κοστούμια της παράστασης συνθέτουν το σκοτεινό κάδρο της πράξεως.

Για την ιστορία…

Την ταραγμένη περίοδο του 15ου αιώνα ο Βλαντ Τσέπες κατόρθωσε αυτό που δεν είχαν καταφέρει μέχρι τότε οι Βαλκάνιοι πολέμαρχοι∙ να αναχαιτίσει την οθωμανική επέκταση. Ο Βλαντ υπήρξε ηγεμόνας της Βλαχίας, γιος του Βλαντ Ναρκούλ. Αντιτάχθηκε στην πολιτική υπεροχή των Βογιάρων και υποστήριξε τους εμπόρους και τους μικροϊδιοκτήτες γης, μερικοί από τους οποίους ανήλθαν σε ευγενείς. Έμεινε στην ιστορία για τη βάναυση μέθοδο που χρησιμοποιούσε εναντίον των αντιπάλων του, αλλά και όσων παρέβαιναν τους νόμους του, τη μέθοδο του ανασκολοπισμού (παλουκώματος). Εξού και ο χαρακτηρισμός ανασκολοπιστής (στα ρουμανικά Τσέπες). Κάποιοι ειδήμονες μιλούν για έναν πραγματικά άκαρδο ηγέτη, ο οποίος άφηνε τα σώματα των αντιπάλων του να αργοπεθαίνουν πάνω σε πασσάλους και ο ίδιος γευμάτιζε με περίσσια άνεση από πάνω τους, δείχνοντας φανερά την υπεροχή του. Σε αυτό το γεγονός στηρίχτηκαν οι δοξασίες που ήθελαν τον Βλαντ να τρέφεται με αίμα για να κερδίσει την αθανασία. Οι Οθωμανοί είχαν αποδείξει πολλάκις ότι ήταν οι καλύτεροι πολεμιστές στο γνωστό τότε κόσμο… αλλά αντίπαλο σαν τον Βλαντ δεν είχαν συναντήσει ξανά. Ο Οθωμανικός στρατός ενώ ήταν αποφασισμένος να εξολοθρεύσει τον Βλαντ, βαδίζοντας προς το σπίτι του, ήρθε αντιμέτωπος με ένα δάσος από παλουκωμένα κορμιά. Ο Σουλτάνος διέταξε υποχώρηση και ο θρύλος του ενσαρκωμένου τρόμου, Βλαντ Τσέπες, απλώθηκε σε όλη την Ευρώπη και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ακόμα και όταν ο Βλαντ πέθανε το 1476 ο Σουλτάνος δεν το πίστεψε. Ζήτησε το κεφάλι του ως απόδειξη των αναπάντεχων νέων. Με το θάνατο του Βλαντ Τσέπες αρχίζει και η γέννηση ενός θρύλου. Η γέννηση του μυθικού βαμπίρ Κόμη Δράκουλα και ένας “δεύτερος θάνατος” για τον πολεμοχαρή, σκληρό και αδυσώπητο ηγέτη της Ρουμανίας.

Πίσω από τη «φολκλορική» παράδοση που έχει στηθεί για τον Βλαντ Τσέπες, ο λαός της Ρουμανίας ισχυρίζεται ότι κρύβεται ένα ευφυές και παράλληλα δραματικό πρόσωπο, που η ίδια του η φύση το καταδίκασε να τιμωρείται για πάντα, ζώντας μέσα από ταινίες ή δημιουργήματα που κηλιδώνουν το όνομά του. Ο Βλαντ έχει γραφτεί στην ιστορία της Ρουμανίας με χρυσά γράμματα, καθώς θεωρείται εθνικός ήρωας. Σημειωτέον, οι Ρουμάνοι δεν τον αποκάλεσαν ποτέ Δράκουλα, που σημαίνει γιος του Δράκου, από το έμβλημα του δράκου που έφερε ή γιος του Διαβόλου, αλλά μέχρι σήμερα τον αποκαλούν Τσέπες (ανασκολοπιστή).

Το έργο της κ. Τσοπανάκη αποτελεί ουσιαστικά ένα ψυχογράφημα, μια ενδοσκόπηση στον κόσμο ενός Δράκουλα, ενός όντου που προσπαθεί να κερδίσει την αθανασία και συγκρούεται με την ανθρώπινη φύση του. Κάποιοι θεατές ίσως ενοχληθούν από το θέαμα του σκοτεινού τοπίου, ωστόσο σε μια βαθύτερη ανάλυση μπορούν να κατανοήσουν τη σκηνοθετική προσέγγιση και τη ψυχο-κοινωνική πραγματικότητα που κρύβεται πίσω από την παρουσίαση του «Δράκουλα», αφού στη θέση του κεντρικού ήρωα θα μπορούσε να βρίσκεται ο Έλληνας που βασανίζεται από το Μνημόνιο και την οικονομική κρίση.

Ο κεντρικός ήρωας της κ. Αλμπέρτας πονάει, αυτοκαταστρέφεται και στο τέλος δεν καταφέρνει να βρει λύτρωση. Αντί για βαμπίρ που τρέφεται από το αίμα των θυμάτων του, γίνεται ο ίδιος βαμπίρ του εαυτού του, που τρέφεται από τις δικές του σάρκες, από το δικό του αίμα. Οι πραγματικοί Δράκουλες, ζουν στην ελληνική κοινωνία και συμπεριφέρονται εντελώς διαφορετικά από τον ήρωα της κ. Τσοπανάκη. Είναι οι καλοθελητές, που ρουφούν «λαίμαργα» το αίμα των απόρων και αδυνάτων. Είναι οι άνθρωποι στο κοινωνικό περιβάλλον, που κατασπαράσσουν τις σάρκες των άλλων. Πολιτικοί, μεγαλοεπιχειρηματίες, «ιεροκήρυκες» του συνθήματος «ο θάνατός σου η ζωή μου», οι οποίοι επιβιώνουν και δρουν ανενόχλητοι. Αν ζούσε ο Βλαντ στη σύγχρονη Ελλάδα πολλούς θα είχε τιμωρήσει με τη μέθοδο του ανασκολοπισμού!

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί:
Αλμπέρτα Τσοπανάκη
Φλάβιος Νεάγκου
Κωνσταντίνος Παππάς
Αγγελική Μιχαλοπούλου
Λουίζα Καλλία
Βιλελμίνη Ανδριώτη
Κινηματογράφηση- videoart- φωτιστικοί σχεδιασμοί: Τάκης Μελίδης
Επιμέλεια κίνησης: Βιλελμίνη Ανδριώτη
Μουσική επιμέλεια: Χρύσανθος Γουλιώτης
Απόδοση σε θεατρικό έργο- σκηνοθεσία: Αλμπέρτα Τσοπανάκη

Παραστάσεις κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 20:00μ.μ.
Τιμή εισιτηρίων: 10 ευρώ, Φοιτητικό, συνταξιούχοι, άνεργοι: 5 ευρώ, Σύλλογοι-σωματεία:
7 ευρώ
Διάρκεια: 1 ώρα και 30′.
Τηλέφωνο για κρατήσεις θέσεων (12:00-20:00μ.μ.): 6939498289

Θέατρο ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ
Οδός ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ 27 &ΜΥΚΑΛΗΣ (Κεραμεικός-Γκάζι-Αθήνα)
Μετρό, στάση “ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ”