Οριοθέτηση της ελληνικής ΑΟΖ μέσω ΕΕ

Γράφει ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΠΟΥΤΣΗΣ

Μεγαλύτερη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην αξιοποίηση των ενεργειακών αποθεμάτων της Ανατολικής Μεσογείου προωθεί ο Α. Σαμαράς. Στην κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσε με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Ν. Αναστασιάδη στο Μέγαρο Μαξίμου τόνισε την ανάγκη για «κοινή ευρωπαϊκή πολιτική στο θέμα της εκμετάλλευσης της ΑΟΖ

της Ελλάδας και της Κύπρου και την προώθηση του συγκεκριμένου θέματος στους εταίρους μας, αφού τα ενεργειακά αποθέματα των δύο χωρών είναι και ενεργειακά αποθέματα της Ευρώπης».
Ο Αντώνης Σαμαράς ανέφερε με έμφαση ότι «συζητήσαμε για την ΑΟΖ της Κύπρου. Τον τελευταίο μήνα υπογράφηκαν μεγάλες συμφωνίες με εταιρείες, κάτι που αντικατοπτρίζει τις ευκαιρίες που διανοίγονται. Φυσικά, η εκμετάλλευση της ΑΟΖ είναι απαράγραπτο δικαίωμα της Κύπρου».
Μετά την επίσκεψή του στην Τουρκία, ο πρωθυπουργός επιχειρεί να αναδείξει την ευρωπαϊκή διάσταση στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών και την αξιοποίηση του υποθαλάσσιου ορυκτού πλούτου, που πιθανότατα να κρύβεται στον βυθό της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. «Το ελληνικό ή το κυπριακό πετρέλαιο ή φυσικό αέριο είναι “ευρωπαϊκό” φυσικό αέριο και “ευρωπαϊκό” πετρέλαιο» είπε ο πρωθυπουργός σε ομιλία του κατά τη διάρκεια συνεδρίασης στελεχών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.

Νέο πλαίσιο
Ο Αντώνης Σαμαράς έκανε λόγο για την «ανάγκη μιας κοινής εξωτερικής πολιτικής στην Ευρώπη», ενώ επεσήμανε ότι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, που πιθανότατα διαθέτουν δυο κράτη-μέλη της ΕΕ (Ελλάδα και Κύπρος), δεν αφορά μόνο την ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική, αλλά αφορά άμεσα και την κοινή εξωτερική πολιτική. Είναι εμφανής η προσπάθειά του να αναδείξει την ενέργεια ως βασικό άξονα στην ευρωπαϊκή διπλωματία και την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας.
Είναι σαφές ότι προσπαθεί να απεγκλωβίσει την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο από τα διμερή, μίζερα, δυσεπίλυτα και χρονίζοντα ελληνοτουρκικά προβλήματα και να την αναβαθμίσει (την οριοθέτηση) σε πρόβλημα της ΕΕ με την Τουρκία. Ο πρωθυπουργός ωθεί την ΕΕ σε ένα μάλλον αναγκαστικό πλαίσιο παρέμβασης, με το οποίο θα πρέπει να οριοθετήσει, ως Ε.Ε., τις θαλάσσιες ζώνες στη Μεσόγειο, προκειμένου να αξιοποιηθούν οι ενεργειακές πηγές που έχουν εντοπιστεί, αλλά και οι πιθανές πηγές ενέργειας που θα εμφανιστούν στο μέλλον. Άρα, η Ελλάδα θα μπορέσει μέσω ΕΕ, που έχει αποδεχτεί πλήρως την ισχύ του Δικαίου της Θάλασσας (1982), να οριοθετήσει την ΑΟΖ, εξασφαλίζοντας πολλαπλάσια οφέλη, απ’ όσα θα εξασφάλιζε με μια διμερή συμφωνία με την Τουρκία, στην εξαιρετικά απίθανη περίπτωση που η Άγκυρα θα δεχόταν τις πρόνοιες του Δικαίου της Θάλασσας, όπως απαιτεί η Αθήνα.
Το σημαντικότερο είναι ότι με αυτό το «άνοιγμα» του πρωθυπουργού, η ΕΕ και κυρίως η Γερμανία, αποκτούν, έστω έμμεσα, πρόσβαση στις ενεργειακές πηγές στην Ανατολική Μεσόγειο, άρα αποκτούν ρόλο στις γεωπολιτικές εξελίξεις, που αναμένονται ιδιαίτερα σημαντικές, στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή της Α. Μεσογείου και της Μ. Ανατολής.
Πάντως, υπάρχουν και διαφορετικές εκτιμήσεις, καθώς αρκετοί αναλυτές ισχυρίζονται ότι η μετατροπή της ΑΟΖ στο Αιγαίο σε «ευρωπαϊκό» πρόβλημα μπορεί να επιφυλάσσει οδυνηρές εκπλήξεις στην ελληνική πλευρά, διότι, όπως επισημαίνουν, ούτε η Γαλλία, ούτε η Γερμανία και πολύ περισσότερο η Βρετανία, θα θελήσουν ποτέ να έρθουν σε ρήξη με την Τουρκία ή να «υπονομεύσουν» ζωτικά τουρκικά συμφέροντα, προκειμένου να επωφεληθεί η Ελλάδα. Η Τουρκία έχει ήδη συνάψει ισχυρές διεθνείς συμμαχίες για τις υποθαλάσσιες έρευνες που σχεδιάζει να πραγματοποιήσει σε διάφορες περιοχές της Μεσογείου, τις οποίες δεν είναι δυνατόν να αγνοήσει η ΕΕ.
Και ακόμη, μια δυναμική εμπλοκή της ΕΕ για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών πιθανότατα να οδηγήσει το Αιγαίο ευθέως σε διχοτόμηση-συνεκμετάλλευση και την Ανατολική Μεσόγειο σε εκρηκτικές θαλάσσιες διευθετήσεις, με πρώτο θύμα την Κυπριακή Δημοκρατία!
Η κυβέρνηση μετά την αποκάλυψη των προθέσεών της να προχωρήσει σε μονομερή ανακήρυξη της ΑΟΖ, καταθέτοντας συντεταγμένες στον ΟΗΕ, αναδιπλώνεται μετά τη διπλωματική «δυσαρέσκεια» των ΗΠΑ και ιδιαίτερα μετά τη συνάντηση Σαμαρά – Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη. Προκειμένου να αποφύγει δυσάρεστες εξελίξεις, επιχειρεί να βάλει την ελληνική ΑΟΖ κάτω από τη λεγόμενη «ευρωπαϊκή» ομπρέλα.

Στρατιωτική κινητικότητα στη Μεσόγειο

Στο πλαίσιο της κινητικότητας ισχυρών δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου διακυβεύονται ύψιστα στρατηγικά, γεωπολιτικά και ενεργειακά συμφέροντα, κάνουν αισθητή την παρουσία τους πολεμικά πλοία από τις ενδιαφερόμενες χώρες.
Γι’ αυτό ακριβώς έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον μια μεγάλη αεροναυτική άσκηση που γίνεται τώρα με τη συμμετοχή της Ελλάδας, των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Στους στόχους της άσκησης είναι η ασφάλεια των υποθαλάσσιων ερευνών και των αγωγών μεταφοράς αερίου και πετρελαίου, όπως για παράδειγμα η αντιαεροπορική και υποβρυχιακή κάλυψη των εξεδρών που έχουν εγκατασταθεί για τις υποθαλάσσιες έρευνες.
Η στρατιωτική συνεργασία των τριών κρατών (έχει και αναβαθμισμένη πολιτικο-διπλωματική διάσταση. Προωθούνται και προστατεύονται κοινά συμφέροντα στον ενεργειακό, γεωοικονομικό και γεωπολιτικό τομέα. Από το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού ανακοινώθηκε ότι η κοινή άσκηση «Noble Dina», που θα ολοκληρωθεί στις 23 Μαρτίου, αποτελεί μέρος της συνεργασίας του πολεμικού μας ναυτικού με άλλες ναυτικές δυνάμεις και έχει ως στόχο την προαγωγή των μεταξύ της σχέσεων συνεργασίας. Από τα ενδιαφέροντα στοιχεία της τριεθνούς αεροναυτικής άσκησης είναι η περιοχή στην οποία εξελίσσεται, δηλαδή αυτή της Ν.Α. Μεσογείου, καλύπτοντας όλη τη θαλάσσια έκταση που βρίσκεται μεταξύ Κρήτης, Ρόδου και Καστελόριζου, που αποτελεί το «καυτό» ενεργειακό τρίγωνο, όπου η Τουρκία εγείρει διεκδικήσεις σε βάρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Το ρωσικό Ναυτικό
Στο μεταξύ, η Ρωσία ετοιμάζεται, προκειμένου να έχει ισχυρή παρουσία στη Μεσόγειο. Ο Ρώσος υπουργός Άμυνας, Σεργκέι Σοϊγκού, δήλωσε ότι το ρωσικό Ναυτικό έχει όλες τις δυνατότητες για να δημιουργήσει έναν επιχειρησιακό σχηματισμό στη Μεσόγειο Θάλασσα. Μάλιστα, το ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Ria Novosti διευκρινίζει ότι ο ρωσικός στόλος θα κάνει χρήση και θα εφοδιάζεται από λιμάνια της Ελλάδας, της Κύπρου, της Συρίας και του Μαυροβουνίου. Υπενθυμίζεται ότι η Ρωσία διαθέτει ήδη τεχνική βάση υποστήριξης στην Ταρτούς της Συρίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα από τα θέματα που θα συζητήσει ο Α. Σαμαράς, κατά την επικείμενη επίσκεψή του στη Μόσχα, θα είναι και οι ναυτικές διευκολύνσεις στο ρωσικό πολεμικό ναυτικό. Επίσης, το Κρεμλίνο ετοιμάζει δελεαστική πρόταση για πολύπλευρη συνεργασία, όπου ο τομέας της ενέργειας θα είναι ο πυρήνας της νέας ελληνορωσικής συμφωνίας.

ΕΛΛΑΔΑ – ΚΟΣΟΒΟ: «Εγκαινιάζονται» εμπορικές σχέσεις

Η Ελλάδα, ως γνωστόν, δεν έχει αναγνωρίσει το σημερινό καθεστώς του Κοσόβου, παρότι 105 χώρες-μέλη του ΟΗΕ έχουν αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου και το αντιμετωπίζουν ως κυρίαρχο κράτος. Ο λόγος που η Ελλάδα θεωρεί παράνομη την απόσχιση του Κοσόβου από τη Σερβία είναι ότι με αυτόν τον τρόπο μπορεί να «ανοίξει» τον δρόμο για «παρόμοιο» ή ειδικό καθεστώς και στη Θράκη. Γι’ αυτό ακριβώς έχει πολιτικο-διπλωματική βαρύτητα η συνάντηση που είχε ο υπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Αβραμόπουλος, με τον «υπουργό Εξωτερικών» του Κοσόβου, Ενβέρ Χοτζάι, που έγινε στην Αθήνα. Μάλιστα, ανακοίνωσαν την απόφαση της συνεργασίας των δύο πλευρών με την εγκατάσταση Γραφείου Εμπορικών Υποθέσεων του Κοσόβου στην Αθήνα. Φυσικά, ο Δ. Αβραμόπουλος διευκρίνισε ότι η εγκαθίδρυση του Γραφείου Εμπορικών Υποθέσεων στην Αθήνα δεν πρόκειται να επηρεάσει τις θέσεις της Ελλάδας σχετικά με το καθεστώς του Κοσόβου, «αλλά στέλνει ένα σαφές μήνυμα ότι η ανάπτυξη είναι βασικό εργαλείο και καταλύτης για την ειρήνη». Στρατηγική επιδίωξη της Ελλάδας, όπως είπε, είναι η δημιουργία ενός χώρου ειρήνης, ασφάλειας, σταθερότητας και ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αυτό προϋποθέτει οικονομική συνεργασία και ειρηνική επίλυση των διαφορών μέσω της διπλωματίας. Παράλληλα, τόνισε ότι «οι δυνατότητες επενδυτικής, εμπορικής και οικονομικής συνεργασίας ανάμεσά μας είναι πάρα πολύ μεγάλες. Ήδη, σημαντικός αριθμός ελληνικών εταιρειών έχει κάνει αισθητή την παρουσία του στο Κόσοβο».
Από την πλευρά του ο κ. Χοτζάι δήλωσε ότι «έχουμε 76 ελληνικές εταιρείες που έχουν επενδύσει στο Κόσοβο. Θα θέλαμε να δούμε περισσότερες, αλλά θα θέλαμε να δούμε και εξαγωγή περισσότερων ελληνικών προϊόντων στο Κόσοβο. Αυτό σημαίνει ότι είναι σημαντικό όχι μόνο να έχουμε στενή συνεργασία σε επίπεδο κυβερνήσεων, αλλά και μεταξύ λαών. Φυσικά, θα θέλαμε στο εγγύς μέλλον να δούμε μία θετική στάση από την Αθήνα στο θέμα της αναγνώρισης. Ήθελα να επισημάνω ακόμη, σχετικά με τον διάλογο μεταξύ Πρίστινας και Βελιγραδίου, ότι είναι διάλογος μεταξύ δύο ανεξαρτήτων κρατών»!

Βόμβες στο… ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ

• Η συγκέντρωση που οργάνωσαν και πραγματοποίησαν οι ενώσεις και τα σωματεία των απόστρατων στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, στις Πλατείες Κλαυθμώνος και Συντάγματος, ήταν αρκετά μεγάλη. Οι απόστρατοι ισχυρίζονται, και το αποδεικνύουν με στοιχεία που παραθέτουν, ότι οι συντάξεις τους έχουν μειωθεί από 40% έως και 60%, έχοντας υποστεί τετραπλή μείωση των συντάξιμων αποδοχών τους. Έχουν δίκαιο και οι απόστρατοι και οι εν ενεργεία στρατιωτικοί να είναι αγανακτισμένοι από τις δραστικές μειώσεις στις αποδοχές τους. Όμως, ανάλογες είναι και οι μειώσεις των δικαστικών, των πανεπιστημιακών και των γιατρών του ΕΣΥ. Δηλαδή, ΟΛΩΝ εκείνων που αμείβονται με ειδικά μισθολόγια. Και ακόμη να προσθέσουμε ότι έχουν υποστεί περικοπές ακόμη και οι πενιχρές συντάξεις των 500 ή 400 ευρώ των συνταξιούχων του ΙΚΑ.
• Μία λέξη είναι ικανή να αποδώσει το κλίμα της συγκέντρωσης των αποστράτων: οργή. Οργή κυρίως για τους πολιτικούς, που δεν ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες τους, που ξέχασαν τις προεκλογικές τους υποσχέσεις. Οι εικασίες για το πού και το πώς θα εκτονωθεί αυτή η οργή προκαλούν «ανατριχίλες»!
• ΓΡΑΦΙΚΟΤΗΤΕΣ: Το ψήφισμα των απόστρατων και εν ενεργεία στρατιωτικών, που παρέδωσαν στη Βουλή, ξεκινάει με το εξής αίτημα: «Απαιτούμε την ανακήρυξη της ΑΟΖ και τη μη εισαγωγή αλλογενών στις παραγωγικές σχολές των Ε.Δ.». Αυτό είναι ανεπίτρεπτο, διότι σε μια ευνομούμενη και συντεταγμένη πολιτεία για το αν και πότε θα ανακηρυχθεί η ΑΟΖ αρμόδια να το αποφασίσει είναι η κυβέρνηση και όχι κάποιοι απόστρατοι στην Πλατεία Κλαυθμώνος! Σε κάθε περίπτωση, ο πατριωτισμός δεν είναι προνόμιο κάποιων…
• Ο απελθών Α/ΓΕΣ αντιστράτηγος Γκίνης καταφέρθηκε εναντίον της κυβέρνησης, παρουσία μάλιστα του ΥΠΕΘΑ, Π. Παναγιωτόπουλου. Είπε ότι «προβληματίζουν για τον τρόπο που οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες προσεγγίζουν το κρίσιμο θέμα της ασφάλειας της χώρας»! Το ενδιαφέρον είναι ότι οι επισημάνσεις του απερχόμενου αρχηγού στρατού έγιναν δεκτές με καταιγιστικό χειροκρότημα απ’ όσους βρέθηκαν στην τελετή παράδοσης – παραλαβής! Πάντως, ο νέος Α/ΓΕΣ, αντιστράτηγος Αθανάσιος Τσέλιος, αποτελεί άριστη επιλογή.